احکام اقتصادی (خرید و فروش چک بانکی)
حدیث با موضوع کسب حرام
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از امام حسین علیه السلام نقل شده است: مَنْ حَاوَلَ أمْرَاً بِمَعْصِیَةِ اللّهِ کانَ أَفْوَتَ لِما یَرْجُو وَ أَسْرَعَ لِما یَحْذَرُ
کسی که پیگیر کاری از مسیر حرام باشد آنچه را به آن امیدوار است سریعا از دست میدهد و از آنچه می ترسد زودتر به سراغش می‌آید. (تحف العقول ص 177)
توضیحات
اما مساله شرعی : چند نکته کوتاه درباره خرید و فروش چک:
1- اگر انسان بابت طلبکاریش چک مدت داری گرفته مثلا بابت فروش کالایی چک مدت دار گرفته یا بابت حقوق و مزد کارش چک مدت دار گرفته چنانچه بخواهد زودتر از موعد سر رسید آن، چک را نقدا به مبلغ کمتر بفروشد، به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای جایز است. 2- مقداری که بابت نقد کردن چک محاسبه می شود به توافق خریدار و فروشنده بستگی دارد. 3 - اگر چک صور‌ی باشد و بابت طلبکاری نبوده، مثل اینکه انسان چک خودش را مدت دار تاریخ بزند و به صورت نقدی به مبلغ بفروشد خرید و فروش چنین چکی حرام و باطل است.خداوند متعال به همه ما توفیق کسب روزی حلال را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) حضرت امام: فروش چک به شخص ثالث جایز نیست. وحید، بهجت: احتیاط واجب جایز نیست. (استفتائات حضرت امام ج2 س 225 ؛ توضیح المسائل وحید م2869)
(2) صرفا جهت اطلاع: فاضل، سیستانی، مکارم، صافی. (مسائل جدید ج 1ص 99 ؛ مکارم رساله م 2429 ؛ رساله مراجع ذیل مساله 2168 و 2288 ؛ اجوبة الاستفتائات س 1950)(جهت اطلاع: البته قابل به ذکر است انچه در حقیقت خرید و فروش می شود برگه چک نیست بلکه همان طلب ودین، خرید و فروش می شود)
