نکات فقهی در حدیث علامات مومن

توضیحات

سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم ضمن عرض تسلیت و گرامیداشت اربعین سید و سالار شهیدان
یکی از روایاتی که معمولا در ایام اربعین شنیده ایم و می شنویم حدیثی از امام عسکری علیه السلام است که حضرت علامات مومن را پنج چیز معرفی کرده اند (1) که امروز قصد داریم این حدیث را به صورت خلاصه با توضیح و ضمیمه نکاتی فقهی و شرعی خدمتتان توضیح دهیم:
1ـ اولین علامت را حضرت فرموده اند: پنجاه ویک رکعت نماز در شبانه روز؛ توضیح این علامت این است که تعداد نمازهای واجب یومیه که 17 رکعت است و 34 رکعت هم نافله ها و نمازهای مستحبی است که در ضمن این نمازهای واجب یومیه در شرع اسلام مستحب است که روی هم می شود 51 رکعت. و تاکید فراوانی در به بجا آوردن این نمازهای مستحبی شده است. البته در مسافرتی (که نماز شکسته است) نافله ظهر و عصر ساقط بوده و نباید خوانده شود. (2)
2- علامت دیگر مومن در این حدیث انگشتر به دست راست کردن است که در دیگر احادیث نیز تاکید شده است و استحباب دارد.
3- مورد دیگر بر خاک سجده کردن است که این هم از علامات مومن بیان شده است. البته همه ما می دانیم که اجمالا سجده بر زمین و آنچه از زمین می روید (و خوراکی و پوشاکی نباشد) صحیح است مثل سنگ، برگ درختان و ... لکن نیکوترین سجده، سجده بر خاک و روی زمین است که نشانة خضوع و خشوع در برابر خداوند است و برای سجده هیچ خاکی در فضیلت به تربت مقدس سید الشهداء (علیه السلام) نمی‌رسد. (3)
4- علامت بعدی را حضرت اینگونه فرموده اند: الجهر ببسم الله الرحمن الرحیم؛ یعنی مومن بسم الله را بلند اداء می کند. که فقها نیز استحباب این بلند گفتن بسم الله را فتوا داده اند، حتی در نماز ظهر و عصر که قرائتش باید آهسته خوانده شود فتوا این است که مستحب است «بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم» آن بلند خوانده شود. (4)
5 ـ اما یکی از این علامتها که حضرت بدان اشاره فرموده اند زیارت امام حسین علیه السلام در روز اربعین است؛ نسبت به این مورد عرض کنیم: که درست است که از فیض زیارت از نزدیک حضرت در این روز با فضیلت محروم هستیم لکن به هیچ وجه از زیارت حضرت در این روز جا نمانده ایم؛ چرا که به تصریح امام صادق علیه السلام می توانیم یک زیارت صحیح و شرعی از راه دور داشته باشیم آنجایی که حضرت فرمودند: فَإِنَّ السَّلَامَ یَصِلُ إِلَیْهِ مِنْ قَرِیبٍ وَ مِنْ بَعِید. سلام ما به امام حسین علیه السلام می رسد چه از نزدیک و چه از دور! (5)
لذا در این روز زیارتی مخصوص اباعبدالله با اعتقاد همگی نیت زیارت کنیم و به حضرت عرض سلام و احترام داشته باشیم و از زیارتهای وارده نیز استفاده کنیم و برای تعجیل حضرت صاحب و رفع تمام موانع و مشکلات دست بر دعا بر داریم.
عزیزان می توانید سوالاتتان را از سامانه تلفنی 05132020 بپرسید و یا به سامانه پیامکی 30002020 پیامک کنید.
تعجیل در فرج امام زمان و سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع:
(1) وسائل، ج ۱۰ ص51.
(2) رساله مراجع ازم 764تا774 و عروه فصل فی اوقات الرواتب م9.
(3) العروه الوثقی، فصل فی مکان المصلی، مسجد الجبهة، آغاز بحث. تحریرالوسیله، فصل فی مکان المصلی، م10، توضیح المسائل مراجع م1076؛ رساله آموزشی امام خامنه ای، درس 44.
(4) العروه الوثقی، فصل فی القرائة، م21.
(5) وسائل‏الشیعه، ج 14، ص 494 به نقل از کافی