جهاد ابتدایی اختصاص به زمان پیامبر(ص) و امام معصوم(ع) ندارد و فقیه جامعالشرائطی که متصدی ولایت امر مسلمین است در صورت وجود مصلحت میتواند حکم به جهاد ابتدایی کند.
اهل کتاب (مانند یهودیها و مسیحیها و زرتشتیها) تا زمانی که مطیع قوانین و مقررات دولت اسلامی که در حمایت آن زندگی میکنند باشند و کاری که منافی با امان است، انجام ندهند حکم مُعاهَد را دارند (یعنی باید جان و مال و آبروی آنان حفظ شود و حقوق مشروع و قانونی آنها مراعات گردد).
هرگاه کفار به سرزمین اسلامی حمله کنند و کسانی از آنان به دست مسلمین اسیر شود، سرنوشت اسیران جنگی در دست حاکم اسلامی است و آحاد مسلمانان حق تعیین سرنوشت اسرا را ندارند، بنابراین جایز نیست که یکی از مسلمانان یک کافر کتابی یا غیر کتابی، اعم از زن یا مرد را در سرزمین کفر یا سرزمین مسلمانان به تملک خود درآورد.