سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک شب ولادت حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام
در روایتی نقل شده که از امام حسن مجتبی علیه السلام درباره کرم سؤال شد که کرم چیست؟ حضرتش فرمودند: ...الِابْتِدَاءُ بِالْعَطِیَّةِ قَبْلَ الْمَسْأَلَة ... .
آغاز به بخشش نمودن پیش از درخواست نمودن. (تحف العقول ؛ النص ؛ ص225)
دین مقدس اسلام همانطور که نسبت به مسائل عبادی افراد یک جامعه توجه ویژه دارد، نسبت به اقتصاد افراد جامعه نیز توجه ویژه دارد که یکی از برنامه های دین اسلام در این زمینه پرداخت صدقه و انفاق است؛ لذا امشب بنا داریم چند نکته کوتاه درباره احکام انفاق و صدقه خدمت شما خوبان تقدیم کنیم:
1. در روایات نسبت به صدقه مستحبی و کمک مالی به دیگران سفارش زیادی شده، به خصوص در مورد پدر و مادر و سایر نزدیکان و همسایه ها. (1)
2. پرداخت صدقه مستحبی به سادات به گونه ای که رعایت حرمت سیادت حفظ شود مثلا به صورت هدیه اشکالندارد ؛ اما آنچه لازم است رعایت شود این است کسانی که سید نیستند نمیتوانند زکات مال و فطریه را به سید بدهند. (2)
4. صدقهای که از مال خود انسان بوده و کنار گذاشته یا در قلک یا صندوق شخصی جمعآوری نموده تا وقتی به فقیر تحویل نداده در اختیار خودش است و میتواند عوض کرده و به هر مصرفی میخواهد برساند اما بعد از انداختن پول به صندوقهای مربوط به موسسات خیریه یا کمیته امداد امام خمینی ره، به فتوای اکثر مراجع تقلید احتیاط آن است که به آنها دست نزند و باید آن را به همان مؤسسه و خیریه تحویل دهد. (3)
5. صدقه مستحبی را پنهانی پرداخت کردن ثواب و فضیلت بیشتری دارد ولی اگر آشکارا پرداخت کردن صدقه باعث میشود دیگران یاد بگیرند و تشویق و ترغیب شوند اینکار فضیلت بیشتری دارد. (4)
خداوند متعال توفیق انفاق در راهش را به همه ما عطا فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (منهاج الصالحین، ج2 م 1609)
(2) (تحریر الوسیله, القول فی الصدقه م3؛ منهاج خوئی، وحید ج3)
(3) مکارم: اشکال ندارد، ولی باید باز گرداند. (تحریر الوسیله، القول فی الصدقه م1و 2؛ منهاج سیستانی ج2 م1605؛ آیت الله مکارم شیرازی، استفتائات ج3 سوال343) جزوه کاوشی در احکام ص94)
(4) (تحریر الوسیله, القول فی الصدقه م6 و م2 ؛ منهاج سیستانی ج2 م1608؛ بهجت ج3 س4541)