س: با توجه به اینکه حق طبابت از لحاظ مادی، غیرقابل تعیین می باشد؛ به نظر حضرت عالی بهترین راه تعیین میزان حق طبابت چیست؟ آیا مقدار تعیین شده توسط دولت، در هر شرایطی قابل دریافت است و پزشک مدیون نخواهد بود؟
ج. اگر طبق تعرفه های معین شده، گرفته شود منعی ندارد.
س: اگر پزشک در طبابت خود کمال دقت و تلاش را برای بهبودی بیمار انجام دهد، ولی بهبودی برای وی حاصل نشود، آیا پزشک نسبت به حق ویزیت مدیون است یا نه؟
ج. در فرض سوال مدیون نیست.
س: همان طوری که به احتمال زیاد شنیده اید، اکثر پزشکان از بیمارانی که می خواهند عمل کنند مبلغی پول به عنوان حق الزحمه ی عمل جراحی ـ که به زیرمیزی مشهور شده ـ می گیرند، حال می خواستم بدانم این پول چه حکمی دارد؟ حلال است یا حرام است؟
<![if !supportLists]>- <![endif]> پزشک اگر کارمند دولت در بیمارستان باشد که حقوق خود را از صندوق دولت دریافت می کند و یا عمل جراحی را بر اساس دریافت اجرت عمل از شرکت بیمه دریافت می نماید، حق مطالبه ی مبلغ اضافی از بیمار را ندارد. (امام خامنه ای)[<![if !supportFootnotes]>[42]<![endif]>](#_ftn42)
<![if !supportLists]>- <![endif]>در صورتى که طبیب استخدام دولت باشد، در برابر انجام وظیفه خود نمى تواند پول اضافى بگیرد، ولى اگر در استخدام نبوده باشد، هر قدر با بیمار توافق کند مانعى ندارد البته اگر حکومت اسلامی نرخ خاصی را تعیین نموده عمل بر خلاف آن جایز نیست و در هر حال باید عدل و انصاف را رعایت کند. (مکارم شیرازی)[<![if !supportFootnotes]>[43]<![endif]>](#_ftn43)
س: من مسئول یکی از بخشهای بیمارستان هستم و به پرستاران بسیار تاکید می کنم که در تزریق و یا خوراندن داروها به بیماران دقت کنند، اما با این حال بعضی اوقات به دلیل فراموشی ممکن است دارویی که باید برای یک بیمار تزریق شود بدون استفاده باقی می ماند، سوال این است که وظیفه ما نسبت به این موارد اضافه مانده چیست؟ آیا حق داریم که آنها را برای بیماران نیازمند استفاده کنیم یا اینکه باید به خزانه بیمارستان برگردد؟
ج: در صورتی که هزینه آن از بیمار مربوطه گرفته شده است باید به وی برگردد و یا اینکه حداقل رضایتش جلب شود و در صورتی که در پایان درمان هزینه داروهای مصرفی محاسبه می گردد باید آن را طبق قانون بیمارستان به مصرف برسانید و مصرف آن خلاف قوانین (مثلا برای بیماران دیگر) شرعا جایز نیست.
س: در طول پرستاری ام بعضی اوقات از داروها و یا امکانات بیمارستان برای بعضی از بیماران استفاده کردم که البته در دستور درمان وی نبوده است ولی من یقین داشته ام برایش مفید و بلکه لازم بوده است، آیا به بیمارستان مدیون هستم؟
ج: در صورتی که خلاف قوانین از اموال بیمارستان هزینه شده است و هزینه اش هم از بیمار دریافت نشده است ضامن هستید. و باید این مبالغ را تخمین زده و به بیمارستان بپردازید و اگر مقدار دقیقش را نمی دانید تخمینی محاسبه کنید.