ترس و انهزام از دشمن در منظر قرآن و نهج البلاغه
توضیحات
پیام شناسه:
آنها(ابرقدرتها) تظاهر به اقتدار میکنند، برای اینکه با ابهت و چهره‌ی اخم‌آلودِ خودشان ملتها را بترسانند؛ اما این‌طور نیست که آنها واقعاً قدرتی داشته باشند. (۱۳۸۴/۰۲/۰۶)
سوالات اساسی و چالشهای فکری مخاطب:
چطور میشود این همه تجهیزات و ادوات جنگی و نظامی پیشرفته امریکا و اسرائیل را دید و از دشمنی با آنها پرهیز نکرد؟
مگر نه اینکه ترس یک واکنش طبیعی است و دوری از خطر یک حکم عقلی است؟ پس چرا قرآن و نهج البلاغه توصیه می کنند که از دشمن نترسید؟
تبیین موضوع و پیام محوری:
«فلا تَخافوهُم وَ خافونِ اِن کُنتُم مُؤمِنین» که دنباله‌ی آن آیه‌ی «اِنَّما ذلِکُمُ الشَّیطانُ یُخَوِّفُ اَولِیاءَه» است، که آمدند گفتند «علیه شما دارند توطئه می کنند، بترسید»، [مسلمانان را] میترساندند. قرآن میفرماید که نخیر، از آنها نترسید، از من بترسید؛ خدای متعال را عبادت بکنید، اعتماد به خدا بکنید، در مقابل دشمن محکم بِایستید و میتوانید دشمن را به عقب برانید. خودِ این ترساننده‌ی از افراد ظالم که به انسان میگوید از این و از آن بترسید، از این قدرتها بترسید و ملاحظه کنید، شیطان است؛ که ما در طول تاریخ هم مشاهده میکنیم کسانی که از این قدرتها ترسیده‌اند، دچار آزمونهای سخت و تلخ زندگی شده‌اند. امروز قدرتهای اسلامی، دولتهای اسلامی ملاحظه‌ی قدرتهای ظالم دنیا را میکنند، از آنها میترسند و قدرت خودشان را ندیده میگیرند؛ نتیجه این میشود که تو سرشان می خورد.۱۳۹۹/۰۲/۰۶
مستندات:
• آل عمران 2 : ۱۷۵ إِنَّما ذٰلِکُمُ الشَّیطانُ یُخَوِّفُ أَولِیاءَهُ فَلا تَخافوهُم وَخافونِ إِن کُنتُم مُؤمِنینَ
• احزاب: 22 وَ لَمّا رَءَا المُؤمِنونَ الاَحزابَ قالوا هذا ما وَعَدَنَا اللهُ وَ رَسولُه وَ صَدَقَ اللهُ وَ رَسولُه وَ ما زادَهُم اِلّا ایمانًا وَ تَسلیمًا
• آل عمران 2 : 173 قالَ لَهُمُ النّاسُ إِنَّ النّاسَ قَد جَمَعوا لَکُم فَاخشَوهُم فَزادَهُم ... وَ قالوا حَسبُنَا اللَّهُ وَ نِعمَ الوَکیلُ
• وَ جَاهِدْ فِی اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ وَ لَا تَأْخُذْکَ فِی اللَّهِ لَوْمَةُ لَائِمٍ وَ خُضِ الْغَمَرَاتِ لِلْحَقِّ حَیْثُ کَانَ (نهج البلاغه، نامه 31) در راه خدا جهاد کن جهدى کامل، و ملامت ملامت کنندگان تو را از جهاد در راه خدا باز ندارد. به راه حق هر جا که باشد در مشکلات و سختىها فرو شو.
• إِنَّ هَذَا الْأَمْرَ لَمْ یَکُنْ نَصْرُهُ وَ لَا خِذْلَانُهُ بِکَثْرَةٍ وَ لَا بِقِلَّةٍ وَ هُوَ دِینُ اللَّهِ الَّذِی أَظْهَرَهُ وَ جُنْدُهُ الَّذِی أَعَدَّهُ وَ أَمَدَّهُ حَتَّى بَلَغَ مَا بَلَغَ وَ طَلَعَ حَیْثُ طَلَعَ، وَ نَحْنُ عَلَى مَوْعُودٍ مِنَ اللَّهِ وَ اللَّهُ مُنْجِزٌ وَعْدَهُ وَ نَاصِرٌ جُنْدَهُ ... وَ أَمَّا مَا ذَکَرْتَ مِنْ عَدَدِهِمْ، فَإِنَّا لَمْ نَکُنْ نُقَاتِلُ فِیمَا مَضَى بِالْکَثْرَةِ وَ إِنَّمَا کُنَّا نُقَاتِلُ بِالنَّصْرِ وَ الْمَعُونَةِ. (نهج البلاغه، خطبه 146) پیروزى و شکست اسلام، به فراوانى و کمى طرفداران آن نبود، اسلام دین خداست که آن را پیروز ساخت، و سپاه اوست که آن را آماده و یارى فرمود، و رسید تا آنجا که باید برسد، در هر جا که لازم بود طلوع کرد، و ما بر وعده پروردگار خود امیدواریم که او به وعده خود وفا مى کند، و سپاه خود را یارى خواهد کرد. ... امّا آنچه از فراوانى دشمن گفتى، ما در جنگ هاى گذشته با فراوانى سرباز نمى جنگیدیم، بلکه با یارى و کمک خدا مبارزه مى کردیم.
• وَ اعْلَمُوا أَنَّکُمْ بِعَیْنِ اللَّهِ وَ مَعَ ابْنِ عَمِّ رَسُولِ اللَّهِ، فَعَاوِدُوا الْکَرَّ وَ اسْتَحْیُوا مِنَ الْفَرِّ فَإِنَّهُ عَارٌ فِی الْأَعْقَابِ وَ نَارٌ یَوْمَ الْحِسَابِ، وَ طِیبُوا عَنْ أَنْفُسِکُمْ نَفْساً وَ امْشُوا إِلَى الْمَوْتِ مَشْیاً سُجُحاً، وَ عَلَیْکُمْ بِهَذَا السَّوَادِ الْأَعْظَمِ وَ الرِّوَاقِ الْمُطَنَّبِ، فَاضْرِبُوا ثَبَجَهُ فَإِنَّ الشَّیْطَانَ کَامِنٌ فِی کِسْرِهِ وَ قَدْ قَدَّمَ لِلْوَثْبَةِ یَداً وَ أَخَّرَ لِلنُّکُوصِ رِجْلًا، فَصَمْداً صَمْداً حَتَّى یَنْجَلِیَ لَکُمْ عَمُودُ الْحَقِّ، «وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ وَ اللَّهُ مَعَکُمْ وَ لَنْ یَتِرَکُمْ أَعْمالَکُمْ (نهج البلاغه، خطبه66) و بدانید که دیده لطف خدا شما را پناه است و پسر عموى رسول وى با شما همراه. پس پیاپى بستیزید و شرم کنید از آنکه بگریزید، که گریز براى بازماندگان مایه ننگ است و ملامت، و آتشى است براى روز قیامت. خود را خرّم و سرخوش دارید، و با آسانى و سبک جانى به سوى مرگ گام بردارید. این لشکر انبوه فراهم، و این خیمه هاى طناب افکنده درهم را هدف حمله خود سازید. به قلب آن حمله برید و از کارش بیندازید که شیطان در چین و شکن آن خانه گرفته است، دستى پیش براى حمله و ستیز، و پایى در پس براى گریز. پس استوار باشید و پایدار، تا
حقّ براى شما روشن گردد و پدیدار، که «شما برترید و خدا با شماست، و از پاداش کردارتان نخواهد کاست
کتاب:
1. دشمن‌شناسی و دشمن‌ستیزی از دیدگاه امام خمینی (ره)، عبدالحسین فرهودی‌مقدم، علی عباسی، تهران: دانشگاه افسری امام علی (ع)، 1393.
2. دشمن شناسی، مقام معظم رهبری، مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی، تهران: دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای، انتشارات انقلاب اسلامی، 1397.
