سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: أَلشِّتـاءُ رَبیـعُ الْمُـؤمِنِ یَطُولُ فیهِ لَیْلُهُ فَیَسْتَعینُ بِهِ عَلى قِیامِهِ وَ یَقْصُرُ فیهِ نَهارُهُ فَیَسْتَعینُ بِهِ عَلى صِیامِهِ؛
زمستان بهار مؤمن است، از شبهاى طولانى اش براى شب زنده دارى، و از روزهاى کوتاهش براى روزه دارى بهره مى گیرد. وسائل الشیعه: ج۷، ص۳۰۲، ح۳
در این شبها که یک قدری بلندتر است از قدیم مرسوم بوده که یک مقداری از شب را خانواده ها دور هم جمع می شدند و به نوعی صله رحم انجام می دادند، سوالی که مطرح است: اینکه الآن با وضعیت به وجود آمده در شیوع بیماری، تکلیف چیست؟ نسبت به صله رحم باید به چه نحوی عمل شود؟
در پاسخ به چند نکته کوتاه اشاره می شود:
1. قطع ارتباط با ارحام شرعا حرام است و البته یکی از مصادیق مهم صله رحم دید و بازدید و خبرگیری از احوال هم و رسیدگی به مشکلات همدیگر است لکن در این وضعیت لازم است که به هدف حفظ جان خود و دیگران که شرعا واجب است مسائل و دستورالعملهای بهداشتی به صورت دقیق رعایت شود بنابر این نسبت به سوال صله رحم باید گفت: در صورتی که تجمعهای خانوادگی خطر ابتلاء به بیماری و شیوع را افزایش می دهد به روشهای دیگر که بیان می شود به این تکلیف الهی عمل شود تا این ایام انشالله سپری شود. (1)
2. صله رحم منحصر به دیدار حضوری در منزل فرد نیست و ایشان میتوانند با تماس تلفنی، پیامک، جویا شدن از احوال او با واسطه؛ یا با احسان به او هر چند از طریق ارسالِ کمک مالی برایش، در مواردی که احتیاج به کمک مالی دارد و مانند آن، این وظیفه الهی را انجام دهد.
3. اگر نوع خاصی از صله رحم با خویشاوند مثلا ملاقات حضوری موجب تأیید کار حرام کسی، یا تشویق بر ارتکاب گناه باشد یا موجب ابتلای خود فرد یا خانواده و فرزندان به گناه شود، یا مثل وضعیت کنونی که برای رعایت مسائل بهداشتی نمیتوان ملاقات حضوری داشت، آن نوع صله رحم جایز نیست. (2)
زائرین و مجاورین محترم میتوانند سوالات دینی خود را با ذکر نام مرجع تقلیدتان به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر همان مرجع دریافت کنید.
خدا توفیق انجام واجبات را به همه ما عنایت کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) (مکارم، سایت، استفتائات معاشرت و صله رحم)
(2) (سایت لیدر، احکام مناسبتی ویژه آغاز سال جدید، توضیح المسائل جامع مساله 2287 و 2288 و 2289)
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
در قرآن برخی آیات تکرار میشود که حکمتهایی دارد که بیان میشود:
1-تکرار، گاهی برای تذکر و یادآوری نعمت های گوناگون است. نظیر تکرار آیه « فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ 2- گاهی برای هشدار و تهدید خلافکاران است. نظیر تکرار آیه « وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (آیه 15 مرسلات)
3- گاهی برای فرهنگ سازی است. نظیر تکرار «بسم اللّه الرّحمن الرّحیم» در آغاز هر سوره.
4-گاهی برای اتمام حجّت است. نظیر تکرار آیه : وَ لَقَدْ یَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّکْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّکِرٍ (آیه 17 قمر)
5- گاهی برای انس بیشتر و نهادینه شدن است. نظیر تکرار آیه : اذْکُرُوا اللَّهَ ذِکْراً کَثِیراً (آیه 41 احزاب)
6- تکرار نماز در هر شبانه روز، برای آن است که هر روز گامی به خداوند نزدیک شویم. کسی که از پله های نردبان بالا می رود، در ظاهر، پای او کاری تکراری انجام می دهد ولی در واقع در هر حرکت گامی رو به بالا می گذارد. کسی که برای حفر چاه کلنگ می زند، در ظاهر کاری تکراری می کند، ولی در واقع با هر حرکت، عمق چاه بیشتر می شود.
7- بقای زندگی با تنفس مکرر است و کمالات، در صورت تکرار حاصل می شود. با یک بار انفاق و رشادت، ملکه سخاوت و شجاعت در انسان پیدا نمی شود، همان گونه که رذائل در صورت تکرار، در روح انسان ماندگار می شوند
خداوند توفیق فهم معارف دین را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک ولادت حضرت زینب سلام الله علیها
حضرت سجاد علیه السلام در مورد حضرت زنیب سلام الله علیها می فرمایند: أَنْتِ بِحَمْدِ اللَّهِ عَالِمَةٌ غَیْرُ مُعَلَّمَةٍ فَهِمَةٌ غَیْرُ مُفَهَّمَة... .
بحمد الله شما دانشمند معلم ندیده و فهمیدهاى فهم نیاموخته هستی. (بحارالانوار(ط-بیروت) ج 45 ص: 164)
به مناسبت شب میلاد حضرت زینب سلام الله علیها چند نکته کوتاه درباره احکام هدیه تقدیم می شود:
1. هدیه دادن به ارحام خصوصا پدر و مادر مستحب است و نسبت به مادر سفارش بیشتری شده است. (1)
2. اگر انسان مالی را به زبان به فرزندش یا دیگری ببخشد ولی مال بخشیده شده را تحویل ندهد، بخشش صحیح نیست. اما اگر کسی بخواهد به بچه نابالغی مالی ببخشد، باید آن را تحویل ولیّ بچه یعنی پدر یا پدر بزرگ پدری بچه بدهد و در صورتی که پدر بخواهد به فرزند نابالغش مالی را ببخشد همین که مثلا به زبان ببخشد کافی است و نیاز به تحویل دادن نیست. مثلا اگر پدر بخواهد منزلی را به بچه نابالغش ببخشد همین که از روی قصد و اختیار بگوید این منزل را به فرزندم بخشیدم، کافی است و مال فرزند محسوب می شود و پدر هم نمی تواند از بخشش برگردد. (2)
3. پس گرفتن هدیه اشکالی ندارد اما در برخی موارد مشخص نمی توان هدیه را پس گرفت که یکی از موارد آن است که انسان به ارحام خودش مثل پدر و مادر و برادر و خواهر و فرزند یا عمو و فرزندان عمو یا عمه و فرزندان عمه هدیه بدهد. (3)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال بهترین هدیه که فرج امام زمان علیه السلام است را نصیب همه مستضعفین عالم بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله کتاب هبه م21 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1335)
(2) (تحریر الوسیله کتاب هبه م3 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1314 و 1315)
(3) (تحریر الوسیله کتاب هبه م8 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1320)
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره گناهان کبیره می فرماید: اِنْ تَجْتَنِبُوا کَباِئَر ماتُنْهَؤنَ عَنْهُ نُکَفرِّعَنْکُمْ سَیئاتِکُم :اگر از گناهان کبیرهای که از آن نهی شده اید، اجتناب کنید، گناهان کوچک شما را میپوشانیم وشما را در جایگاه خوبی وارد میسازیم)آیه 31 نساء)
گناهان صغیره در شرایط خاص به گناهان کبیره تبدیل می شوند. برخی از این شرایط عبارتند از:
1- اصرار بر گناه : در روایتی از امام صادق می خوانیم ؛ «لاصغیرة مع الاصرار ؛ هیچ گناهی با تکرار صغیره نیست( کافی، ج ۲، ص ۲۸۸) و امام باقر (ع) فرمودند: اصرار بر گناه این است که: کسى گناه کند و آمرزش نخواهد و در فکر توبه نباشد، این است اصرار بر گناه»(کافی،ج2، ص288)
2- کوچک شمردن گناه : امام باقر علیه السلام فرمودند: از گناهانى که آمرزیده نمى شود این است که گناه کند و بگوید: اى کاش مجازات نمى شدم مگر به خاطر این گناه. (اینکه گناه مهمی نیست)(کافى، ج15، ص313)
اگر کسى سنگى به سوى ما پرتاب کند، ولى بعداً پشیمان شده و عذرخواهى کند، ممکن است او را ببخشیم، ولى اگر سنگ ریزهاى به ما بزند، و در مقابلِ اعتراض بگوید: این که چیزى نیست، بى خیالش. او را نمىبخشیم، زیرا این کار، از روح استکبارى او پرده برمىدارد و بیانگر آن است که او گناهش را کوچک مىشمرد.
3- خوشحالی از گناه : امام زین العابدین فرمود: «از شادمانی به گناه بپرهیز؛ زیرا شاد شدن از گناه بدتر از ارتکاب آن است .»( بحار، ج 78 ،ص 159)
خداوند توفیق ترک گناه را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
ضمن عرض تبریک ولادت حضرت زینب سلام الله علیها و تبریک روز پرستار به همه پرستاران زحمتکش و به کل کادر درمان که در وضعیت کنونی در خط مقدم مقابله با این ویروس منحوس به شدت مشغول فعالیت هستند و حتی تعدادی از این عزیزان در این راه جان خود را نیز فدا کرده اند و مفتخر به عنوان شهید سلامت شده اند؛
اما دو نکته مرتبط با درمان:
1- همانطور که حفظ جان واجب است از آن طرف نجات جان انسانها نیز برای کسانی که توانایی دارند و شرایط برایشان فراهم است به نحو واجب کفایی تکلیف است و البته ناگفته نماند که این خدمات و تلاشها در پیشگاه پروردگار ثبت خواهد شد و از بهترین اعمال صالح محسوب می شود. (1) که در همین زمینه رسول خدا صلی الله علیه و اله در روایتی در اهمیت خدمت به مریض فرمودند: ... . کسی که در برطرف کردن نیازهای مریضی تلاش کند، خواه آن نیاز برآورده شود یا نه، همه گناهانش آمرزیده می شود مانند روزی که از مادر متولد شده است. (وسائل الشیعة، ج2، ص: 428)؛ بنابر این هم واجب است و هم أجر بالایی دارد.
2- شخص بیمار با بیماریاش مأجور است و پرستار با پرستاری اش؛ لکن این دو گروه لازم است در ارتباط با یکدیگر، مسائل شرعی را نیز رعایت نمایند. یکی از این مسائل حوزه نگاه و پوشش است؛ اگر بیمار بخواهد به پزشک یا پرستار غیر همجنس خودش مراجعه کند مثل اینکه خانم بخواهد به پزشک یا پرستار مرد مراجعه کند، چنانچه مداوا یا معاینه مستلزم لمس بدن یا نگاه به قسمتهای غیر مجاز (نگاه به غیر گردی صورت و دستها تا مچ باشد) باشد، مراجعه کردن حرام است؛ هر چند پزشک یا پرستار غیر همجنس به نظر اکثر فقهاء تخصص و مهارت بیشتری داشته باشد. بنابراین بیمار نمیتواند برای سونوگرافی یا تزریقات به پزشک یا پرستار غیر همجنس خود مراجعه کند؛ البته در صورتی که ضرورت و اضطراری در میان باشد مثل اینکه همجنس نتواند بیماری را درمان کند، در این صورت به مقدار ضرورت جایز است و در این مواقع لازم است که طبیب به تکلیف شرعی خودش عمل کرده و در نگاه و لمس به ضرورت ها اکتفاء کند. (2)
در پایان عرض می کنیم در آستان ملکوتی امام علی بن موسی الرضا علیه السلام در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
خداوند عیدی همه ما تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام قرار دهد و با ظهور حضرت گشایش به همه امورات و رفع این بیماری انشالله به ذکر صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (سایت لیدر، استفتائات جدید مربوط به کرونا ویروس، س 4)
(2) (آیت الله سیستانی: در صورتی که درمان اضطرار داشته باشد و پزشک غیر همجنس تخصص و مهارت بیشتر داشته باشد؛ اشکالی ندارد. اما در مورد عورتین در صورتی که پزشک تقید به رعایت مسائل لمس و نظر ندارد، مراجعه به پزشک غیر همجنس جایز نیست.) (رساله مراجع، م 2433 و م 2441 ؛ عروه الوثقی، کتاب النکاح م 35 ؛ تحریر الوسیله کتاب نکاح م 22 ؛ استفتائات حضرت امام، ج 3 ص: 270 س: 48 و 49 ؛ اجوبه الاستفتائات، سوالات آموزش پزشکی ؛ منهاج الصالحین، ج3 م 20 و 21 و 22 ؛ استفتائات سیستانی، س 230 و 231 ؛ مکارم، استفتائات سایت، پزشکی، مسائل مربوط به معاینه، نگاه و استفتائات ازدواج، احکام حجاب، احکام موازین ارتباط با نامحرم ؛ استفتائات مکارم ج1 س 1572 ؛ استفتائات بهجت، ج4 ص: 200 س 5311 و 5312 ؛ فاضل، جامع المسائل، ج1 س 2088 ؛ هدایه العباد، کتاب النکاح، ج2 م 22 ؛ تبریزی، مسائل المنتخبه م 1027 و 1028)
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
باتبریک ایام
امام سجاد علیه السلام در مورد حضرت زنیب سلام الله علیها می فرمایند: أَنْتِ بِحَمْدِ اللَّهِ عَالِمَةٌ غَیْرُ مُعَلَّمَةٍ فَهِمَةٌ غَیْرُ مُفَهَّمَة;تو دانشمند معلم ندیده و فهمیدهاى فهم نیاموخته هستی(بحار،ج 45 ،ص 199)
برخی از فضایل حضرت زینب عبارتند از:
1. علم الهی: برترین علمها، علمى است که مستقیما از ذات الهى به شخصى افاضه شود و علم «لدنى» باشد و همانطور که از قول امام سجاد علیه السلام نقل شد،ایشان خطاب به حضرت زینب سلام الله علیها
فرمودند: ( تو دانشمند و فهمیده ای هستی که معلم ندیده ای)
2. صبر: یکى از بارزترین اوصاف انسانهاى کامل، صبر و بردبارى در فراز و نشیبهاى روزگار و تلخىهاى دوران است.حضرت زینب سلام الله علیها از این جهت در اوج کمال قرار دارد . در زیارتنامه آمده است که:لقد عجبت من صبرک ملائکه السماء; ملائکه آسمان از صبر تو به شگفت آمدند.(زیارت ناحیه مقدسه)
3. شجاعت و شهامت:از صفات بارز پروا پیشگان این است که خدا در نظر آنان بزرگ و غیر او در نظرشان کوچک، حقیر و فاقد اثر مىباشد. در مجلس ابن زیاد، بدون توجه به قدرت ظاهرى او گوشهاى مىنشیند و با بى اعتنایى به سؤالات او تحقیرش مىکند، او را «فاسق» و «فاجر» معرفى مىکند و همچنین در مقابل یزید مىگوید: « انى لاستصغر قدرک) ;بدان که] من قدر و مقدار تو را کوچک میدانم (بحار، ج۴۵، ص134)
4-.ولایتمداری: زینب علیها السلام که حضور هفت معصوم را درک کرده، ولایتمداری را از مادر خویش آموخته و دیده که چگونه مادرش خود را سپر بلاى امام خویش قرار داد وایشان علاوه بر اینکه فرزندانش رافدای امامش کرد،درعاشورا و جلسه ابن زیاد جان امام سجاد را نجات داد(بحار، ج۴۵، ص61)
خداوند،توفیق فهم معارف دین را به ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از حضرت رضا علیه السلام که فرمودند: ...إِنَّ الْخُمُسَ عَوْنُنَا عَلَى دِینِنَا... فَلَا تَزْوُوهُ عَنَّا وَ لَا تَحْرِمُوا أَنْفُسَکُمْ دُعَاءَنَا... .
. پرداخت خمس کمک در (تبلیغ) دینمان است (در ادامه حضرت فرمودند) پس از پرداخت آن دریغ نکنید و خودتان را از دعای ما محروم نکنید. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج1 ؛ ص548)
برای مشخص شدن مصرف خمس دو نکته کوتاه درباره حکم شرعی مصرف خمس خدمت شما بیان می شود:
1. یکی از واجبات مالی که عبادت هم می باشد، پرداخت خمس است؛ و کسی که خمس بر او واجب می شود باید آن را دو قسمت نماید: یک قسمت آن سهم امام زمان علیه السلام است که در زمان کنونی هر کسی باید به دفتر مرجع تقلید خودش پرداخت کند یا با اجازه دفتر مرجع تقلید به مصرف خاصی برساند. که مرجع تقلید هر فردی به عنوان نائب امام زمان علیه السلام شناخته می شود؛ و یک قسمت دیگر سهم سادات فقیر شرعی است که به نظر اکثر مراجع این قسمت هم باید (به فتوا یا احتیاط واجب) به دفتر مرجع تقلید یا با اجازه دفتر مرجع تقلید به سید فقیر پرداخت شود. (1)
2. کسی که می خواهد خمس را به سید فقیر یا دفتر مرجع تقلید پرداخت کند باید (به فتوا یا احتیاط واجب) به قصد قربت پرداخت کند یعنی خمس را به قصد انجام فرمان خداوند و برای نزدیک شدن به او بدهد. (2)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال به حق حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام توفیق انجام وظایف دینی را به همه عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) سیستانی: پرداخت سهم سادات نیاز به اجازه ندارد. صافی: سوال: آیا دادن سهم سادات با رعایت آنچه در توضیح المسائل آمده است، اذن مجتهد می خواهد؟ جواب: بنابر احتیاط، اذن مجتهد لازم است؛ ولی از طرف حقیر به طور عام پرداخت شود سهم سادات عظام به آنهایی که محتاج اند، مجاز است. (توضیح المسائل مراجع م 1834 ؛ اجوبه الاستفتائات، س 1005 ؛ صافی، جامع الاحکام، ج1 س 766)
(2) (رساله مراجع، اقتباس از م 1829 و ذیل مساله 1851 ؛ امام خامنه ای سایت، شماره استفتاء611289 ؛ سیستانی، رساله جامع 2440)
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره سرکشی و طغیان در برابر خدا می فرماید: فَأَمّٰا مَنْ طَغىٰ `وَ آثَرَ اَلْحَیٰاةَ اَلدُّنْیٰا فَإِنَّ الْجَحِیمَ هِیَ الْمَأْوَى: اما آنها که طغیان کردند و زندگى دنیا را مقدم شمردند، بی گمان جایگاهشان دوزخ است؛بنابراین طغیان باعث تبدیل گناه به کبیره و جهنمی شدن فرد میشود.(آیه37 نازعات)
برخی از عواملی که باعث میشود گناه صغیره به کبیره تبدیل شود عبارتند از:
1- تجاهر به گناه: چون آشکار نمودن گناه حاکى از تجرّى و بى باکى بیشتر گنهکار است، و موجب آلوده کردن جامعه، و عادى نمودن گناه مىگردد.
پیامبر(ص) فرمود: کسى که گناه کند و در آن حال خندان باشد وارد آتش دوزخ مىشود در حالى که گریان است(غررالحکم، ج 1 ص 151)
2- راضى شمردن خدا بر گناه :در صورتى که عدم مجازات سریع خداوند را در برابر گناه خود دلیل بر رضایت خدا بشمرد و خود را مصون از مجازات و یا محبوب در نزد خدا بداند، چنان که آیه 8 سوره «مجادله»از زبان بعضى از گنهکاران مغرور نقل مى کند که آنها در پیش خود مى گویند: «چرا خداوند ما را مجازات نمى کند» و سپس قرآن اضافه مى کند که: «آتش دوزخ براى آنها کافى است».
3- موقعیت ممتاز اجتماعی: کسی که در جامعه موقعیت ممتاز دارد، اگر به گونه مرتکب گناه شود که دیگران ببینند، گناهش بزرگ میشود، مثلاً عالمی که با قدرتمندان معاشرت میکند و از اموال حرام و شبههناک آنها میخورد یا به غیبت و عیبجویی دیگران زبان میگشاید، گناهش بس بزرگ است، چرا که مردم از او پیروی میکنند.
خداوند توفیق ترک گناه را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت صادق علیه السلام می فرمایند: مَنْ زَارَنَا بَعْدَ مَمَاتِنَا فَکَأَنَّمَا زَارَنَا فِی حَیَاتِنَا.
هر کس ما را بعد از وفاتمان زیارت کند، گویا ما را در حال حیات زیارت کرده است. (وسائل الشیعه ج14 ص322)
از مستحباتی که نسبت به آن سفارش شده است، زیارت قبور مطهر اهل بیت علیهم السلام است، اما باید توجه داشت که در هنگام تشرف به حرم مطهر مسائلی وجود دارد که واجب است آنها رعایت شود که به چند مورد اشاره می شود:
1. آنچه زائرین عزیز در هنگام زیارت باید توجه ویژهای داشته باشند این است که زیارت مستحب است و آزار و اذیت دیگران حرام است، لذا در هنگام عبور و مرور در صحن ها و رواقها یا خواندن زیارت و دیگر شؤون، زیارت همراه با اذیت و آزار زائرین نباشد.
2. کسی که عذر شرعی دارد (جنب و حائض) میتواند برای زیارت به صحنها و رواقهای حرم مشرف شود اما توقف در مساجد حرم مثل مسجد گوهرشاد و صحن مسجد، حرام است؛ البته می تواند از یک درب داخل و از درب دیگر بدون توقف خارج شود. همچنین گذاشتن چیزی در مسجد توسط شخصی که عذر شرعی دارد(به فتوا یا احتیاط واجب)، حرام است. مثل اینکه مهر مسجد را بخواهد در مسجد بگذارد. (1)
3. بیرون بردن اموال حرم مانند مهر یا ویلچر(مگر اینکه مجوزی برای این کار وجود داشته باشد.) و مانند آن شرعا حرام است هر چند برای مدت کوتاهی باشد یا به عنوان تبرک باشد. و اگر کسی اموال حرم را خارج کرده، باید فورا برگرداند.
4. در وضعیت کنونی قوانینی که ستاد ملی کرونا اعلام می کند، مثل ماسک زدن و یا فاصله ای که برای صفوف نماز جماعت مشخص شده است، لازم است رعایت شود. (2)
در پایان عرض می کنیم در آستان ملکوتی امام علی بن موسی الرضا علیه السلام در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
خدواند متعال توفیق زیارت با معرفت به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) مکارم: داخل شدن در مسجد براى گذاشتن چیزى در آن. سیستانی، گلپایگانی، صافی: بنابر احتیاط واجب چیزی را از بیرون در مسجد نگذارد.(حضرت امام: فتوا) نکته: نسبت به اینکه چیزی از مسجد بردارد، تفاوت فتوا وجود دارد. (توضیح المسائل مراجع، مساله 355 ؛ تحریر الوسیله، القول فی احکام الجنب ؛ رساله آموزشی، ج1 درس: 20 ص: 88)
(2) (امام خامنه ای، استفتاء شخصی، سوالات سامانه جامع، مسائل فرهنگی و اجتماعی، سوال شماره 1134077)
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره گناهان کبیره و صغیره می فرماید: یَا وَیْلَتَنَا مَالِ هَٰذَا الْکِتَابِ لَا یُغَادِرُ صَغِیرَةً وَلَا کَبِیرَةً إِلَّا أَحْصَاهَا:گنهکاران در قیامت میگویند: «ای وای بر ما! این چه کتابی است که هیچ عمل(گناه) کوچک و بزرگی را فرونگذاشته مگر اینکه آن را به شمار آورده است؟!(آیه 49 کهف)
همه گناهان از جهت انجام در برابر عظمت خدا بزرگ هستند، ولی در مقایسه با همدیگر برخی بزرگتر و برخی کوچکتر هستند.
برای شناخت گناهان کبیره چند معیار بیان کردهاند :
1. هر گناهی که در قرآن و حدیث بر کبیره بودن آن تصریح شده باشد؛مثل ربا که در حکم جنگ با خداست
2. هر معصیتی که در قرآن یا روایات وعده آتش بر ارتکاب آن رسیده باشد،مثل قتل مومن
3. هر گناهی که در قرآن یا حدیث از گناهی که کبیره بودنش مسلم است بزرگتر شمرده شود؛مثل ترک نماز و شرابخواری
4. هر گناهی که نزد متدینین بزرگ شمرده شود به گونهای که یقین حاصل شود در زمان معصومان نیز مؤمنان این گناه را کبیره میدانستند.
5. هر گناهى که در قرآن و سنّت، انجام دهنده آن، شدیداً تهدید شده است مثل کم فروشی.
6. تکرار گناهان صغیره.
خداوند توفیق ترک گناه را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از امام سجاد علیه السلام روایت است که میفرمایند: ...أَلَا وَ إِنَّ أَبْغَضَ النَّاسِ إِلَى اللَّهِ مَنْ یَقْتَدِی بِسُنَّةِ إِمَامٍ وَ لَا یَقْتَدِی بِأَعْمَالِه
. آگاه باش که منفورترین مردم نزد خدا کسی است که سیره امامی را برگزیند ولی از کارهای او پیروی نکند. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج8 ؛ ص234)
در شرع مقدس اسلام بسیاری از سرگرمیها و بازیها حلال است مانند انواع ورزش، مانند شنا کردن، کوهنوردی یا تفرج در طبیعت؛ اما برخی از سرگرمیها به جهت مفاسدی که دارد حرام است؛ لذا چند نکته فقهی درباره بازی و سرگرمی بیان میکنم:
1. بازی با وسایلی که در عرف وسیلهی قمار شناخته میشود حرام است که به تصریح برخی از مراجع تقلید، پاسور و تخته نرد از وسایل قمار محسوب میشود. (1)
2. بازی با غیر وسایل قمار هم در صورتی که همراه با شرط بندی باشد، شرعاً ممنوع و گناه است. مثلاً چند نفر در مسابقه فوتبال با هم مسابقه میدهند به شرط اینکه بازنده پول یا شیرینی یا مال دیگری به برنده بدهد، یا کاری برای برنده انجام دهد؛ یا مثلا سایتهای شرط بندیی که وجود دارد؛ که اینها شرعا اشکال دارد.
3. در چند مورد شرط بندی اشکال ندارد، مثل: 1. مسابقه سوارکاری. 2. مسابقه تیراندازی با اسلحه جنگی، در صورتی که شرط بندی بین افرادِ مسابقه دهنده باشد نه تماشاچیها. (2)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خود عمل کنند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانهروزی آماده پاسخگویی و خدمت میباشد که میتوانید سوالات فقهی و اعتقادی خود را به صورت تلفنی مطرح کنید.
خداوند متعال توفیق بندگی و زندگی پاک و با نشاط را به همه عنایت کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
منابع و نکات توضیحی:
(1) (استفتاء شخصی، شماره استفتاء360286 ؛ رساله جامع م2260)
(2) (اجوبه الاستفتائات، س 1117 و 1122 ؛ منهاج الصالحین ج2 مسأله 22 ؛ استفتائات حضرت امام، ج2 س 15 و 17 و 18 ؛ فاضل ج1 س953 ؛ بهجت، استفتائات ج4 س 645 و س6436 ؛ مکارم، استفتائات ج2 س 727 و 735 ، ج 3 س 471 ؛ جامع المسائل، فاضل ج1 س 1564 ؛ رساله جامع، سیستانی، م 2259)
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: ادعُ إِلىٰ سَبیلِ رَبِّکَ بِالحِکمَةِ وَالمَوعِظَةِ الحَسَنَةِ َجادِلهُم بِالَّتی هِیَ أَحسَنُ ؛ با حکمت استدلال و پند نیکو به سوی پروردگارت بخوان.» (نحل/ 125)
برای دعوت مردم به سمت دین و خدا راههای وجود دارد که به برخی اشاره میشود:
1- یادآوری نعمت ها و رحمت های الهی: برای ایجاد علاقه به خدا باید عظمت نعمت های او برای مردم یادآوری شود. گاهی نعمت های کلی مانند نعمت سلامتی و حیات، نعمت علم و ایمان و گاهی نعمت های جزئی مانند نعمت چشم و لب و دهان
2- تحریک عواطف
خداوند متعال از این شیوه برای تربیت انسان ها استفاده می کند به طور مثال برای دور نمودن مردم از غیبت کردن، آن را به خوردن گوشت برادر مرده تشبیه می کند که با توجه به نفرت انسان از مرده خواری عواطف و احساسات را برمی انگیزد: آیا کسى از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده اش را بخورد(آیه12 حجرات)
3- تبلیغ عملی :امام صادق ( علیه السلام )می فرماید: کونوا دعاة الناس بغیر ألسنتکم؛با غیر زبان هآیتان مردم را دعوت کنید.( کافی،ج 2، ص 78)
و از امام علی ( علیه السلام )نقل شده :هر کس خویش را پیشوای دیگران قرار داد، باید اصلاح خویش را بر اصلاح دیگران مقدم بدارد و پیش از آن که مردم را با زبان خود دعوت نماید، با سیرت و رفتار خود دعوت کند(نهج البلاغه، حکمت 73)
خداوند ما را عالم و عامل به دین قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق علیه السلام : اِنَ فِی الجَنَه مَنزِلَهً لَا یَبلُغُهَا عَبدٌ اِلَا بِالِابتِلَاء فِی جَسَدِهِ:در بهشت مقام و منزلتی وجود دارد که هیچ بنده ای به آن نرسد ، مگر به درد و بیماری ای که در بدنش حادث شود (کافی، ج2 ،ص255)
فلسفه و علت بلاهای مومنین عبارتند از:
1-بخشش گناهان:امام صادق علیه السلام:«هنگامی که گناهان بنده زیاد می شود و اعمالی ندارد که آن را جبران کند خداوند او را به حزنی دچار می کند تا آمرزیده شود.»( کافی،ج 2، ص 444)
2-ترفیع درجه و مقام: امام صادق علیه السلام:هر اندازه که ایمان بنده افزون گردد، تنگ دستی اش بیشتر و زندگی اش سخت تر شود.(کافی، ج2 ، ص261)
3-تکامل: سختی ها موجب رشد و تکامل فرد میشود.. امام علی علیه السلام می فرمایند: «درختان بیابانی (که از مراقبت و رسیدگی باغبان محرومند) چوب محکم تر و دوام بیشتری دارند و درختان باغتان (که دائماً مراقبت شده اند) نازک پوست و بی دوام ترند( نهج البلاغه، نامه 45)
4- ازفوایدبلا این است که غرور را از انسان دور می کند(نهج البلاغه، خطبه 238) وازطرفی باعث تذکرو یادآوری نعمت های الهی می شود(سوره اعراف،آیه 30)
البته برخی بلاها و مصائب آثار و نتیجه اعمال خود انسان هاست؛ مثلا بدون تعقل و مشورت ازدواج می کند که به مشکل می خورد واین مشکلاتی که برایش اتفاق می افتد تقصیر خودش است. «خود کرده را تدبیر نیست.»
خداوند صبر در بلاها را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت است که فرمودند: فَمَا مِنْ مُؤْمِنٍ مَشَى إِلَى الْجَمَاعَةِ إِلَّا خَفَّفَ اللَّهُ عَلَیْهِ أَهْوَالَ یَوْمِ الْقِیَامَة
هیچ مؤمنی نیست که در راه نماز جماعت قدم بردارد مگر این که خداوند تبارک و تعالی ترس و هراس روز قیامت را برای او سبک میگیرد. (وسائل الشیعه، ج 8 ص: 288)
یکی از مستحباتِ بسیار مورد تاکید؛ به جا آوردن نمازها به جماعت است و اینکه مومن مداومت بر نماز جماعت داشته باشد امروز دو نکته درباره احکام نماز جماعت خدمتتان عرض می شود:
1. نمازگزار در افعال نماز باید از امام جماعت تبعیت کند؛ یعنی کارهاى نماز مانند رکوع و سجود را کمى بعد از امام و یا همزمان با امام جماعت بجا آورد لذا باید نمازگزاران تا امام به رکوع نرفته زودتر از امام جماعت به رکوع نروند و زودتر بلند نشوند یا تا امام جماعت به سجده نرفته زودتر از امام جماعت به سجده نروند و زودتر سر بر ندارند. (1)
2. اگر نمازگزار موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و پیش از آن که به اندازه رکوع خم شود، امام سر از رکوع بردارد چنانچه نیت فرادا کند و حمد و سوره را شروع کند و نمازش را به صورت فرادا تمام کند به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای نمازش به صورت فرادا صحیح است. (2)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال توفیق شرکت در نماز جماعت به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 1470)
(2) حضرت امام، آیات عظام فاضل، بهجت: همچنین می تواند در حال ایستاده صبر کند تا امام برای رکعت بعد برخیزد و بعد از بلند شدن امام جماعت برای رکعت بعدی، نمازگزار همان را رکعت اول نماز خودش حساب کند. (حضرت امام، آیت الله فاضل: بشرط اینکه برخاستن امام طولانی نشود.) (رساله مراجع م 1429)
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: « صُنْعَ اللَّهِ الَّذی أَتْقَنَ کُلَّ شَیْءٍ»:( این کار ) صنع و آفرینش خداوندی است که هر چیزی را محکم و استوار آفریده است(آیه 88 نمل)
از بررسی آیات و روایات به دست میآید، که اکثر قوانین اسلام بر اساس محکمکاری و استاندارد، پایهریزی شدهاند که به برخی از آنها اشاره میشود:
1- محکم کاری در اعتقادات: اگر اعتقادات بر مبنای باطل و مسایل خرافی پایه ریزی شود، باعث رشد و ترقی نمی شود؛ از این جهت در رساله های علمیه آمده است که اصول دین واعتقادات اصلی با عقل و دلیل مشخص میشود و باید فرد به یقین برسد.
2-مسائل علمی:پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم میفرماید:«قَیدُوا العِلمَ بِالکِتَابه؛دانش را با نوشتن در بند کشید.» (أعلامالدین، ص82)
بشر امروز هر چه دارد از کتاب و نوشتن است و همه ذخایر علمی گذشتگان در نوشتههای او جمع است؛ وگرنه هیچگاه ممکن نبود علوم گذشتگان به آیندگان منتقل شود.
3-امور اجتماعی: درقرض و بقیه معاملات دستور اسلام بر نوشتن و محکم کاری است تا بعدا به مشکل نخورد. خداوند در بزرگترین آیه قرآن میفرماید: إِذَا تَدَاینْتُمْ بِدَینٍ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى فَاکْتُبُوهُ (هنگامی که بدهی مدّتداری به یکدیگرپیداکنید، آن را بنویسید و بایدنویسندهای ازروی عدالت،(سندرا)در میان شما بنویسد.» (آیه 282 بقره)
4- ساختمان سازی: امام صادق دربارة استحکام بنا می فرماید: « هر که ساختمانی بسازد و از آن کم بگذارد، ا جری ندارد (المحاسن، ج2، ص608)
تأکید این روایت بر این است که نباید به خاطر ارزانسازی، از نکات ایمنی و استحکام بنا کاست.
خداوند استحکام در دین و دنیا به ما عنایت بفرماید به برکت صلوت بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت صادق علیه السلام می فرمایند: مَجْلِسُ الْغِنَاءِ مَجْلِسٌ لَا یَنْظُرُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى أَهْلِه... .
مجلس غناء و آوازه خوانی مجلسی است که خداوند متعال به آن نگاه نمی کند. (دعائم الإسلام ؛ ج2 ؛ ص207)
اسلام با زیبایی و صداهای خوش مخالف نیست و بسیاری از صداهای زیبا حلال است، اما دین مقدس اسلام با هر صوت و عملی که انسان را از یاد خدا غافل کند و به سمت بی بند و باری بکشاند مخالف است و به همین جهت گوش دادن به برخی موسیقی ها حرام است که به چند نکته کوتاه درباره موسیقی اشاره می شود:
1. به نظر مشهور مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای صدایی که از دستگاه های موسیقی نواخته می شود یا آواز آوزه خوان در صورتی که عرفا لهوی و مناسب با مجالس گناه باشد، حرام است. مثلا انسان تشخیص دهد آهنگی نزد معمول مردم رقص آور است یا تحریک کننده شهوت می باشد، هر چند برای شنونده تأثیری نداشته باشد. اما اگر شک دارد گوش کردن آن مانعی ندارد. (1)
2. پخش شدن آهنگ یا برنامه ای از صدا و سیما و یا دیگر مراکز دلیلی بر حلال بودن آن آهنگ و برنامه نیست. بنابراین اگر کسی تشخیص دهد آهنگ پخش شده حرام است نباید گوش کند.
3. در حرام بودن موسیقی حرام فرقی بین انواع آن از قبیل موسیقی سنتی و غیر سنتی، ایرانی و غیر ایرانی، نمی باشد. (2)
عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
خداوند متعال توفیق ترک گناه و معصیت به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) آیات عظام صافی، بهجت: گوش دادن به آهنگی که از نواختن آلات موسیقی تولید می شود، حرام است. (جامع الاحکام، ج1 س 996 و 998 و 1018 ؛ استفتائات بهجت، ج4 س6310)
(2) (استفتائات حضرت امام ج2 س27 و28 ؛ اجوبه الاستفتائات س1128 و 1129 و 1130 و 1140 ؛ رساله جامع م2228 ؛ جامع المسائل فاضل ج1 س987 ؛ وحید سایت استفتائات س457)
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
امام علی علیه السلام در اهمیت خودشناسی میفرمایند: «مَنْ عَرَفَ نفسَه فقد عَرَفَ ربَّه»؛ کسی که خود را بشناسد، تحقیقاً پروردگارش را میشناسد. (غرر الحکم ،ج 5، ص 194، ماده عرف)
درتوضیح اینکه چگونه،باخودشناسی به خداشناسی برسیم،چند نکته لازم است:
1-این حدیث اشاره به برهان نظم است؛ یعنی هر کس شگفتیهای ساختمان روح و جسم خود را بداند و به اسرار و نظامات پیچیده و حیرتانگیز این اعجوبه خلقت پی برد، راهی به خدا به روی او گشوده میشود، زیرا نظم عجیب و آفرینش شگفتانگیز نمیتواند از غیر مبدأ عالم و قادر سرچشمه گرفته باشد.
2-حدیث میتواند اشاره به برهان علل و معلول داشته باشد. برای این که انسان هرگاه در وجود خویش کمی دقت کند، میفهمد روح و جسم او معلول علت دیگری است که او را در آن زمان و مکان خاص به وجود آورده است. هنگامی که به سراغ علت وجود خویش مثلاً پدر و مادر میرود، باز آنها را معلول علت دیگر میبیند، همین طور تا بالأخره عقل حکم میکند که همه این علتها نیازمند باید به علتی برسند که واجب الوجود است و نیازمند علت دیگری نیست، و او خدای سبحان است.
3- حدیث میتواند اشاره به برهان فطرت باشد، یعنی هر گاه انسان به زوایای قلب و اعماق روح خود پی ببرد، نور الهی و توحید که درون فطرت او است، بر او آشکار میشود و از معرفةالنفس به معرفة اللَّه میرسد، بیآن که نیازی به دلیل و استدلال باشد(داستان کسی که درکشتی ای که میخواهد غرق شود وآنجا از کسی کمک می گیرد که همان خداست)
خداوند توفیق خودشناسی به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
از حضرت صادق علیه السلام روایت است که می فرمایند: مَنْ سَرَّهُ أَنْ تُسْتَجَابَ دَعْوَتُهُ فَلْیُطَیِّبْ مَکْسَبَهُ
هر که بخواهد دعایش مورد اجابت قرار گیرد، باید کسب خود را پاک و طاهر گرداند. (وسائل الشیعة، ج7، ص: 84)
گاهی اوقات دوست یا آشنایی از انسان درخواست می کند که کالایی را برای او خریداری کنیم، حال اگر در هنگام خرید، فروشنده تخفیفی بدهد، می توان مبلغ تخفیف را بدون اطلاع برای خودش بردارد و قیمت کالا را بدون تخفیف از دوستش دریافت کند؟
در پاسخ عرض می شود که اگر کالا را برای او خریداری می کند، نمی تواند مبلغ تخفیف را برای خودش بردارد و باید قیمت خرید با تخفیف را، اعلام کند.
اما اگر مثلا قبل از وکالت، کالا را برای خودش خریداری کند و سپس به قیمت بیشتر به سفارش دهنده بفروشد، اشکالی ندارد و نیازی نیست که این مطلب را به سفارش دهنده بگوید و همه اینها بشرط این است که سفارش دهنده خرید را از فرد خاصی معلوم نکرده باشد. (1)
عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
إن شاء الله خداوند روزی حلال را نصیب همه ما بگرداند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (آیت الله سیستانی: اگر در وکالتِ خرید و فروش، عقد انصراف به غیر وکیل داشته باشد، وکیل نمی تواند جنس خود را به سفارش دهنده بفروشد.) (تحریر الوسیله، کتاب الوکاله، م 38 ؛ ادمین، شماره استفتاء 758386 ، تاریخ 28/1/1396 ؛ منهاج الصالحین، ج2 ، م 1304 ؛ هدایه العباد، کتاب الوکاله، م 38 ؛ سایت مکام، استفتائات، کلیات وکالت)
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق علیه السلام در روایتی ویژگیهای کلی و برنامههای کسانی را که میخواهند از یاران امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف باشند، چنین بیان کردهاند: « مَنْ سَرَّهُ أَنْ یَکُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْیَنْتَظِرْ وَ لْیَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ»؛(الغیبة نعمانی، ترجمه غفارى،ص 200 ) هر کس خوشحال میشود و دوست دارد که در شمارِ یاران حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف باشد، باید سه ویژگی داشته باشد:
1- منتظر بودن: انتظار فرج ویژگی نخست یاران امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف است. البته انتظار به معنای حقیقی آن.
2- با ورع بودن: دومین ویژگی یاران امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف تهذیب نفس و خودسازی است. دوری از گناه، تقوا و دوری از مکروهات و شبهات.
3- داشتن اخلاق نیکو: اخلاق نیکو و کریمانه از دیگر ویژگیهای یاران و سربازان امام زمان است. این صفاتی که فطرت، به خوبی آنها شهادت میدهد و امامان معصوم علیه السلام از آنها مدح و تمجید کردهاند، باید در سربازان امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف وجود داشته باشد.
در روایتی دیگرمیفرمایند: مـردانـی کـه خـدا را بـه حقّ شناختهاند، آنها یاوران حضرت مهدی علیه السلام در آخرالزمان هستند: «... رِجـالٌ عـَرَفـُوا اللّهَ حـَقَّ مـَعـْرِفـَتـِهِ، وَ هـُمْ اَنْصارُ المَهْدِیِّ فی آخِرِ الزَّمانِ»( بحار، ج ۵۷، ص ۲۲۹)
خداوند ما را جزء یاران حقیقی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت صادق علیه السلام نسبت به عمل تجارت وصیت کردند و فرمودند: ...فَإِنَّ التَّاجِرَ الصَّدُوقَ مَعَ السَّفَرَةِ الْکِرَامِ الْبَرَرَةِ یَوْمَ الْقِیَامَة.
تاجر راستگو در روز قیامت با سفیران گرامی نیکوکار (فرشتگان والامقام) همراه هست. (وسائل الشیعه ج17 ص: 385)
برای خرید و فروش مسائل شرعی زیادی وجود دارد که یکی از آنها خیار عیب است که چند نکته آن بیان می شود:
1. اگر فروشنده بخواهد کالای مشخص و معینی را بفروشد چنانچه کالا دارای عیب باشد و بیان نکردن عیب برای مشتری به قصد فریب دادن مشتری باشد، جایز نیست.
2. اگر مشتری کالای مشخص و معینی را خریداری کند و بعد از خرید متوجه شود که کالا معیوب می باشد با چند شرط می تواند معامله را بر هم زده و پول خود را پس بگیرد:
الف: خریدار قبل از خرید از عیب خبری نداشته باشد. (1)
ب: در کالای خریداری شده تصرفی که باعث تغییر در کالا بشود یا عیبی در دست خریدار، بوجود نیامده باشد. که اگر این شرط نباشد فقط می تواند تفاوت قیمت میان سالم و معیوب را بگیرد. (2)
ج: فروشنده در هنگام فروش نگوید که کالایم را با هر عیبی که دارد می فروشم، پس اگر بگوید این ماشین را با هر عیبی که دارد می فروشم، و بعد از خریدن متوجه عیبی شد، نه می تواند کالا را پس بدهد و نه می تواند مطالبه ما به التفاوت نماید. (3)
در پایان خدمت زائرین عرض می شود؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خویش را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران می توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خویش را از کارشناس خانم بپرسند.
خداوند توفیق کسب روزی حلال به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 2129)
(2) صرفا جهت اطلاع: اگر معامله کلی باشد چه جنس فروخته شده و چه مال پرداخت شده برای خرید، خیار عیب در آن راه ندارد و فقط طرف مقابل را می توان ملزم کرد که جنس سالم تحویل دهد. (رساله مراجع م 2135)
(3) (رساله مراجع م 2134)
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره اهمیت و عظمت مقام علم؛ می فرماید: « قل هل یستوی الذین یعلمون و الذین لایعلمون... ؛[ای پیامبر!] بگو: آیا کسی که عالم است با کسی که نمی داند برابر است». ( زمر ، آیه 9 )
از آنجا که دین اسلام آخرین و کامل ترین دین است و یکی از ارزشها کسب علم است , در باره علم بسیار سفارش کرده است که نکاتی در این زمینه عرض میشود:
1- معجزه پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم قرآن است که کتابی سراسر معارف و حکمت است واین خودنشان ازاهمیت علم دراسلام داردزیرا می دانید که معجزه دیگر انبیاء کتاب نبوده است و معجزاتی داشته اند که مشاهده ای و تجربی بوده است.
2-قرآن هم سخن خود را با (اقرا)« خواندن » ، « علم » و « کتابت » آغاز کرد و پیوسته مسلمانان را به تفکر و تدبر درهر چه آفریده شده است ، فرا خوانده است.
3-علم اموزی از گهواره تا گور سفارش شده است (اطلبواالعلم من المهد الی اللحد)
4-بخاطر آموختن علم، سفر و مهاجرت به دورترین نقاط سفارش شده است (اطلبواالعلم ولو بالسین)
5-علم آموزی برای همه اعم از زن و مرد است(طلب العلم فریضه علی کل مسلم و مسلمه)
خداوند ما را جزء عالمان دین قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت موسی بن جعفر علیه السلام می فرمایند: ... إنّ اَعظَمَ النّاسِ قَدْراً اَلّذیِ لایَریَ الدُّنیا لِنَفسِهِ خَطَراً... .
. بالاترین قدر و منزلت را کسی داراست که دنیا و مادیات در نظر او قدر و منزلتی نداشته باشند. ( الکافی (ط-الاسلامیه) ج1 ص: 19)
امروز قصد دارم نکته ای راجع به تصرف در اموال کسانی که دچار بیماریهای ذهنی هستند بیان کنم، مقدمتا عرض می شود که:
انسان عاقل و بالغ تا زمانی که سالم است می تواند به هر شکلی که خودش بخواهد اموالش را هزینه کند یا ببخشد یا وقف کند؛ البته انسان نمی تواند مالش را اسراف کند و یا اگر پدر یا مادر بخواهد به یکی از فرزندان مالی را ببخشد چنانچه سبب فساد و اختلاف میان فرزندان می شود چنین کاری جایز نیست. (1)
اما افرادی که دچار آلزایمر شدید هستند یعنی بیماری به حدی است که دیگر هیچگونه تعقلی ندارند، از لحاظ شرعی حال این افراد به گونه ای است که نسبت به نماز و روزه تکلیفی ندارند و در اموالشان نمی توانند تصرفی انجام دهند،
خوب سوال این است که چه کسی باید این تصرفات را انجام دهد.
در پاسخ عرض می شود: که اطرافیان این بیماران حتی همسرش هم بدون مراجعه به حاکم شرع و انتخاب قیم شرعی نمی توانند در اموالشان تصرف کنند. و در صورتی هم که قیم شرعی داشته باشد در صورتی می تواند قیم شرعی برای استفاده از اموال این شخص اجازه بدهد که برای صاحب مال دارای مصلحتی باشد. (2)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال محبت به دنیا را از دل ما بیرون کند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله کتاب الهبه، م22 ؛ اجوبه الاستفتائات، س: 1728 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1336)
(2) (تحریر الوسیله، کتاب حجر، سفاهه م1 و م3، کتاب البیع، م 18 و م19 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1084 و م1085 و 1076 ؛ هدایه العباد، ج1 م 1768 و م 1770 و 1771)
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
با تبریک ولادت حضرت عیسی علیه السلام
خداوند در قرآن در رد خدا دانستن مسیح می فرماید: یَا أَهْلَ الْکِتَابِ لَا تَغْلُوا فِی دِینِکُمْ وَلَا تَقُولُوا عَلَى اللَّهِ إِلَّا الْحَقَّ ۚ إِنَّمَا الْمَسِیحُ عِیسَى ابْنُ مَرْیَمَ رَسُولُ اللَّهِ وَکَلِمَتُهُ : ای اهل کتاب! در دین خود، غلوّ (و زیاده روی) نکنید! و در باره خدا، غیر از حق نگویید! مسیح عیسی بن مریم فقط فرستاده خدا، و کلمه (و مخلوق) اوست، که او را به مریم القا نمود؛ و روحی (شایسته) از طرف او بود. بنابر این، به خدا و پیامبران او، ایمان بیاورید! و نگویید: «(خداوند) سهگانه است!»(آیه 171 نساء)
مسیحیان حضرت عیسی علیه السلام را خدا میدانند که این عمل غلط را قرآن به شدت رد میکند و در مناظرات امام رضا علیه السلام با بزرگان مسیحی نیز رد شده است: ( رد دلایل خدا دانستن حضرت مسیح):
1-بدنیاآمدن بدون پدر: مسیحیان حضرت مسیح را خدامیدانند چون بدون پدر بدنیاآمده است که قرآن در جواب می گوید: اگر چنین باشد باید حضرت آدم را نیز خدا بدانید، چون نه پدر و نه مادر دارد( مَثَلَ عِیسى عِنْدَ اللَّهِ کَمَثَلِ آدَمَ خَلَقَهُ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ قالَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ-59آل عمران)
2-زنده کردن مردگان توسط حضرت عیسی: مسیحیان گویند چون عیسی علیه السلام چند بار ،چند مرده را زنده کرده است،پس خداست،در صورتی که در مناظره امام رضا علیه السلام با مسیحیان گفتند اگر چنین باشد حضرت حزقیل نیز طبق کتاب مقدس مسیحیان (حزقیال ۳۷:۱-۱۴)و (وآیه 245 بقره) چندبرابر حضرت عیسی مرده زنده کرده است،پس او نیز باید خداباشد،درصورتی که پیامبران به اذن خدا مرده زنده می کرد
3-عبادت کردن حضرت مسیح: امام رضا علیه السلام در مقابل دانشمند مسیحی از جدل استفاده نمود و فرمود: «حضرت عیسی علیه السلام همه صفاتش خوب بود فقط یک نقص داشت و آن اینکه به عبادت علاقه ای نداشت.» دانشمند مسیحی گفت: «این چه سخنی است!؟ او عبادتش از همه مردم بیشتر بود.» امام رضا علیه السلام فرمود: «پس اگر عبادت می کرد بنده خدا بود نه فرزند خدا زیرا عبادت یعنی بندگی.»( عیون اخبار الرضا، ج 1، ص 154-178)
خداوند ما را عالم و عامل به دین قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در یکی از توصیه هایی که از حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام رسیده است در بخشی از آن می خوانیم: ...لَا یَخَافُ عَبْدٌ إِلَّا ذَنْبَهُ وَ لَا یَرْجُو إِلَّا رَبَّه... .
عبد پروردگار در عالم نباید از چیزی جز گناهانش بترسد و نباید به کسی جز خداوند متعال امید داشته باشد. (عیون أخبار الرضا علیه السلام ؛ ج2 ؛ ص44)
یکی از گناهان زبان این است که انسان شخص مسلمانی (1) را دشنام یا لعن کند؛ لذا چند نکته کوتاه درباره لعن و دشنام بیان می شود:
1. مقصود از دشنام هر چیزی است که در عرف ناسزا و دشنام محسوب شود بنابر این اگر به کسی نسبت بخل میدهند، یا او را به صفت پستی منتسب کرده و مثلاً "گدازاده" مینامند، یا او را به نام حیوانی صدا میکنند، یا در صورتیکه به نقص جسمانی مبتلا باشد، به شکل زشتی بیان کنند؛ چنانچه این تعبیرات در عرف، ناسزاگویی و تحقیر محسوب شود، دشنام و حرام است.
2. اگر کسی گنهکار باشد، انسان نمی تواند او را به بهانه گناهش دشنام یا لعن کند مثلا کسی کالایی را گرانتر فروخته، هر چند در گران فروشیش گنهکار باشد خریدار نمی تواند او را لعن کند یا دشنام دهد و در صورت لعن کردن یا دشنام مرتکب گناه شده و انسان باید مراقب زبانش باشد. و در حرمت لعن و دشنام فرقی بین حاضر بودن و غایب بودن فرد که دشنام داده می شود، نیست. البته ضمنا در برخی موارد لعن و دشنام مثل لعن و دشنام بدعت گذار استثنا شده که این موارد نادر در کتابهای فقهی مطرح شده است. (2)
در پایان خدمت زائرین عرض می شود؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خویش را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران می توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خویش را از کارشناس خانم بپرسند.
خداوند متعال توفیق ترک گناه به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) آیت الله سیستانی: دشنام دادن و ناشزا گویی به مؤمن، حرام می دانند.
(2) امام خامنه ای: سوال: آیا لعن مومن فاسق جایز است؟ و آیا استثنائی وجود دارد؟ جواب: مجرد فسق مجوز لعن نمی باشد. (امام خامنه ای، استفتاء خصوصی، شماره استفتاء: 810692 تاریخ استفتاء: 20/7/1396 ؛ رساله آموزشی، ج2 ، درس 16 ؛ توضیح المسائل جامع 2277 و 2278 و 2279 ؛ استفتائات حضرت امام، ج5 س: 6786 ؛ مکارم، استفتائات سایت، گناهان، اهانت)
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از حضرت رضا علیه السلام که پیامبر اکرم فرمودند: إِنَ یَوْمَ الْجُمُعَةِ سَیِّدُ الْأَیَّامِ یُضَاعِفُ اللَّهَ فِیهِ الْحَسَنَاتِ وَ یَمْحُو فِیهِ السَّیِّئَاتِ وَ یَرْفَعُ فِیهِ الدَّرَجَاتِ وَ یَسْتَجِیبُ فِیهِ الدَّعَوَاتِ
جمعه سرور ایام است و خداوند در آن حسنات را مضاعف و گناهان و معاصی را محو می کند، درجات مؤمنان را بالا می برد و دعاها را مستجاب می کند. (الکافی (ط- الإسلامیة) ج3 ص: 413)
در دین مقدس اسلام برای روز جمعه جایگاه ویژه ای وجود دارد؛ لذا احکام خاصی برای روز جمعه وجود دارد که به چند مورد اشاره می شود:
1. در نماز ظهر و عصر واجب است (فتوا یا احتیاط) حمد و سوره آهسته خوانده شود، اما به فتوای مشهور مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای، در نماز ظهر جمعه مستحب است حمد و سوره را انسان بلند بخواند. (1)
2. نافله ظهر و عصر در دیگر روزهای هفته 16 رکعت است اما نافله روز جمعه 20 رکعت است؛ یعنی 10 تا نماز دو رکعتی مثل نماز صبح قبل از نماز ظهر جمعه. و نافله روز جمعه را می توان قبل از ظهر خواند بلکه خواندن آن قبل از ظهر بهتر است. (2)
3. نمازهای نافله را می توان به صورت نشسته و حتی در حال راه رفتن نیز بجا آورد. اگر نافله در حال راه رفتن خوانده شود لازم نیست قبله رعایت شود و برای رکوع و سجده فقط با سر اشاره شود، کافی است. مثلا برای رکوع یا سجده سر را مقداری پایین بیاورد. (3)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال توفیق عبادت و بندگی به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (صرفا جهت اطلاع: نسبت به بانوان اگر نامحرم صدای آنها را بشنود، تفاوت فتوا وجود دارد. آیت الله مکارم: آیا بلند خواندن قرائت نماز ظهر در روز جمعه جایز است؟ اگر در حضر نماز بخوانند بلند خواندن مستحب است و اگر در سفر باشد در صورتى مستحب است که با جماعت بخواند نه فرادى.) (امام خامنه ای، استفتاء شخصی، سوالات سامانه جامع نماز، سوال شماره 1043568 ؛ عروه الوثقی، فصل فی القرائه، مساله 20 ؛ تحریر الوسیله، کتاب الصلاه، القول فی القرائه، مساله 10 ؛ توضیح المسائل مراجع مساله 992 ؛ توضیح المسائل جامع، مساله 1175 ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، قرائت، بلند و آهسته خواندن قرائت)
(2) (عروه الوثقی، فصل فی اعداد الفرائض و نوافلها، و فصل فی اوقات الرواتب، مساله 3 ؛ تحریر الوسیله، کتاب الصلاه، مقدمات السته، مساله 5 ؛ رساله مراجع مساله 764)
(3) (عروه الوثقی، فصل فی احکام الصلوات المندوبه ؛ رساله مراجع، مساله 766)
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق علیه السلام در اوصاف یاران امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف می فرمایند: هُمْ أَطْوَعُ لَهُ مِنَ اَلْأَمَةِ لِسَیِّدِهَا وَ هُمْ مِنْ خَشْیَةِ اَللَّهِ مُشْفِقُونَ یَدْعُونَ بِالشَّهَادَة : آنها در برابر فرمان امامشان از بردهی مطیع، مطیعترند.و از ترس خدا نگرانند؛ آرزوی آنها کشته شدن در راه خداست. (بحار؛ ج52، ص 307)
برخی از خصوصیات یاران امام زمان علیه السلام عبارتند از:
1-- بصیرت و آگاهی: یکی از ویژگی ها بصیرت و آگاهی است. آنان در فرمانبری از امام و شناخت او و تشخیص حق و باطل دچار مشکل نشده و در فتنه ها هوشیارانه راه جویند. بصیرت آنان سبب می شود که در احیای سنت و مبارزه با بدعت درنگ نکنند(کمال الدین، ج ۲، ص ۳۷۸)
2-فرمانبری و ولایت پذیری: عاشقان مولای خود و فرمانبرترین انسانها هستند و در انجام دستورهای امام خویش بر یکدیگر پیشی می گیرند.پیامبر فرمود: "کدّادون مجدّون فی طاعته؛: تلاشگر و کوشا در پیروی از او هستند".(بحار، ج ۵۳، ص ۳۱۰)
3-شجاعت: شجاعت بی بدیلشان، ترس را بر دلهای مستکبران چیره ساخته و جانهاشان از سنگ خارا محکمتر است.
امام باقر علیه السلام فرمود: گویا آنان را می نگرم... سیصد و اندی مرد بلند بر بلندای نجف و کوفه ایستادهاند، دلهایی چون پولاد دارند(بحار، ج ۵۳، ص ۷)
4- از خود گذشتگی و برابری
از خصوصیات بارز یاران امام ایثار و برابری است. وحدت هدف و اخلاص نیّت، دلهایشان را به هم پیوند داده وغمخوار یکدیگرند. در برخی از روایات از یاران امام زمان علیه السلام به «رفقا» یاد شده که به معنای دوستان همدل، همراز، با لطف و صفا است، گویا برادران تنیاند:( عیون اخبار الرضا، ص ۶۳)
خداوند ما را جزء یاران حقیقی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
در روایتی رسول خدا صلی الله علیه و اله به سلمان فرمودند: یَا سَلْمَانُ مَنْ أَحَبَّ فَاطِمَةَ فَهُوَ فِی الْجَنَّةِ مَعِی... .
کسی که فاطمه دخترم را دوست بدارد در بهشت با من است. (إرشاد القلوب إلى الصواب (للدیلمی) ؛ ج2 ؛ ص294)
یکی از سؤالاتی که درباره ایام فاطمیه می شود این است که برگزاری مجالس جشن و شادی مثل عروسی و جشن تولد در این ایام چه حکمی دارد؟ و چند روز را به عنوان ایام فاطمیه باید محترم شمرد؟
در جواب این سؤال باید به چند نکته توجه شود:
1. در مورد سالروز شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها دو روایت است یکی اینکه ایشان 75 روز بعد از رحلت پیغمبر اکرم صلی الله علیه و اله به شهادت رسیدند و دیگری اینکه 95 روز بعد از رحلت پیغمبر به شهادت رسیدند.
2. مقدار ایام فاطمیه که باید احترام آن حفظ شود بستگی به نظر عرف متدینین جامعه دارد مثلا ممکن است مقدار ایام شهادت و عزا را 5 روز بدانند؛ و در هر منطقه یا شهری ممکن است این عرف متفاوت باشد.
3. مجالس جشن و شادی مثل عروسی و جشن تولد در ایام شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها برکتی ندارد و انجام هر کاری که در نزد مؤمنین توهین و بی احترامی به این ایام و حضرت زهرا سلام الله علیها محسوب شود حرام است؛ هر چند حرام بودن اموری مثل موسیقی های خلاف شرع و رقص حرام اختصاص به این ایام ندارد و در تمامی ایام حرام است اما معصیت و گناه بودن چنین کارهایی در این ایام بیشتر است. (1)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال به حرمت بانوی دو عالم حضرت زهرا سلام الله علیها تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رهبری سایت أدمین شماره استفتاء 619124 و سایت مکارم استفتائات فاطمیه و تبریزی استفتائات جدید ج2 ص1918 و مسائل جدید ج2 ص49 و50)