آفات دین داری
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم . امام صادق علیه السلام در روایتی می فرمایند: آفة الدین: الحسد و العجب و الفخر.
اگر فرد یا جامعه ای دچار یکی از سه چیز شود دینداری فرد یا جامعه کم رنگ و افت زده می شود.
مورد اول: الحسد. : یعنی انسان بر نعمتی که دیگری از آن برخوردار است حسد بورزد و و از خدا بخواهد که آن نعمت را آن فرد از دست بدهد. این یک آفت بسیار بزرگ است. اما اگر انسان نعمتی را که به دیگری داده، آرزوی آن را داشته باشد حسد محسوب نمی شود و اشکالی ندارد.
حال چکار کنم حسادتم درمان شود: اولا حسود باید با تقویت اعتقاد و ایمان به عدل خداوند و حکمتش، حسادت خود را درمان کند. زیرا حسادت، ناشی از ضعف شخصیت و خواری نفس اوست. دوما: در مرحله عمل هم ولو با زحمت و تکلف با محبت‌کردن به شخص مورد حسادت و خوش‌رویی و تجلیل از او و ذکر نکات مثبتش، به نفس خودش بفهماند، نعمتی که نصیب فرد شده از ناحیه خداوند است و شاید بخاطر لطف و توفیقی بوده.
مورد دوم: العجب: یعنی خودشیفته. اینکه به سبب کمال ظاهری یا مادی یا معنوی که در خودش می بیند، خودش را بزرگ بشمارد. مثلا به جهت زیبایی افتخار کند و خودش را بزرگ بشمارد.
مورد سوم: الفخر: فخر این است که به دیگران فخرفروشی می‌کند و چیزهایی که در خودش هست - گاهی هم نیست - آنها را به چشم دیگران می‌کشد.
در پایان نکته‌ای را درباره آداب زیارت خدمت شما خوبان یادآوری کنم آن هم این است که من و شما وقتی که به یک مهمانی مهمی دعوت می‌شویم سعی می‌کنیم مناسبت ترین لباس رو انتخاب کنیم و بهترین آداب را در آن مهمانی رعایت می کنیم، هنگامی که به زیارت امام رضا علیه السلام می آییم، با توجه به اینکه باور ما این است که امام زنده و شاهد و ناظر ماست، بدانیم که در مهمانیِ شخصیتی قدم گذاشته‌ایم که مظهر رفتار و آداب الهی است. لذا اینجا نیز پاکیزه‌ترین و آراسته‌ترین و خوشبوترین لباس را به تن کنیم؛ همچنین برای بهره مندی از برکات زیارت، با اخلاص محضر حضرت مشرف شویم و موازین شرعی را از جمله رعایت محرم و نامحرم و پوشش شرعی رادر همه مکانها خصوصا حریم قدس رضوی توجه شود.
و در هنگام زیارت از بلند کردن صدا اطراف ضریح هر چند به ذکر صلوات یا درخواست صلوات پرهیز شود تا ضمن حفظ ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائرین ایجاد نشود.
خداوند به ما توفیق دوری از رذائل اخلاقی را عنایت فرماید به برکت صلوات
متن اصلی:
المسالة الثالثة العشرة: الغناء، جلسه 303، 1388/8/17
حدیث:فی الکافی، عن الصادق(علیه‌السلام): آفة الدین: الحسد و العجب و الفخر.
این سه چیز را آفت دین انسان دانستند. یا به احتمال بیشتر، مراد، دین شخصی هر کسی است، که اگر این سه آفت پیدا شد، دینداری انسان مورد آفت قرار می‌گیرد، آفت‌زده می‌شود، یا فضای دینی جامعه است، که اگر چنانچه در بین مردم این صفات رذیله به وجود آمد، فضای دینداری در جامعه کمرنگ خواهد شد، آفت‌زده خواهد شد.
1- حسد: یعنی انسان بر نعمتی که دیگری از آن برخوردار است رشک بورزد و زوال آن را بخواهد. یک وقت شما آرزو می‌کنید که شما هم آن نعمت را که خدا به او داده، داشته باشید، این، عیبی ندارد، این حسد نیست، طالب زوال این نعمت از آن طرف مقابل نیستید. این، غَبطه است، اغتباط است. امّا یک وقت چون خود شما دستتان به آن نعمت نرسیده است، آرزو می‌کنید که از آن دیگری هم این زایل بشود! این، می‌شود حسد. این، آفت خیلی بزرگی است.
2- عجب. عجب یعنی خودشگفتی، انسان از آنچه که در خودش هست به شگفت دربیاید، این را بزرگ بشمارد، اعجاب بورزد. یا نیکوییهای ظاهری و مادّی است، مقام یا مالی که انسان دارد، یا چیزهای معنوی است؛ عبادتی انسان می‌کند، رقّت قلبی پیدا می‌کند، به انسان حالت خودشگفتی دست بدهد که این منم طاووس علیّین شده. این، خیلی چیز بدی است. همۀ این عبادات و تضرّعات و توسّلات برای این است که انسان آن بت درون خودش را بشکند، آن منیّت را از بین ببرد. خشوع در مقابل پروردگار، تذلّل در درون نفس برای همین است. ما در درون خودمان یک بتی داریم، یک طاغوتی داریم، که گاهی رشد می‌کند و بر همۀ وجود ما مسلّط می‌شود. آن را بایستی آرام کرد. آن را باید کنار زد. عبادات، مهمترین تأثیرش این است که انسان این حالت تذلّل را پیدا کند. عجب که آمد، همۀ اینها را خراب می‌کند. یعنی خود آن عجب، آن بت را دوباره رشد می‌دهد و بزرگ می‌کند. عجب باطل می‌کند عبادات را.
3- یکی هم فخر نسبت به دیگران است، تفاخرورزیدن. عجب این است که انسان پیش خودش، در نزد خودش بزرگ به نظر می‌آید، فخر این است که به دیگران فخرفروشی می‌کند و چیزهایی که در خودش هست - گاهی هم نیست - آنها را به چشم دیگران می‌کشد. الشافی صفحۀ 578.
در پایان نکته‌ای را درباره آداب زیارت خدمت شما خوبان یادآوری کنم آن هم این است که من و شما وقتی که به یک مهمانی مهمی دعوت می‌شویم سعی می‌کنیم مناسبت ترین لباس رو انتخاب کنیم و بهترین آداب را در آن مهمانی رعایت می کنیم، هنگامی که به زیارت امام رضا علیه السلام می آییم، با توجه به اینکه باور ما این است که امام زنده و شاهد و ناظر ماست، بدانیم که در مهمانیِ شخصیتی قدم گذاشته‌ایم که مظهر رفتار و آداب الهی است. لذا اینجا نیز پاکیزه‌ترین و آراسته‌ترین و خوشبوترین لباس را به تن کنیم؛ همچنین برای بهره مندی از برکات زیارت، با اخلاص محضر حضرت مشرف شویم و موازین شرعی را از جمله رعایت محرم و نامحرم و پوشش شرعی رادر همه مکانها خصوصا حریم قدس رضوی توجه شود.
و در هنگام زیارت از بلند کردن صدا اطراف ضریح هر چند به ذکر صلوات یا درخواست صلوات پرهیز شود تا ضمن حفظ ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائرین ایجاد نشود.
خداوند ما را به آداب الهی مزین گرداند به برکت صلوات
