افرادی که درآمد شخصی هر چند به مقدار کم داشته باشند- خواه مجرد یا متأهل- واجب است که سال خمسی داشته و درآمد سالانهی خود را محاسبه نمایند تا در صورتی که چیزی از درآمد تا پایان سال باقی ماند خمس آن را بپردازند. البته حساب سر سال خمسی و محاسبهی درآمد سالانه واجب مستقلی نیست، بلکه راهی برای شناخت مقدار خمس است و وقتی واجب میشود که انسان بداند خمسی به او تعلق گرفته ولی مقدار آن را نمیداند، اما اگر از منفعت کسب چیزی نزد او نماند و همهی آن در مؤونهی زندگی مصرف شود خمسی به وی تعلق نمیگیرد تا آن را حساب کند.
توجه
زن و شوهری که حقوق خود را به طور مشترک در امور منزل مصرف میکنند واجب است هر یک از آنها سال خمسی مستقلی به حساب درآمد خودش داشته و هر کدام خمس باقیماندهی حقوق و درآمد سالانهی خود را در پایان سال خمسی بپردازد، همچنین خانم خانهداری که همسرش سال خمسی دارد که درآن هنگام خمس اموال خود را میپردازد و وی نیز گاهی درآمدی دارد واجب است بر او که زمان دستیابی به اولین درآمد سال را، ابتدای سال خمسی خود قرار دهد و هر چه را در طول سال از منفعت کسب خرج مصارف شخصی خود، مثل زیارت، هدیه و مانند آن میکند خمس ندارد و هر چه از منفعت کسب سال، از مؤونهی سالانهاش تا سر سال زیاد بیاید واجب است که خمس آن را بپردازد.
انسان میتواند خودش خمس مالش را حساب نموده و سپس آنچه را بر او واجب است را به ولی امر خمس یا وکیلش بپردازد.