روزه مانند همهی عبادتهای دیگر باید با نیت همراه باشد، بدین معنی که خودداری انسان از خوردن و آشامیدن و سایر چیزهای باطلکنندهی روزه، به خاطر دستور خداوند باشد و همین که چنین عزمی در او باشد کافی است و لازم نیست آن را بر زبان بیاورد.
روزههای مستحبی: از اول شب تا موقعی که به اندازهی نیت کردن به مغرب وقت مانده باشد.
روزی که انسان شک دارد که آخر شعبان است یا اول ماه رمضان (یوم الشک) واجب نیست روزه بگیرد، و اگر بخواهد روزه بگیرد نمیتواند نیت روزهی رمضان کند، بلکه میتواند قصد روزهی مستحبی آخر شعبان یا روزهی قضا و مانند آن کند و اگر بعداً معلوم شود که رمضان بوده از رمضان حساب میشود و قضای آن روز لازم نیست، و اگر در اثنای روز بفهمد که ماه رمضان است باید از همان لحظه نیت روزهی رمضان کند.
در روزه، واجب است نیت، استمرار داشته باشد.
آنچه استمرار در نیت را به هم میزند:
نیت قطع روزه (یعنی در اثنای روز از نیت روزه گرفتن برگردد به طوری که قصد ادامهی روزه نداشته باشد): روزهاش باطل میشود و قصــــد دوبارهی او برای ادامهی روزه فایده ندارد (البته تا اذان مغرب باید از کارهایی که روزه را باطل میکند خودداری کند).
تردید در ادامهی روزه (به این معنی که هنوز تصمیم نگرفته است روزه را هم باطل کند).
نیت قاطع (یعنی تصمیم بگیرد کاری را که موجب باطل شدن روزه است صورت دهد و هنوز آن را انجام نداده است).
در این دو صورت، احتیاط واجب آن است که روزه را تمام کند و بعداً هم قضا کند.
توجه
آنچه گفتیم در ارتباط با روزهی واجب معین از قبیل روزهی ماه رمضان و نذر معین و مانند آن است، اما در روزههای مستحب و نیز روزههای واجب غیر معین که وجوب آن مخصوص به روز معینی نیست اگر تصمیم بر قطع روزه بگیرد ولی کاری که روزه را باطل میکند از او سر نزند و بعداً دوباره تا پیش از ظهر - و در مستحب تا غروب - نیت روزه کند روزهی او صحیح است.