سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی از حضرت رضا علیه السلام راجع به واجب مالی خمس اینگونه نقل شده است که حضرت فرموده اند: إنَّ ٱلْخُمُسَ عَوْنُنَا عَلَی دِینِنَا ...فَلَا تَزْوُوهُ عَنَّا وَ لَا تَحْرِمُوا أَنْفُسَکُمْ دُعَاءَنَا
پرداخت خمس کمک در (تبلیغ) دینمان است (در ادامه اضافه فرموده اند) از پرداخت خمس دریغ نکنید و خودتان را از دعای خیر ما محروم نسازید. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج1 ؛ ص548)
در این مجال دو نکته کوتاه در باب محل مصرف خمس خدمت شما بیان می کنیم:
1. یکی از واجبات مالی پرداخت خمس است؛ و کسی که خمس بر او واجب می شود واجب است آن را در محل خودش به مصرف برساند و اینکه برخی افراد می گویند ما خیرات داریم و به فقراء کمک می کنیم و یا مجلس اطعام می گیریم و ... از دادن خمس معاف نخواهند بود و لازم است خمس بعد از محاسبه دقیق در محل خودش مصرف شود.
2. مصرف خمس در دو قسمت است: یک قسمت آن سهم امام زمان علیه السلام است که در زمان کنونی هر کسی باید به دفتر مرجع تقلید خودش پرداخت کند یا با اجازه دفتر مرجع تقلید به مصرف خاصی برساند. و یک قسمت دیگر سهم سادات فقیر شرعی است که به نظر اکثر مراجع باید (به فتوا یا احتیاط واجب) برای هزینه شدن در محل خودش به دفتر مرجع تقلید تحویل داده شود یا با اجازه دفتر مرجع تقلید به سید فقیر پرداخت شود. (1)
عزیزان دقت فرمایید مسائل و احکام خمس بسیار وسیع و دقیق است (اینکه خمس به چه کسی واجب است و چه اموالی خمس دارد و یا ندارد) و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع خصوصا امام خامنهای، صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) سیستانی: پرداخت سهم سادات نیاز به اجازه ندارد. صافی: سوال: آیا دادن سهم سادات با رعایت آنچه در توضیح المسائل آمده است، اذن مجتهد می خواهد؟ جواب: بنابر احتیاط، اذن مجتهد لازم است؛ ولی از طرف حقیر به طور عام پرداخت شود سهم سادات عظام به آنهایی که محتاج اند، مجاز است. (توضیح المسائل مراجع م 1834 ؛ اجوبه الاستفتائات، س 1005 ؛ صافی، جامع الاحکام، ج1 س 766)
(2) (رساله مراجع، اقتباس از م 1829 و ذیل مساله 1851 ؛ امام خامنه ای سایت، شماره استفتاء611289 ؛ سیستانی، رساله جامع 2440)