سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از حضرت علی علیه السلام که میفرمایند: لَا قُرْبَةَ بِالنَّوَافِلِ إِذَا أَضَرَّتْ بِالْفَرَائِض.
اعمال مستحبی انسان را به خداوند متعال نزدیک نمی گرداند اگر به واجبات زیان رساند. (نهج البلاغه حکمت 39).
چند نکته درباره نماز های مستحبی:
نکته اول: در حدیث است که نمازهاى نافله، به منزله هدیّه است و در هر صورت اگرصحیح انجام شود پذیرفته مىشود.
با همه تأکید و تشویقى که درباره انجام نمازهاى مستحبى است، شایسته است که اداى آنها از روى علاقه و عشق باشد و انسان، بر خودش آنها را تحمیل نکند. سعى کند که ابتداء آمادگى روحى و علاقه و کشش قلبى بیابد، آنگاه به انجام آنها بپردازد.
بیان نورانی از وجود مبارک حضرت امیر علیه السلام در نهجالبلاغه هست که فرمود: « إِنَّ لِلْقُلُوبِ إِقْبَالاً وَ إِدْبَاراً فَإِذَا أَقْبَلَتْ فَاحْمِلُوهَا عَلَی النَّوَافِلِ وَ إِذَا أَدْبَرَتْ فَاقْتَصِرُوا بِهَا عَلَی الْفَرَائِضِ» بدرستیکه که قلوب انسانها ، مثل فصول چهارگانه است، یعنی مثل زمان که گاهی بهاری دارد وگاهی پاییزی، گاهی اقبالی دارد و گاهی ادباری. اگر دل در حالت بهار بود، شکوفایی و اقبال داشت، از نوافل نگذرید، سعی کنید، نافله ها را ترک نکنید و اگر دل، آن آمادگی را ندارد، شما بر دل تحمیل نکنید و فقط واجب ها را انجام دهید،به همین دلیل، در نمازهاى مستحب، برخى ارفاقها و تسهیلاتى وجود دارد که در نمازهاى واجب نیست. این آسانگیرى، براى جذب بیشتر افراد است. از جمله اینکه:
1.نماز مستحب را، هم مىتوان ایستاده خواند، هم نشسته.
2. براى نمازهاى واجب، بهتر است انسان به مسجد برود ولى درباره نوافل، چنین دستورى نیست.
3.در نماز مستحب، شکّ میان رکعت اوّل و دوّم، نماز را باطل نمىکند و نمازگزار مىتواند تصمیم بر هر کدام بگذارد.
4.انجام کم و زیادهاى اشتباهى در نماز مستحب، سجده سهو ندارد.
نکته دوم: نماز های مستحبی زیاد است و آنها را نافله گویند و بین نماز های مستحبی به خواندن نافله های شبانه روز بیشتر سفارش شده است و انها در غیر روز جمعه سی و چهار رکعتند.(ولى در روز جمعه بر شانزده رکعت نافله ظهر و عصر، چهار رکعت اضافه مىشود.)
نکته سوم: به نظر اکثر مراجع وقت نافله شب از نصف شب است تا اذان صبح، و بهتر است نزدیک اذانصبح خوانده شود. مسافر و کسى که براى او سخت است نافله شب را بعد از نصف شب بخواند، مىتواند آن را در اولشب بجا آورد. (آیه ا... سیستانی : وقت نافله شب از اول شب است تا اذان صبح)
خداوند متعال همه ما را از نمازگذاران واقعی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد