سلام علیکم.بسم الله الرحمن الرحیم
از جهت اسلامی نسبت به خوراکی و آشامیدنی نکاتی را باید رعایت کنیم که در این فرصت به برخی از انها نکاتی را یاد آوری می کنم:
1. بطور کلی در شرع مقدس اسلام خوارکی باید ویژگی هایی داشته باشد: الف: حلال باشد. ب: پاک باشد. ج: ضرر قابل توجهی برای بدن نداشته باشد؛ مثلا کسی که خوردن قند برایش ضرر قابل توجهی دارد، نباید بخورد.
2. خوردن گوشت برخی از حیوانات حرام است مانند: گوشت خرگوش و خرچنگ یا لابستر یا جوجه تیغی و نکته ای که توجه شود حتی نسبت به حیوانات حلال گوشت هم برخی از قسمتهای بدن این حیوانات خوردنش حرام است مثلا خوردن دنبلان گوسفند حرام است.
3. در میان حیوانات دریایی و آبزی فقط خوردن ماهی و میگو حلال است و توجه شود ماهی در صورتی خوردنش حلال است که پولک داشته باشد و خوردن ماهیهایی که پولک ندارند، حرام است. (رساله مراجع ج1 م145 و ج2 م2615 و2617 و 2618 ، تحریر ج2 قول فی الصید م24 ، اجوبه س1093 ، استفتائات بهجت ج4 س5874 و مسائل جدید ج3 ص 147، جامع المسائل ج1 س 1362، بهجت ج4 س5882)
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند متعال رزق و روزی پاک و حلال به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. یکی از از نمازهای با فضیلت نماز جمعه است.خداوند متعال در اهمیت نماز جمعه می فرماید: یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذَا نُودِیَ لِلصَّلَاةِ مِنْ یَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلَى ذِکْرِ اللَّهِ وَذَرُوا الْبَیْعَ ذَلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ. ی کسانی که ایمان آوردهاید! هنگامی که برای نماز روز جمعه اذان گفته شود، به سوی ذکر خدا بشتابید و خرید و فروش را رها کنید که این برای شما بهتر است اگر میدانستید.
نماز جمعه در اسلام ترکیب زیبایی دارد؛ از یک طرف، توصیهی مردم به تقوا و پاکدامنی و اعراض از هواهای نفسانی است و از طرف دیگر، آگاه کردن مردم از جریانهای سیاسی و توطئههای دشمنان و نیازهای دوستان و اوضاع دنیای اسلام است.
چند مساله کوتاه در زمینه نماز جمعه یادآوری کنم:
کسی که نماز جمعه را می خواند کفایت از نماز ظهر می کند.(اکثر مراجع)
مسافرین عزیز هم میتوانند در نماز جمعه شرکت کند.
سی که به خطبهها نرسیده می تواند در نماز جمعه شرکت کفایت ازنماز ظهر نیز میکند.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
جهت قبول زیارت و سلامتی همه زائرین صلواتی را عنایت بفرمایید
سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم. یکی از موضوعاتی که از جهت شرعی احکامی دارد، موضوع محرمیت است که با شناخت محارم، با از افراد نامحرم موازین شرعی مانند رعایت حجاب و مانند اینها رعایت شود. از جهت شرعی محرمیت از سه راه حاصل می شود: 1-تولد 2- شیرخوردن با شرایطی 3- ازدواج. که در این فرصت به محارمی که از طریق ازدواج ایجاد می شود، اشاره می شود:
1. اگر خانمی با مردی ازدواج کند پدر شوهر و پدر بزرگ های شوهر چه از طرف پدر و چه از طرف مادری با عروس خانم محرم هستند و همچنین به صرف عقد این خانم با تمامی فرزندان و نوه های شوهر محرم است هر چند این خانم از این مرد بچه ای هم نداشته باشد و محرمیت اینها، محرمیت ابدی است لذا اگر زن و شوهر از همدیگر جدا شود یا شوهر فوت کند باز هم پدر شوهر و پدر بزرگ های شوهر و فرزندان شوهر محرم هستند.
2.اگر آقایی با خانمی ازدواج کند با مادر خانم و مادر بزرگ های خانم چه از طرف پدری و چه مادری محرم می شود و این محرمیت، محرمیت ابدی است لذا اگر مرد از خانم طلاق بگیرد یا همسرش فوت کند باز هم با مادر خانمش محرم است.
3.با عقد ازدواج عمه و خاله خانم و خواهر خانم با شوهر محرم نمی شود همچنانکه دایی و عمو و برادر شوهر با خانم محرم نمی شوند.و واجب است خانم در برابر هر نامحرمی هر چند فامیل پوشش شرعی را رعایت کند.
در پایان نکته ای مهم را درباره زیارت یادآوری کنم، ادب حضور در محضر ولی خدا اقتضا می کند که از بلند کردن صدا در کنار ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود، تا مزاحمتی برای حضور قلب زائرین ایجاد نشود و همچنین همه زائرین عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصا حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
تعجیل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتی مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای حفظه الله صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امام باقر علیه السلام در روایتی می فرمایند: از رسول خدا درباره بندگان نیک پروردگار سوال شد که چه کسانی هستند، پیامبر خدا برای بندگان خوب پنج خصوصیت معرفی کردند:
خصوصیت اول : اَلَّذِینَ إِذَا أَحْسَنُوا اِسْتَبْشَرُوا : هنگامی که موفق به انجام کار نیکی میشوند مسرور و خوشحال میگردند، البته نه اینکه دچار عجب و غرور شوند.
خصوصیت دوم: إِذَا أَسَاءُوا اِسْتَغْفَرُوا: وقتی که گناهی از آنان سرمیزند، استغفار میکنند، نقطۀ سیاهی را که به تعبیر روایات در اثر ارتکاب گناه در قلب ایجاد میشود، با آب توبه میشویند و نمیگذارند که گناهان متراکم شده و صفحۀ دل تاریک شود
خصوصیت سوم: إِذَا أُعْطُوا شَکَرُوا : هنگام دریافت نعمت، خواه از طرف پروردگار و خواه از افراد دیگر، سپاسگزاری مینمایند.
خصوصیت چهارم: إِذَا اُبْتُلُوا صَبَرُوا: هنگام مبتلا شدن به مصائب خود را نباخته، دچار جزع و فزع نمیشوند و صبور هستند.
خصوصیت پنجم: إِذَا غَضِبُوا عَفَوْا : هنگام خشم و غضب، کنترل خود را دست نداده و خطاکار را میبخشند.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
سلامتی همه مسافرین اسلام خصوصا زائرین امام رضا علیه السلام صلوات
(متن اصلی درس خارج حضرت آقا جهت مطالعه)
عن ابی جعفر محمد بن علی الباقر«علیهماالسلام»: قال:
سأل رسول الله«صلیاللهعلیهوآله» عن خیار العباد، فقال: الذین اذا احسنوا استبشروا واذا ساءوا استغفروا و اذا اعطوا شکروا و اذا ابتلوا صبروا و اذا غضبوا غفروا.
(خصال شیخ صدوق، باب الخمسة، صفحۀ 317)
پیامبر«صلیاللهعلیهوآله» در پاسخ این سؤال که بندگان نیک پروردگار چه کسانی هستند، فرمود: دارای پنج خصلت میباشند:
1- هنگامی که موفق به انجام کار نیکی میشوند مسرور و خوشحال میگردند، البته نه اینکه دچار عجب و غرور شوند.
2- وقتی کار زشتی از آنان سرمیزند، استغفار میکنند، نقطۀ سیاهی را که به تعبیر روایات در اثر ارتکاب گناه در قلب ایجاد میشود، با آب توبه میشویند و نمیگذارند که گناهان متراکم شده و صفحۀ دل تاریک شود؛ «انّ الذین اتقوا اذا مسّهم طائف من الشیطان تذکروا فاذا هم مبصرون»[1].
3- هنگام دریافت نعمت، خواه از طرف پروردگار و خواه از افراد دیگر، سپاسگزاری مینمایند.
4- وقت ابتلاء و برخورد با مصائب، خود را نباخته، دچار جزع و فزع نمیشوند.
5- هنگام خشم و غضب، عنان نفس را از کف نداده و خطاکار را میبخشند.
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم در روایتی می فرمایند: إِنَّ أَبْغَضَ اَلنَّاسِ إِلَى اَللَّهِ تَعَالَى مَنْ یَقْتَدِی بِسَیِّئَةِ اَلْمُؤْمِنِ وَ لاَ یَقْتَدِی بِحَسَنَتِهِ. مبغوض ترین و بدترین افراد کسانی هستند که از کار بد دیگری دنباله روی می کنند ولی به کار خوبش توجه نمی کنند.
دو نکته پیرامون روایت:
1. در معاشرتها افراد، هم خوبی دارند وهم لغزش، انسان عاقل به خوبی نگاه می کند و یاد می گیرد مثلا فردی کوشای در درس است یا وقت شناس است یا دقیق و هوشمند است یا پر کار است یاد می گیرد. اما بعضی متاسفانه فقط به بدیها نگاه می کنند و همان را یاد میگیرند.
2. نگاه کردن به بدیها و یادگرفتن آن، بلای عمومی است که برخی از ملتهای مسلمان نسبت به اروپایی ها و غربی ها پیدا کردند.غربی ها هم صفات خوبی دارند، اما آن صفات خوب را یاد نگرفتند! فرض کنید نوعا مردمانی وقت شناس، خطرپذیر و در حوادث زندگی از سختیها نمی ترسند ، پی گیر در کارها؛ اینها جزء خصال اروپائی ها و غربی هاست که همین چیزها هم سبب پیشرفتشان شده است اما برخی از ملت های مسلمان این صفات را یاد نگرفتند، امّا صفات بد آنها را یادگرفتند؛ نوعا آدم هایی هستند بی مبالات، مشروب خوار، به دین و به فضائل انسانی و اخلاقی بی اعتناء و از این قبیل صفات، که اینها را از آنها یاد گرفتند! متاسفانه آن صفات خوب را که مایۀ پیشرفت آنها بوده، آنها را فرا نگرفتند.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خشنودی قلب نازنین حضرت رضا علیه السلام صلوات
جهت مطالعه متن اصلی:
«امر ششم: بیان قواعد کلیه، بررسی آیه اکل مال به باطل»
جلسه19، 1383/10/20
حدیث اخلاقی
عن أمیرالمؤمنین(علیهالسلام)، عن رسول الله(صلیاللهعلیهوآله): إنّ أبغَض الناس إلی الله تعالی مَن یَقتَدی بسیّئة المؤمن و لایَقتَدی بِحَسنَتِه. در معاشرتهایی که ما داریم، افراد گوناگون هم خوبیهایی دارند، صفات حسنه و محامِدی دارند، هم لغزشها و ضعفهایی دارند. بعضیها که عاقلند به حسنات دیگران نگاه میکنند، کارهای خوب آنها را یاد میگیرند. کوشای در درس است، آن را یاد میگیرد. وقتشناس است، یاد میگیرد. دقیق و هوشمند است، یاد میگیرد. پرکار است، یاد میگیرد. امّا بعضی نگاه نمیکنند به خوبیهای آنها، بدیها را از آنها یاد میگیرند! که این، بلای عمومی است که ملّتهای مسلمان عقبافتادۀ دورانهای استعمار و بعد از استعمار، این رفتار را نسبت به اروپائیها پیداکردند. اروپائیها، غربیها صفات خوبی هم دارند، آن صفات خوب را یاد نگرفتند! فرض کنید مردمانی هستند وقتشناس، خطرپذیر، پیگیر در کارها؛ اینها جزء خصال اروپائیها و غربیهاست که همین چیزها هم آنها را پیش برده، اینها را یاد نگرفتند، امّا صفات بد آنها را یادگرفتند؛ آدمهایی هستند در مسائل جنسی بیمبالات، آدمهای دورو و متقلّب، به دین و به فضائل انسانی و اخلاقی بیاعتناء و از این قبیل، اینها را از آنها یادگرفتند! آن صفات خوب را که مایۀ پیشرفت آنها بوده، آنها را فرانگرفتند. آنچه ملّتهای غربی را با همۀ فسادهایشان نگه داشته، همان خصوصیّات مثبت است؛ چون بالاخره خدای متعال برای هر شیء مثبتی یک اجر و پاداشی دارد، آن اجر و پاداشش همین است که «کُلاً نُمِدُّ هؤلاء و هؤلاء مِن عطاء ربّک». آن خصوصیات را یادنگرفتند. آنها آدمهایی هستند خطرپذیر، دنبالهگیر، در راههای زندگی از حوادث نمیترسند، چه دریاهای طوفانی را پشت سر گذاشتند برای اینکه به هندوستان برسند و مثلاً آنجا را استعمار کنند! اینها صفات خوب است. مسلمانان این صفات را یاد نگرفتند، امّا ولگردی، بیعاری، زنپرستی، مسائل جنسی، عیّاشی، مشروبخواری، لباس، فرهنگ و رذائلشان را یادگرفتند! گاهی نگاه میکند به یکی از دوستش که آدم زرنگی است، در کسب ثروقت از هر راهی تلاش میکند، پشت هم انداز است، به آن صفتها نگاه میکند! امّا آن برادر دیگر که قانع، پارسا و پاکدامن است، به او نگاه نمیکند! مصداق این روایت شریف، أبغض الناس إلی الله مَن یَقتدی بسیّئة المؤمن و لایَقتدی بِحسنته اینها هستند. النوادر صفحۀ 100.
سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم.یکی از سوالاتی که این روزها درباره آن سوال می شود درباره کفاره روزه است که به همین مناسبت چند مساله شرعی در این زمینه یادآوری می کنم:
اگر کفاره چه کفاره عمد و چه کفاره غیر عمد بر عهده کسی آمده باشد واجب فوری نیست اما نباید آن را به قدری تاخیر بیندازد که بگویند در انجام دستور الهی کوتاهی و تسامح کرده است.( توضیح المسائل مراجع، مسئلۀ۱۶۸۴و۱۶۸۵)
اگر شخصی به جهت عذری مثل بیماری یا خانم بجهت عذر شرعی یا مسافرت در ماه رمضان روزه نگرفته باشد به نظر امام خامنه ی و اکثر مراجع عظام(به فتوا یا احتیاط)باید قضای روزه را بگیرد و اگر قضای روزه را بدون عذر نگیرد، علاوه بر قضای روزه در آینده، باید برای هر روز 750 گرم نان یا گندم یا برنج و مانند اینها به عنوان کفاره تاخیرپرداخت کند.(جهت اطلاع: ایت الله سیستانی: احتیاط مستحب قضای روزه تا سال آینده گرفته شود)
فردی که بیمار است و می داند که تا سال آینده به جهت بیماری نمی تواند روزه قضا را بگیرد، به نظر امام خامنه ای و اکثر فقها باید صبر کند.
پرداخت پول به عنوان کفاره صحیح نیست مگر پول را به فقیری بدهیم که مطمئن باشیم، از طرف صاحب کفاره همان طعام و غذایی که پولش محاسبه شده تهیه می کند و سپس به عنوان کفاره بردارد . مثلا اگر پول هفت روز به قیمت نان معمولی حساب شده، فقیر مطمئنا نانی تهیه کند، که برای کفاره هفت روز کافی باشد.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند برف و بارانش با صحت و عافیت بر ما نازل بفرماید به برکت صلوات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
یکی از دستورات قرآن پوشش و حجاب است که خانم در برابر نامحرم باید بدن و موی خود را بپوشاند و زینتهای خود را نیز آشکار نکند، بنابر این خانمی که ناخن مصنوعی کاشته باید از نامحرم بپوشاند، اما سوالی که در اینجا شاید به ذهن شما برسد این است که آیا کاشت ناخن مصنوعی جایز است؟
در جواب سه نکته کوتاه عرض می شود:
1. کاشت ناخن و مژه مصنوعی در صورتی که برای زینت انجام می شود و خانم می داند که در زمان وضو و غسل امکان برطرف کردن آن را ندارد، جایز نیست.
2. کسی که ناخن یا مژه مصنوعی کاشته، لازم است برای وضو و غسل آن را برطرف کند هر چند هزینه داشته باشد و با توجه به امکان جدا سازی، چنانچه فرد بر ندارد و جدا نکند وضو و غسل صحیح نیست.
3. کسی که ناخن مصنوعی را با وجود امکان جدا سازی برندارد، وضو و غسل او باطل است و با توجه به ناقص بودن وضو و غسلش توقفش در مساجد جایز نیست و همچنین نماز فرد باطل و روزه های فرد دچار اشکال می شود.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند توفیق انجام دستورات دینی را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امام صادق علیه السلام در روایتی می فرمایند: اگر در انسان سه خصوصیت باشد حوادث گوناگون دینوی و اخروی او را نگران نمی کند و انسان ضرری وارد نمی کند:
مورد اول: الدُّعَاءُ عِندَ الکُرُباتِ . هنگامی که حادثه تلخی یا گرفتاری یا غم و غصه ای برای انسان پیش ی آید ، دعا کند و به خداوند متعال پناه ببرد.
• دعا با تلاش و تدبیر منافات ندارد بلکه هر آنچه بر عهده یک انسان عاقل و متفکر و مدبر هست باید انجام دهد و دعا هم کند .
• پیغمبر اکرم«صلیاللهعلیهوآله» در وسط میدان جنگ وقتی کار مشکل میشد، دستها را به دعا بلند میکرد و اشک میریخت و از خدای متعال نصرت میخواست. ضمن اینکه بهترین تدبیر و آرایش جنگی را در برابر لشکر دشمن انجام می دادند.
• مصداق دیگر در دوران دفاع مقدسِ بود، که رزمندگان اسلام در سختی ها و مشکلات بزرگ به ذیل عنایت حضرت حضرت حق و ائمه اطهار علیهم السلام متوسل می شدند و خدای متعال گشایش و فرج را هم روزی می کرد.
مورد دوم: الِاستِغفارُ عِندَ الذَّنبِ استغفار کردن و طلب آمرزش هنگام انجام گناه.
• استغفار یعنی: پشیمانی و عذرخواهی از پروردگار؛ این استغفار است که موجب میشود موانع استجابت دعا برداشته بشود.که این خصوصیت در این قسمت دعای کمیل توجه داده شده است که می گوییم: اللهم اغفِر لیَ الذنوبَ التی تَحبِسُ الدّعاء.
مورد سوم: الشُّکرُ عِندَ النِّعمَة هر نعمتی که خدای متعال به شما داده، شکر کنید.
• در روایت دارد که: هر وقت یادتان آمد، که خدا نعمتی داده، از این نعمت، سر به سجده بگذارید، بگویید: الحمد لله ربّ العالمین.
• به تعبیر یکی از اهل سخن : هضم نعمت، شکر است؛ یعنی نعمتهای خود را به خدا وصل کنید و نعمت پلی بین ما و خدا است. اگر کسی این پل را نزند و شکر نکند، نعمت، وبال گردن فرد میشود.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند همه ما را به اخلاق های زیبا آراسته سازد به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
متن اصلی:
عبدُالله بن الولید الوصّافی قال: سمعتُ اباعبدالله جعفرَ بنَ محمدٍ«علیهماالسلام» یقول: ثلاثٌ لایُضِرُّ معهنّ شیءٌ. اگر در شما این سه خصوصیت باشد، از حوادث گوناگون دنیوی و اخروی، نگرانی نداشته باشید. نه اینکه حادثهای رخ نمیدهد، بلکه معنایش این است یک مصونیتی در شما بوجود میآورد که این حوادث، ضرری بر شما وارد نمیکند. داشتن این سه خصوصیت، اثر و نتیجهاش این است.
1- الدعاء عند الکُرُبات، وقتی حادثۀ تلخی، گرفتاریای، همّ و غمّ مهمی برایتان پیش میآید، به ذیل عنایت پروردگار متوسل بشوید! دعا کنید! دعا و تضرّع، در قرآن میفرماید: «فلولا إذ جاءَهم بأسُنا تضرّعوا»[1]، وقتی حادثهای پیش میآید، انسان بایستی به خدای متعال پناه ببرد و دعا کند. این دعا منافات ندارد با تلاش و تدبیر، همۀ آن کارهایی که بر عهدۀ یک انسانِ عاقل، متفکّر و مدبّر است، انجام بدهد، دعا هم بکند. پیغمبر اکرم«صلیاللهعلیهوآله» در وسط میدان جنگ وقتی کار مشکل میشد، دستها را به دعا بلند میکرد و اشک میریخت و از خدای متعال نصرت میخواست! ما اگر در یک حادثهای به خدای متعال تضرّع کنیم، از مردم و از کسانی که شاهد و ناظر ما هستند، کأنّه خجالت میکشیم! کأنّه این دعا و تضرّع عند الله را اقرار به ناتوانیِ خودمان در مقابل این قضیه قرار میدهیم! فرض کنید یک توطئهای از طرف استکبار مثلاً بوجود آمده، بعضی تصور میکنند حتماً باید مشتها را گره کنیم و شعار بدهیم! نباید دعا کنیم که: خدایا! خودت کمک کن! اینطور نباید باشد. پیغمبر اکرم«صلیاللهعلیهوآله» وسط میدان جنگ که دشمن ایشان را احاطه کرده و حادثههای بزرگ در پیش بود، تضرع میکرد، گریه میکرد، دعا میکرد و از خدای متعال نصرت میخواست، تدبیر هم میکرد، آرایش جنگیِ لشگر را هم به بهترین وجهی انجام میداد. در دفاع مقدسِ خود ما هم همینطور بود، جوانهای ما متوسل میشدند به ذیل عنایت حضرت حق و به ائمۀ اطهار«علیهمالسلام»، در سختیها، در مشکلات بزرگ، دعا میکردند، خدای متعال هم فرج میداد. پس اوّل، دعای در سختیها، کُرُبات.
2- و الاستغفارُ عند الذنب، استغفار کردن وقتی گناهی از انسان صادر میشود. ما شب و روزمان به معاصی و ذنوب، کوچک و بزرگ مبتلاست! بعضی از گناهان را میفهمیم، بعضی را هم ملتفت نیستیم، برایمان عادی شده! آن ذنب و گناهی که ملتفت شدیم، بلافاصله استغفار کنیم، استغفار هم فقط گفتنِ «استغفر الله و اتوب الیه» نیست، استغفار یعنی: پشیمانی و عذرخواهی از پروردگار؛ این، استغفار است و موجب میشود که موانع استجابت دعا برداشته بشود، خصوصیت استغفار این است؛ اللهم اغفِر لیَ الذنوبَ التی تَحبِسُ الدّعاء. پس استغفار هم، آن کارِ دوّمی است که اگر انجام بدهیم، نگرانیهای ما از ضررهای ناشی از حوادث برطرف خواهد شد.
3- و الشُّکرُ عند النِّعمة، هر نعمتی که خدای متعال به شما داده، شکر کنید! «لإن شَکرتُم لأزیدَنَّکم»، شکر نعمت، موجب افزایش نعمت است. در روایت دارد که: هر وقت یادتان آمد، که خدا نعمتی داده، از این نعمت، سر به سجده بگذارید، بگویید: الحمد لله ربّ العالمین. اگر سوار اسب هستید، در خیابان، در کوچه، سرتان را روی آن قاچ زین بگذارید بگویید «الحمد لله»، یعنی شکر نعمت در همۀ احوال. این، سه چیزی است که موجب میشود انسان نگران و دلواپسِ زیانِ حوادثِ گوناگون در پیرامون خود نباشد. امالی شیخ طوسی، صفحۀ 204
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. پیامبر خدا صلی الله علیه و اله در روایتی می فرمایند: إنّ إبلیسَ رَضِیَ مِنکُم بالمُحَقَّراتِ
همانا شیطان و ابلیس به همان گناهان که در نگاه افراد کوچک شمرده می شود، خشنود است.
چند نکته کوتاه پیرامون حدیث شریف:
1. بسیاری از افراد و مؤمنین مراقب هستند که گناه بزرگی انجام ندهد ولی بدانید روش شیطان برای این دسته از افراد این است که این افراد را به گناه کوچک وسوسه می کند و خاصیت گناه کوچک آن است که وقتی انسان بر گناه صغیره و کوچکی اصرار ورزید گناه در قلب انسان متراکم می شود و متاسفانه برای انسان ارتکاب گناه بزرگ آسان می شود. لذا ممکن است در ابتدا به یک فردی در محیط کار پیشنهاد خیانتی یا اختلاسی را بدهند قبول نکند ولی اگر او آرام آرام با گناه و نافرمانی خدا انس بگیرد و سرش گرم شود، کارش به جایی میرسد که همان گناه بزرگی که روز اوّل حاضر نبود آن را مرتکب بشود، آن را به راحتی انجام میدهد! اینطور نیست انسان یک باره از مرز ایمان و کفر بگذرد و وارد کفر بشود، نه، یواش یواش او را نزدیک میکنند تا اینکه اینطوری میشود.
2. در قرآن کریم، آیات متعدّدی هست که مضمونش آن است که گاهی انجام یک گناه راهی باز می کند بسوی کفر و نفاق و تکذیب آیات الهی. لذا خداوند می فرماید: « ثُمَّ کَانَ عَاقِبَةَ الَّذِینَ أَسَاءُوا السُّوأَىٰ أَنْ کَذَّبُوا بِآیَاتِ اللَّهِ ». سپس سرانجام کسانی که اعمال بد مرتکب شدند به جایی رسید که آیات خدا را تکذیب کردند. یعنی همین افراد مومن بودند و اول نمی خواستند تکذیب آیات الهی را داشته باشند اما اثر اصرار بر گناه همین انکار آیات الهی است.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خشنودی قلب نازنین حضرت رضا علیه السلام صلوات
متن اصلی:
النوع الاوّل: «الاکتساب بالاعیان النجسة»
جلسه 32، 1383/12/11
حدیث اخلاقی
عن امیر المومنین(علیهالسلام)، عن رسول الله(صلیاللهعلیهوآله) إنّه قال: إنّ إبلیسَ رَضِی مِنکم بالمُحَقَّرات. ابلیس همین اندازه از شما راضی میشود به گناهان کوچک. البته این در مورد همه نیست، در مورد بسیاری، ابلیس راضی نمیشود به گناهان کوچک، آنها را به گناهان بزرگ وادار میکند، خیلی هم راحت از او اطاعت میکنند. لکن برای بسیاری از مؤمنین و کسانی که مواظبند گناه بزرگی انجام ندهند، ابلیس میگوید عیب ندارد، همان گناه کوچک را وسوسه میکند تا مؤمن را وادار کند به گناه کوچک. نتیجه اش چیست؟ آن لعینِ درگاه الهی دارد کار خودش را میکند، او در کار خودش خِبره است، میداند که گناه کوچک وقتی متراکم شد، همان کاری را میکند که گناه بزرگ انجام میدهد. و گاهی تراکم و پی در پی شدن و اصرار بر گناهان کوچک و صغائر و محقَّرات، کاری با انسان میکند که برای انسان ارتکاب گناه بزرگ هم آسان میشود- العیاذ بالله- .خیلی از کارها هست که اوّل اگر به یک مؤمنی عرضه کنند، از آن کار تحاشی میکند، امّا آرام آرام او را مأنوس میکنند با گناه کوچک، یواش یواش سرش گرم میشود، کارش به جایی میرسد که همان گناه بزرگی که روز اوّل حاضر نبود آن را مرتکب بشود، آن را به راحتی انجام میدهد! اینطور نیست انسان یک باره از مرز ایمان و کفر بگذرد و وارد کفر بشود، نه، یواش یواش او را نزدیک میکنند تا اینکه اینطوری میشود. این، در گناهان شخصی و فردی، و در گناهان اجتماعی هم هست. این را هم توجّه داشته باشید. در قرآن کریم، آیات متعدّدی هست دربارۀ این که انسان یک کاری را انجام میدهد (یک گناهی را)، همین گناه راهی باز میکند به سوی کفر و نفاق، حتی تکذیب! «ثم کان عاقبة الذین أساءوا السوءی اَن کذّبوا بآیات الله». اوّل نمیخواست تکذیب کند، مؤمن بود، امّا کارهای سوء را انجام داد منتهی شد به این. یا آن آیۀ شریفۀ «فأعقَبَهم نفاقاً فی قلوبهم بما أخلفوا الله وعدَه»، دربارۀ صدقه و انفاق است. انفاق نکردند آنوقت نتیجه این شد. اوّل به نظر انسان نمیآید که مثلاً یک خمسی به گردنمان هست، یک زکاتی هست، حالا ندهیم چطور میشود؟ همین، انسان را میرساند به نفاق؛ «فأعقبَهم نفاقاَ فی قلوبهم بما أخلفوا الله وعدَه» یا «بما اخلفوا الله ما وعَدوه». ظاهراَ آیه اینطوری است. و آیات متعدّدی در قرآن به این مضمون هست. لذا از گناه کوچک هم بایست اجتناب کرد.
این روایاتی که در آن آمده که خدای متعال قرقگاه دارد؛ «إنّ لِکلّ شیءٍ حمیً»، و از قرقگاهها اجتناب کنید تا به نقطۀ خط قرمز نرسید! وقتی انسان دور و بر مرز بیمهابا حرکت میکند، یکوقت هم پایش را از مرز میگذارد آن طرف! این، چیز طبیعی است. نزدیک مرز نروید تا مبتلا نشوید به خروج از مرز. و إلّا انسان وقتی نزدیک مرز همینطور حرکت کرد؛ ما به خیلی از این سیاسیونی که یک روزی در زمینههای انقلابی خیلی تند و داغ بودند بعد وضعشان به جاهای دیگری رسید، به اینها خیلی اوقات خصوصی و عمومی سفارش کردیم: از مرزها کنار بیائید! مرزها را مشخص کنید! خودتان را از مرز جدا کنید! وقتی نزدیک مرز رفتید،آن وقت خطر عبور از مرز هم برای انسان آسان میشود! گناه کوچک را که به نظر کوچک میآید، کوچک نشمارید! بعد دنبال همین روایت میفرماید: و الذّنبُ الذی لایُغفَر، آن گناهی که مورد مغفرت الهی قرار نمیگیرد، این است که: قولُ الرّجُل لااُؤاخَذُ بهذا الذّنب! خدا که به خاطر این کارها ما را مؤاخذه نمیکند! استصغاراً له. یک گناهی را کوچک میشمارد، میگوید: این که چیزی نیست! این «اغتِِرار بالله»ی که هم در آیات قرآن هست، هم در دعاها هست: و الویلُ الدّائمُ لِمَنِ اغتَرّ بِکَ، در دعای صحیفۀ سجادیه روزهای جمعه میخوانید، بخوانید این دو تا دعای روز جمعه در صحیفۀ سجادیه هست هر دو مضامینش عالی است، یک دعای فطر جمعه است، یکی دعای قربان جمعه است. در روز جمعه، در یکی از آنها همین است: و الویلُ الدائمُ لِمن اغترّ بک، کسی که غرّه بشود به خدا، ما أکثَر تَصرّّفَه فی عذابک و ما أبعدَه مِن المَخرَج، این است. این اغترار به خدا، غرّه شدن به خدا، همین است که انسان بگوید: این کارها که چیزی نیست که خدای متعال ما را برای این کارها عذاب کند. نخیر، همین کارها انسان را میکشاند به گناهان بزرگ - العیاذ بالله - . النوادر، صفحۀ 129