سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند درباره عبرت گیری میفرماید: لَقَدْ کَانَ فِی قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِأُولِی الْأَلْبَابِ: در سرگذشت آنها درس عبرتی برای صاحبان اندیشه بود!(آیه 111 یوسف)
برخی از پیامدهای عبرت گیری عبارتند از:
1- عبرت، کلید بصیرت: یکی از مهم ترین مقاصد تربیت آن است که انسان به درجه ای از درک و بصیرت برسد که بتواند قدرتی فراگیر برای سنجش و اندازه گیری، تجزیه و تحلیل، حل و فصل امور و انتخاب و تصمیم گیری در ابعاد مختلف زندگی به دست آورد. امیرالمؤمنین(علیه السلام )می فرماید: کسی که عبرت آموزد، آگاهی یابد و کسی که آگاهی یابد، می فهمد و آنکه بفهمد، دانش آموخته است.( نهج البلاغه، حکمت 208)
2- عبرت، انتقال تجارب: خرمندان تلاش می کنند که حتی خطایی را که دیگران تجربه کرده اند، مرتکب نشوند و در واقع سعی دارند از تجارب دیگران استفاده کنند، چرا که از عاقل چیزی غیر از این انتظار نیست: همانا عاقل کسی است که تجربه ها او را پند دهند.( شرح غررالحکم ، ج3، ص75)
براساس فرمایش امام علی(علیه السلام) تجربه اندوزی از سرگذشت دیگران، بهره مندی از حاصل عمر آنهاست. گویا انسان عمری به دارازی عمر همه آنها داشته است، با این تفاوت که خطاهای آنان را مرتکب نشده است.( نهج البلاغه: نامه 31)
3- عبرت و بازداری از خطا: عبرتها همواره انسان را به سوی رشد و کمال و راه درست هدایت می کنند و چراغهایی هستند که مسیر صحیح زندگی را نشان می دهند:هر چه دامنه عبرت گیری انسان وسیعتر باشد، دایره ارتکاب خطا کمتر خواهد بود:امام علی(علیه السلام) فرمود: هرکس عبرت گرفتن او بسیار باشد، لغزش او کم خواهد شد. چرا که فزونی عبرتها، ابهام را از چهره امور می زداید، شبهات را از بین می برد، صراحت خاصی به مسائل می بخشد و آنها را شفاف می کند.( شرح غررالحکم ، ج5، ص217)
4- عبرت چراغ راه آینده:تاریخ در حال تکرار است، همواره قومی می روند و قومی دیگر جایگزین می شوند. اختلاف حوادث و رویدادهای تاریخی، در جزئیات آنهاست، اما در کلیات شبیه یکدیگرند و اسباب و علل آنها هم مثل هم است. انسان عاقل و عبرت گیر می تواند با موازنه و مقایسه این پدیده ها و بررسی علل و اسباب آنها، پیامدها و نتایج آنها را پیش بینی کند و تصمیم درست و متناسب را در هر مورد اتخاذ نماید. امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمود:از (حوادث) گذشته دنیا برای باقیمانده آن عبرت گیر،چراکه بعضی ازآن (حوادث) شبیه بعضی دیگراست. وپایانش به ابتدای آن می پیوندد و (درهرحال) تمام آن گذرا و ناپایدار است.( نهج البلاغه، نامه69)
خداوند بصیرت وعبرت گیری از حقایق را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد