سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم یکی از مستحباتی که در اسلام بسیار سفارش شده است نماز جماعت است و روایات زیادی در اهتمام و توجه به آن وارد شده است مثلا از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت است که فرمودند: هیچ مؤمنی نیست که در راه نماز جماعت قدم بردارد مگر این که خداوند تبارک و تعالی ترس و هراس روز قیامت را برای او سبک میگیرد. (وسائل الشیعه، ج 8 ص: 288)
اما چند مسئله کوتاه راجع به نماز جماعت:
1. موقعی که انسان می خواهد نیت جماعت کند، واجب است امام را معین کند، ولی دانستن اسم امام جماعت لازم نیست؛ مثلا اگر قصدش اقتداء به امام جماعت حاضر باشد، کافی است و نماز صحیح است. (1)
2. ماموم برای متصل شدن به جماعت باید در حالی که امام ایستاده است یا در حالی که در رکوع است، اقتدا کند. (2)
3. اگر مأموم موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع امام برسد، هر چند ذکر امام تمام شده باشد، نماز به صورت جماعت صحیح است و یک رکعت حساب می شود. اما اگر نمازگزار موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به مقدار رکوع خم شود اما به رکوع امام نرسد به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای نماز به صورت فرادی صحیح است و باید نماز را تمام کند. (3)
سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال توفیق شرکت در نماز جماعت را به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع، مساله 1460)
(2) (توضیح المسائل مراجع، شرایط نماز جماعت، شرط پنجم: ماموم قبل از تمام شدن رکوع امام به جماعت برسد.)
(3) اراکی، تبریزی، خوئی، وحید: نماز باطل است. زنجانی: بنابر احتیاط واجب نماز باطل است. مکارم: نمازش را بطور فرادی تمام کند و بنابر احتیاط واجب اعاده کند. سیستانی: می تواند نمازش را فرادی تمام کند و می تواند برای رسیدن به رکعت بعد نماز را قطع کند. (رساله مراجع م 1427)
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم---
خداوند در قرآن می فرماید: الَّذِی أَحْسَنَ کُلَّ شَیْءٍ خَلَقَه: خدا کسی است که هر چه را آفرید،نیکو آفرید(آیه 7 سجده)
درباره فلسفه خلقت شیطان چند نکته ذکر میشود:
1-اولا خدا شیطان را شیطان نیافرید بلکه جن خوبی بود که 6 هزار سال خدا را عبادت کرد و در مقام فرشتگان واقع شد و آنجا با اختیار خود کبر ورزید و به دستور خدا درباره سجده به حضرت آدم گوش نکرد و رانده شد.
2- وجود شیطان نه تنها زیانبخش نیست، بلکه وسیلهای برای پیشرفت و تکامل اوست. چون پیشرفت و شکوفایی استعدادها همواره در میان تضادها صورت میگیرد. و شیطان از بیرون و نفس اماره از درون باعث آبدیده شدن انسان و قدرت روحی او میگردند.
3- اگر راه بدی در وجود انسان بسته باشد و به تعبیر قرآن فقط میل به تقوا در انسان باشد ، ولی میل به بدی در او نباشد ، آن تقوا، تقوا نیست زیرا تقوا وقتی تقواست که فرد در حالی که میل به زشتی و دعوت به زشتی در او هست، تقوا را انتخاب کند.؛بر این اساس اگر شیطان و دعوت به بدی نباشد، عمل صالح نیز ارزش ندارد.
4- وجود ابلیس برای امتحان بندگان ضرورت دارد تا افراد خود را بشناسد که اگر بین دو راه خیر و شر قرار گیرند، کدام راه را انتخاب میکنند؛ راه مستقیم و خیر یا راه شیطانی؟
5- شیطان تسلطی بر انسان ندارد و فقط دعوت و وسوسه به کار بد می کند.
خداوند ما را از شر وسوسه های شیطانی نجات دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن تبریک شب ولادت حضرت امام حسن عسکری علیه السلام
به مناسبت ایام ولادت امشب چند نکته کوتاه درباره مجالس شادی بیان می شود:
1. مجالس شادی خصوصا مجالس شادی اهل بیت علیهم السلام هم مانند مجالس عزا در نگاه اهل بیت علیهم السلام دارای ارزش است به شرط اینکه انسان در مجالس شادی، گناه و معصیتی مرتکب نشود و انسان در مجالس شادی هر چند یک شب هم باشد باید اطاعت و بندگی خدا را فراموش نکند.
2. در مجالس شادی اظهار سرور با مدح اهل بیت علیهم السلام و کف زدن به نحو متعارف به شرط اینکه اهانت و استهزا به قوم و منطقه خاصی نباشد، مانعی ندارد. البته کف زدن در مجالس شادی اهل بیت علیهم السلام در مساجد و حسینیه ها به نظر برخی از مراجع ترک شود. (1)
3. سوالی که در این قسمت مورد پرسش برخی از مؤمنین می باشد، حکم دف زدن در مجالس شادی است که آیا حلال است یا حرام؟ در پاسخ عرض می شود به نظر برخی از مراجع از جمله امام خامنه ای چنانچه دف رقص آور یا مناسب با مجالس لهو و لعب زده شود، از لحاظ شرعی حرام است گرچه برخی از مراجع هم دف زدن را مطلقا حرام می دانند. (2)
خداوند متعال به حق حضرت رضا علیه السلام زیارت همه ما را مورد قبول درگاه خودش قرار دهد، به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
عزیزان می توانید سوالات شرعی و دینی تان را به سامانه 30002020 پیامک کنید.
خداوند متعال توفیق شناخت و ترک گناه به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) آیت الله مکارم: کف زدن در مساجد و حسینیه ها ترک شود. (اجوبه س1181 ؛ الفقه للمغتربین ص: 324 م556 ؛ جامع الاحکام ج1 س1032و1033 ؛ سایت مکارم، استفتائات، موسیقی ؛ مسائل جدید از دیدگاه علماء و مراجع تقلید، ج1 ص: 170)
(2) آیات عظام سیستانی، صافی، بهجت: دف زدن حرام است. (اجوبه س1135 ؛ رساله جامع م2238 ؛ سایت مکارم، استفتائات، موسیقی ؛ بهجت، استفتائات، ج4 ص: 525 س 6336 ؛ جامع الاحکام(صافی)، ج1 ص:293 ، س 1006)
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم---
خداوند درباره خمس می فرماید: وَاعْلَمُواْ أَنَّمَا غَنِمْتُم مِّن شَیءٍ فَأَنَّ لِلّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِی الْقُرْبَی وَالْیتَامَی وَالْمَسَاکِینِ وَابْنِ السَّبِیل إِنْ کُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ: بدانید که هر غنیمتی به دست شما رسید یک پنجم آن برای خدا و پیامبر و برای خویشاوندان [او] و یتیمان و بینوایان و در راه ماندگان است، اگر به خدا و آنچه در روز فرقان بر رسولش نازل کرد ایمان دارید(آیه 41 انفال)
1- در این آیه تأکیدهای ادبی متعددی وجود دارد: واعلموا، انّما، مِن شیءٍ، فَإنّ، لِلّه، إن کنتُم آمَنتُم که اهمیت بالای خمس را میرساند.
2-معنای لغوی «غُنم» هر سود و منفعتی است که به دست انسان برسد، چه منفعت کسب باشد چه غنیمت جنگی یا هر سود دیگری.( مفردات، ج1، ص615؛ التحقیق، ج7، ص271.)
3-برخلاف آنچه احیاناً گمان مى شود این غنیمت تنها غنیمت جنگى نیست، گرچه آیه خمس در ضمن آیات جنگ آمده، زیرا اولًا لغت غنیمت تمام بهره ها را در بردارد، و ثانیا آیاتى مانند( فَعِنْدَ اللَّهِ مَغَانِمُ کَثِیرَة) غنیمتهایى بسیارى را هم از طرف خدا مقرر داشته، و آیا خدا هم جنگ مى کند تا غنیمتى جنگى داشته باشد؟! ومثلا :امام علی(ع) از کلمه غنیمت استفاده کرده و فرموده است: اغتنم المهل : فرصت ها و مهلت ها را غنیمت بشمارید(خطبه 76 نهج البلاغه) وپیامبر (ص) فرمود: خمس از هر چه انسان مالک شود اخراج میگردد(جامع الاحادیث، ج 8، ص 546)
4-علت خمس: امام صادق علیه السلام میفرماید: به راستی خداوندی که خدائی جز او نیست چون زکات را برای ما حرام کرده خمس را برای ما قرار داده است پس زکات را بر ما حرام کرده و خمس را برای ما (دادن خمس به ما) واجب کرده است(وسائل، ج 6، ص 337)
5-فلسفه خمس: امام رضا علیه السلام فرمود: «انَّ الْخُمْسَ عَوْنُنا عَلى دینِنا وَ عَلى عَیالاتِنا وَ عَلى مَوالینا؛ همانا خمس کمکى بر دین (و اهداف دینى)، خاندان و دوستان ماست»(جامع احادیث الشیعه، ج 8، ص 581)
6-مصرف خمس: در راه مصالح مسلمانان، توسعه و ترویج فرهنگ و معارف اسلامى، مصرف کند. از این رو، اداره شئون مقام ولایت و رهبرى، تقویت مراکز دینى و اسلامى، تقویت بنیه اقتصادى حکومت اسلامى، تضمین استقلال آن، رفع محرومیت ها و نیازمندى هاى جامعه (به ویژه سادات) و... از آثار و برکات خمس خواهد بود
خداوند توفیق عمل به دستورات دین را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم-تبریک ولادت امام عسکری ( علیه السلام)
برخی گویند: معنی عسگر، یعنی عقیم و بدون دانه، پس امام عسکری فرزند نداشته است؟
1. امام دهم یا امام هادی( علیه السلام ) و فرزند ایشان امام حسن ( علیه السلام ) به عسکریین مشهورند و علت این نامگذاری آن است که این دو امام بزرگوار به اجبار و به دستور حاکمان عباسی مدت زیادی از عمرشان را در سامراء محصور بودند که در آن زمان، لشکرگاه و پادگانی نظامی به شمار میآمد و زندگی آن حضرات به دلیل شدت نظارت، نظامی شده بود. علاوه بر اینکه برای لقب و نامگذاری، کمترین مناسبت کافی است مثل اینکه به خرمافروش میگفتند تمار(خرمایی)؛ نمیتوان از این نامگذاری چنین استنباط نمود که شکل و قیافه او خرمایی است یا خصوصیات خرما در این شخص وجود دارد. خلاصه در نامگذاری به عسکری لازم نیست شخص حقیقتاً از لشکریان باشد، بلکه کمترین مناسبت کافی است.
2. «عسکر» معرب «لشکر» است؛ یعنی لفظ لشکر وقتی وارد فرهنگ و زبان عربی شد آنرا تبدیل به عسکر کردند و تمام معانی که در زبان عربی برای آن بیان کردند؛ مانند انبوه جمعیت، اجتماع افراد، محل اجتماع و زیادی از هر چیز در حقیقت بر گرفته از همین ریشه فارسی است. چنانکه در زبان فارسی نیز برای لشکر یا عسکر غیر از معنای سپاه و نیروی منظم و معین از نظامیان معنای دیگری نقل نکردهاند.
البته در برخی منابع از شهری در خوزستان به نام لشکر و یا عسکر مکرم نیز نام میبرند. بنابراین نه در زبان عربی عسکر به معنای عقیم و نازا آمده و نه در زبان فارسی!
3. لقب عسکری هم برای امام یازدهم و هم برای امام دهم(ع) به کار رفته و به آن دو جناب عسکریین میگفتند؛ پس اگر لقب عسکری برای افراد نازا باشد، باید امام هادی را نیز عقیم بدانیم، در حالیکه با اعتراف به وجود امام حسن عسکری( علیه السلام ) عقیم بودن امام هادی معنا ندارد و تردیدی نیست که امام دهم صاحب چند فرزند بود. بر این اساس، این استدلال از اساس باطل است.
4. معلوم نیست همهی انواع انگور عسکری بیهسته باشند و اگر نوعی از انگور عسکری بیهسته است، دلیل نیست که علت نامگذاریاش به این نام تنها به دلیل نداشتن هسته باشد، شاید به دلیل اینکه اولین فردی که آنرا کاشت و ترویج کرد نامش عسکری بود، و یا ابتدا از منطقه، روستا و شهری که عسکری نامیده میشد رواج یافت.
5-برفرض عسگری را بدون دانه فرض کنیم، (عسگر) است نه(عسکر)، چون اعراب (گ) ندارند.
خداوند ما را جزء پیروان حقیقی اهل بیت قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایتی از حضرت رضا علیه السلام راجع به واجب مالی خمس اینگونه نقل شده است که حضرت فرموده اند: پرداخت خمس کمک در (تبلیغ) دینمان است (در ادامه اضافه فرموده اند) از پرداخت خمس دریغ نکنید و خودتان را از دعای خیر ما محروم نسازید. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج1 ؛ ص548)
در این مجال دو نکته کوتاه در باب محل مصرف خمس خدمت شما بیان می کنیم:
1. یکی از واجبات مالی پرداخت خمس است؛ و کسی که خمس بر او واجب می شود واجب است آن را در محل خودش به مصرف برساند و اینکه برخی افراد می گویند ما خیرات داریم و به فقراء کمک می کنیم و یا مجلس اطعام می گیریم و ... از دادن خمس معاف نخواهند بود و لازم است خمس بعد از محاسبه دقیق در محل خودش مصرف شود.
2. مصرف خمس در دو قسمت است: یک قسمت آن سهم امام زمان علیه السلام است که در زمان کنونی هر کسی باید به دفتر مرجع تقلید خودش پرداخت کند یا با اجازه دفتر مرجع تقلید به مصرف خاصی برساند. و یک قسمت دیگر سهم سادات فقیر شرعی است که به نظر اکثر مراجع باید (به فتوا یا احتیاط واجب) برای هزینه شدن در محل خودش به دفتر مرجع تقلید تحویل داده شود یا با اجازه دفتر مرجع تقلید به سید فقیر پرداخت شود. (1)
عزیزان دقت فرمایید مسائل و احکام خمس بسیار وسیع و دقیق است (اینکه خمس به چه کسی واجب است و چه اموالی خمس دارد و یا ندارد) و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال به حق حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام توفیق انجام وظایف دینی را به همه عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) سیستانی: پرداخت سهم سادات نیاز به اجازه ندارد. صافی: سوال: آیا دادن سهم سادات با رعایت آنچه در توضیح المسائل آمده است، اذن مجتهد می خواهد؟ جواب: بنابر احتیاط، اذن مجتهد لازم است؛ ولی از طرف حقیر به طور عام پرداخت شود سهم سادات عظام به آنهایی که محتاج اند، مجاز است. (توضیح المسائل مراجع م 1834 ؛ اجوبه الاستفتائات، س 1005 ؛ صافی، جامع الاحکام، ج1 س 766)
(2) (رساله مراجع، اقتباس از م 1829 و ذیل مساله 1851 ؛ امام خامنه ای سایت، شماره استفتاء611289 ؛ سیستانی، رساله جامع 2440)
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم-تبریک ایام
امام عسکری ( علیه السلام ) از شیعیان می خواهد که : «اِتَّقُوا اللّهَ وَ کُونُوا زَیناً وَلا تَکُونُو شَیناً، جَرّوا اِلَینا کُلَّ مَوَدَّةٍ، وَ ادفَعُوا عَنّا کُلَّ قَبِیحٍ: از خدا پروا نمایید و زینت (و مایه سرافرازى ما) باشید نه مایه ملامت (و سرافکندگى) همه دوستىها را به سوى ما جذب کنید و هر زشتى را از ما دور نمایید(تحف العقول، ص 520 )
از مهمترین انتظارات امامان مخصوصاً امام عسکرى ( علیه السلام ) از شیعیان این است که از نظر رفتارى و اخلاقى به گونهاى رفتار کنند که در بین جامعه بشرى عموماً و در بین مسلمانان خصوصاً الگو و نمونه باشند تا آنجا که مردم بگویند اینها شیعیان على ( علیه السلام ) و امامان معصوم هستند.
برخی از انتظارات امام عسکری از شیعیانش عبارتند از:
1- اندیشه و تفکر: اساس تمام پیشرفتهاى مادّى و معنوى بشر در طول تاریخ، اندیشه و تفکر از یک طرف، و سعى و تلاش و عمل از طرف دیگر بوده است.
قرآن براى اندیشه و تفکر، ارزش والا و حیاتى قائل است و زیباترین و رساترین سخنان را درباره ارزش دانش و تعقل، و دقّت و تفقه بیان نموده است در قرآن بیش از هزار بار کلمه «علم» و مشتقات آن که نشانه بارورى اندیشه است تکرار شده و افزون بر 17 آیه به طور صریح انسان را دعوت به تفکر نموده، بیش از 10 آیه با کلمه «اُنظُرُوا؛ دقت کنید» شروع شده است. بیش از پنجاه مورد کلمه عقل و مشتقات آن به کار رفته است و در چهار آیه نیز قاطعانه به تدبّر در قرآن امر شده است.
در این زمینه امام عسکری فرمودند: بر شما باد به اندیشیدن! پس به حقیقت، تفکر موجب حیات و زندگى دل آگاه و کلیدهاى دربهاى حکمت است(بحار، ج 8، ص 115)
2- حسابرسى اعمال و پاسخگویى وجدان : رسیدگى به اعمال و داشتن محاسبه در هر شبانه روز، و پاسخگویى وجدان اخلاقى است.لازم است انسان در ابتداى هر روز نسبت به اعمال نیک و دورى از گناه با خود «مشارطه» و قرار دادى داشته باشد، و در طول روز مواظبت و «مراقبه» داشته باشد. و در پایان روز «محاسبه» و حسابرسى، و پاسخگویى به وجدان درونى خویش. آنهایى هم که مسئولیت هاى اجتماعى دارند، در مقابل مردم و جامعه مسئولند که باید پاسخگو باشند، علاوه بر این در مقابل خداوند و وجدان خویش نیز باید پاسخگو باشند.
ممکن است عدهاى زرنگى را در آن بدانند که از حسابرسى، و پاسخگویى فرار کنند و به نوعى طفره روند، ولى باید بدانند که هرگز چنین رفتارى هوشمندى و زرنگى بحساب نمىآید، در همین زمینه است که حضرت عسکرى (علیه السلام) مىفرماید: زیرکترین زیرکان (و هوشمندترین افراد) کسى است که به حساب نفس خویش پردازد (و پاسخگوى خدا و وجدان خویش باشد) و براى پس از مرگ خویش تلاش نماید»( وسائل ، ج 16، ص 98)
3- استوارى بر دین و ولایت در دوران غیبت : انتظار آن حضرت این است که مردم و شیعیان دوران غیبت را تحمّل کنند و از خود بردبارى و استقامت بخرج دهند، و بر دین الهى و امامت و ولایت ثابت و استوار بمانند، و براى ظهور مهدى موعود (عجل اللّه تعالى فرجه الشریف) دعا نمایند، و فرمود: به خدا سوگند (حضرت مهدى) غیبت طولانى خواهد داشت که نجات پیدا نکند در آن دوران مگر کسانى که خداوند عزیز و جلیل بر قائل بودن (و اعتقاد) به امامت او استوارش نگهدارد، و توفیق دهد که براى فرج آن حضرت دعا نماید(کمال الدین، ج 2، ص 384)
خداوند ما را جزء پیروان حقیقی اهل بیت قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند: إذَا قَامَ الْمُصَلِّى إلَی الصَّلَاةِ، نَزَلَتْ عَلَیْهِ الرَّحْمَةُ مِنْ أعْنَانِ السَّمَاءِ
هنگامى که نمازگزار به نماز می ایستد، رحمت خداوند از (پهنای) آسمان بر او نازل مى شود. (اصول کافى ، ج 3، ص 265)
امروز بنا داریم چند نکته ای در مورد قیامهای نماز بیان کنیم:
1. دو قیام در نماز رکن است (یعنی به نظر اکثر مراجع تقلید اگر سهواً هم ترک شود نماز باطل است.) مورد اول: قیام هنگام گفتن تکبیره الاحرام. مورد دوم: قیام قبل از رفتن به رکوع؛ و فرقی نیز بین نماز اداء و قضا نیست. (1)
2. تا وقتی انسان بتواند بایستد حتی اگر با تکیه به دیوار یا با کمک عصا باشد، نباید نشسته نماز بخواند؛ لذا افرادی که با داشتن قدرت ایستادن، نمازشان را نشسته می خوانند به خاطر ترک قیامهای رکنی نمازشان باطل است و قضا دارد، به عنوان مثال کسانی که کل نماز را روی صندلی میخوانند ولی قدرت ایستادن بدون ضرر و مشقت برای تکبیره الاحرام و قیام قبل از رکوع را دارند و با این حال قیام را ترک می کنند نمازشان باطل است و قضا دارد. (2)
3. کسانی که برای بجا آوردن قیام نمازشان مجبور به تکیه به عصا یا دیوار و مانند آن هستند و در نماز فرادا برایشان شرایط فراهم ولی در جماعت نمی توانند ایستاده بخوانند باید فرادا و ایستاده بخوانند یعنی اگر قیام را رعایت نکنند نمازشان باطل است.
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال ما را از نمازگزاران واقعی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) زنجانی: قیام در موقع تکبیره الاحرام مانند خود تکبیره الاحرام واجب است و ظاهرا رکن نیست. (رساله مراجع تقلید، م 958) آیت الله مکارم: اگر کسی به واسطه ندانستن مسئله (جهل قصوری) مدتی قیام رکنی را ترک کند نمازهای گذشته قضا ندارد. https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=45564&mid=257921
(2) (رساله مراجع تقلید، م 942 و م 970)
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
به مناسبت روز کتاب و کتابخوانی و اهمیت یادگیری علم در دین مقدس اسلام چند نکته در مورد کتاب و کتابخوانی عرض می شود:
1. یادگیری آنچه معمولا خود انسان یا جامعه به آن احتیاج دارد، واجب است؛ اما آموختن برخی علوم حرام است مثل علمی که موجب انحراف شود؛ مثلا خواندن کتابهای منحرف کننده و سایتهای اینترنتی که باعث فساد عقیده و اخلاق می شود و یادگیری عمل موسیقی حرام یا رقص یا حاضر شدن در کلاس درسی که استاد آن فساد عقیده داشته و در ضمن درس علیه اسلام تبلیغ می کند جایز نیست. در بین علوم مختلفی که انسان می تواند به دنبال آنها برود اولویت با علوم دینی است. (1)
2. خرید و فروش و نگهداری کتابها و سی دی ها و نرم افزارهای گمراه کننده، حرام است؛ مگر برای پاسخگویی و رد مطالب آن برای کسی که قدرت علمی این کار را داشته باشد. (2)
3. کتاب یا سی دی یا نرم افزاری که انسان برای مطالعه از کتابخانه یا از شخصی می گیرد اگر از بین برود یا معیوب بشود در چند صورت ضامن است و باید جبران کند: مورد اول: در نگهداری کوتاهی نماید. مورد دوم: اگر صاحب کتاب ضمانت را شرط کند هر چند فرد کوتاهی نکرده باشد ضامن است. (3)
می توانید سوالات دینی خویش را به سامانه 30002020 پیامک کنید.
خداوند متعال همه ما را اهل مطالعه، علم و عمل قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (اجوبه الاستفتائات، سوال 1319 و 1324)
(2) (اجوبه الاستفتائات، سوال 1326 ؛ تحریر الوسیله، کتاب المکاسب، م 15 ؛ منهاج الصالحین، ج2 م 36 ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، معاملات حرام و باطل)
(3) (رساله مراجع م 2349)
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم-
رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند: قیّد و العلمَ، قیل : و ما تقییده؟ قال : کتابتهُ «علم و دانش را به بند کشید و از آن نگهبانی کنید. عرض کردند: چگونه علم را به بند کشیده شود؟ فرمود: کتابت و نگارش آن».(منیه المرید : ۱۵۱/۲ ، باب ۹۱ ، حدیث ۵۳.)
علاوه بر علم آموزی در اسلام تاکید زیادی بر کتاب و کتابت شده است توصیه شده است که علم را با نوشتن و کتابت در بند کنید و زیباترین تعبیر، اطلاق عنوان کتاب به قرآن است.
تعبیر«و الکتاب المبین» نشانگر ارزش و اهمیت کتاب و نوشتار است. ارزش خواندن و مطالعه در صدر اسلام به حدی بود که در پایان جنگ بدر که تعداد زیادی از مشرکین به اسارت مسلمانان در آمدند، اعلام شد که هر یک از مشرکین اگر فدیه بپردازد یا به 10 نفر از مسلمانان سواد خواندن و نوشتن را بیاموزد آزاد خواهد شد.
در اهمیت نقش کتاب در تکامل جوامع انسانی همین بس که تمام ادیان آسمانی و بزرگان تاریخ بشری از طریق کتاب جاودانه ماندهاند
فلسفه دین و نبوت بیرون آوردن بشر از جهل و نادانی است و این مقام جز با کسب علم حاصل نمی شود این منطق دین خداست.
فلسفه قیام و شهادت امام حسین علیه السلام ، رهایی مردم از جهالت و گمراهی در زیارت اربعین یاد شده است. (لیستنقذ عبادک من الجهاله و حیره الضلاله)
در قیامت خون های شهیدان با مرکب قلم دانشمندان به سنجش آید، مرکب قلم دانشمندان بر خون های شهیدان برتری یابد.» ( من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 398)
خداوند توفیق علم به همراه عمل را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت شب وفات حضرت معصومه سلام الله علیها در روایتی حضرت رضا علیه السلام می فرمایند: هر کس در مجلسی بنشیند که در آن مجلس یاد ما اهل بیت علیهم السلام زنده می شود، قلبش در روزی که قلبها می میرند، نمی میرد. (وسائل الشیعة ؛ ج14 ؛ ص502)
اما نکاتی کوتاه درباره تعظیم شعائر الهی و آداب و احکام عزاداری:
1. تعظیم شعائر یعنی گرامی داشتن و اهمیت دادن به علامتها و نشانه هایی که انسان از آن علامتها به یاد خدا میافتد و موجب تقویت دین خدا و ایمان افراد می شود. و یکی از مصادیق تعظیم شعائر، عزاداری برای اهل بیت علیهم السلام می باشد. (1)
2. بهترین شیوه برای مجالس عزاداری اهل بیت علیهه السلام این است که علاوه بر عزاداری متعارف، احکام حلال و حرام خدا بیان شود؛ و این مجالس همراه معرفت و افزایش بینش شیعیان باشد و اعتقادات ایشان نیز تقویت گردد و محبتشان به ائمه اطهار علیهم السلام مستحکم گردد. (2)
3. در ایام عزاداری انجام گناه و هر کاری که عرفا بی احترامی به اهل بیت علیهم السلام باشد حرام است مثل پخش موسیقی لهوی یا حضور در مجالس مختلط، که این ها همیشه حرام اما در ایام عزای اهل البیت علیهم السلام گناهش بیشتر است. (3)
4. عزاداران محترم باید از هر عملی که باعث اذیت دیگران می شود پرهیز نمایند مانند بلند کردن غیر متعارف صدای بلندگوها که سبب مزاحمت برای همسایهها می شود. (4)
زائرین گرامی دقت بفرمایید یکی از خدمات اداره پاسخگویی در آستان قدس رضوی پاسخگویی حضوری به سوالات شرعی است که برادران و خواهران می توانند با مراجعه به دفاتر پاسخگویی مستقر در اماکن متبرکه سوالات شرعی خویش را بپرسند.
خداوند متعال همه ما را جزء عزاداران واقعی اهل بیت علیهم السلام قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (استفتائات مکارم ج1 س1638)
(2) (سیستانی استفتائات کتبی در گروه علمی حرم ؛ استفتائات مکارم ج1 س575)
(3) (استفتائات بهجت ج4 س6392 ؛ استفتائات تبریزی ج2 س1918 ؛ مسائل جدید از دیدگاه علماء و مراجع تقلید ج2 برپایی مجالس عروسی در ایام شهادت معصومین ص49 و50)
(4) (اجوبه الاستفتائات س1448)
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
در سیره امام رضا علیه السلام به تعلیم و تعلم اهمیت زیادی قائل شده اند که نمونه هایی نقل میشود:
1. فهم مطلب نه فقط نقل آن : در روایت اول حضرت رضا ( علیه السلام ) میفرماید: ( کونوا دراةً و لا تکونوا رُواة حدیث تعرفون فقهه خیرٌ من ألفٍ ترونه ) بر آن باشید که احادیث را دقیقاً درک کنید، نه فقط آنها را روایت کنید. فهم و درک یک حدیث بسیار بهتر از روایت کردن هزار حدیث است. (مسند امام رضا(ع) ج۱، ص ۸ )
در این روایت امام ( علیه السلام ) تاکید دارند که اگر یک حدیث را دقیقا بفهمید و به آن عمل کنید بهتر از آن است که هزاران حدیث را فقط نقل کنید . پس اولین نکته در باب تعلم و آموختن ، تفکر در آن علم و یا حدیث است .
2. انتشار علم به عنوان زکات علم: امام رضا ( علیه السلام ) فرموده اند : بهترین توشهای که شخص دانشمند دوستدار ما برای روز فقر و نیاز و ذلّت خود ذخیره میکند، حمایت علمی از دوستان ناتوان ما، و نجات ایشان از چنگال دشمنان خدا و رسول او است. [در این صورت] وقتی از قبر برخیزد صفوف فرشتگانی را مشاهده کند که از محلّ قبر تا جایگاهش در بهشت برین صف کشیدهاند، و او را با بالهای خود بلند نموده و به عمارت مخصوصش در بهشت حمل کرده و به او میگویند: آفرین بر تو! خوش باد تو را، ای کسی که دشمنان خوبان را مقهور ساخته و از ائمّه اطهار علیهم السلام خود حمایت و طرفداری مینمودی. (احتجاج ،ج۱،ص۱۹ )
3. ثواب روزه داری برای مذاکره علمی: امام رضا ( علیه السلام ) میفرمایند : (الذّکر فیه یعدل بالصیام ) مذاکره علمی، معادل روزهداری است. (مسند امام رضا(ع) ج۱، ص ۷ )
4. تعلیم و تعلم علم را همسان با نماز معرفی کرده اند و از همنشینی با جاهل تذکر داده اند امام رضا ( علیه السلام ) میفرمایند : تدریس علم، همسان نماز است. (مسند امام رضا(ع) ج۱، ص ۷)
خداوند توفیق علم و عمل به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت وفات حضرت معصومه سلام الله علیها
در روایتی حضرت زهرا سلام الله علیها می فرمایند: ...خَیْرٌ لِلنِّسَاءِ أَنْ لَا یَرَیْنَ الرِّجَالَ وَ لَا یَرَاهُنَّ الرِّجَال... .
بهترین چیز براى زنان آن است که مردى را نبینند و مردى هم آنان را نبیند. (وسائل الشیعة، ج20، ص: 67)
چند نکته کوتاه درباره پوشش شرعی خدمت شما زائرین و مجاورین بارگاه رضوی تقدیم می شود:
1. حفظ پوشش شرعی یکی از مسلمات و ضروریات دینی می باشد؛ که هدف از حجاب و پوشش، گسترش حیا و عفت در جامعه و جلوگیری از فساد، استحکام وگرم شدن کانون خانواده است و فقدان حجاب سبب معاشرتهای نادرست میان زن و مرد و سست شدن کانون خانواده میشود لذا هم بر مردان و هم بر زنان واجب است حجاب شرعی را رعایت کنند و مردان مراقب حجاب دختران و همسرانشان باشند و عموم مردم هم نسبت به نهی از منکر در صورت وجود شرایط نهی از منکر نسبت به افراد متخلف، کوتاهی نکنند.
2. پوششی که بر زن در برابر نامحرم واجب است شرایطی دارد:
الف. اندام بدن را به مقداری که شرعاً پوشش آن واجب است کاملاً بپوشاند لذا استفاده از لباسهای کوتاه که اندام بدن را به مقدار واجب نمیپوشاند یا لباسهای بدن نما که از زیر آن پوست بدن نمایان است در برابر نامحرم جایز نیست و حرام میباشد. مثلا پوشیدن جوراب های نازک و بدن نما که از زیر آن پوست پا نمایان است در حضور نامحرم جایز نیست.
ب. تنگ و چسبان نباشد لذا لباسهایی که برجستگیهای اندام زن را مشخّص می کند در برابر نامحرم جایز نیست.
ج. زینتی نباشد بنابر این زنی که صورت خود را آرایشکرده یا به ناخن دستهایش لاک زده یا از لنزهای رنگی زینتی استفاده کرده یا اینکه رنگ لباس طوری است که توجه نامحرم را جلب می کند، باید آن را از نامحرم بپوشاند. (1)
سامانه پیامکی 30002020 را برای پرسیدن سوالات دینی تان فراموش نفرمایید.
خداوند متعال به زنان عفت و پاکدامنی و به مردان غیرت عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (اجوبه الاستفتائات س1363 و 1364 و 1363 ؛ استفتائات آیت الله سیستانی س223 ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، ازدواج، احکام حجاب، حجاب بانوان)
بسم الله الرحمن الرحیم- سلام علیکم- تسلیت ایام
امام رضا ( علیه السلام ) درپاداش زیارت حضرت فاطمه معصومه ( سلام الله علیها ) فرمودند: «مَنْ زارَها فَلَهُ الْجَنَّةُ؛ کسی که فاطمه معصومه را زیارت کند بهشت برای او خواهد بود». (کاملالزیارات، ص 536، ح 826)؛ نکته مهم این است که شبیه این حدیث را امام صادق ( علیه السلام ) وحضرت جواد ( علیه السلام ) نیز گفته اند(بحار، ج 48، ص 307- کاملالزیارات، ص 536)
ایشان تنها خواهر امام رضا است که از یک مادر(نجمه خاتون) هستند و یکی ار قداستهای قم در روایات بخاطر وجود ایشان در قم است.
- بخاطر مقامات عالی معنوی آن بانوست که حضرت رضا ( علیه السلام ) در فرازی از زیارتنامه معروفش به ما آموخته که در کنار مرقدش خطاب به او بگوییم: «یا فاطمه اشفعی لی فی الجنة فان لک عندالله شانا من الشان»؛ ای فاطمه! در بهشت از من شفاعت کن چرا که تو در پیشگاه خداوند دارای مقامی بس ارجمند و والا هستی. که همانطور که مقام شفاعت برای حضرت زهرا ( سلام الله علیها ) نقل شده، برای حضرت معصومه نیز نقل شده است.
- در جریانی عده ای شیعیان برای سوالاتی به منزل امام کاظم ( علیه السلام ) امدند که ایشان منزل نبودند و حضرت معصومه سلام الله علیها جواب سوالات ایشان را به درستی به صورت نوشته دادند که وقتی امام کاظم متوجه جوابها شدند، فرمودند:(فداها ابوها )واین همان جمله ای است که پیامبر به حضرت زهرا فرمودند(نقل از کشف اللئالی،سایت آیه الله مکارم)
حضرت معصومه ( سلام الله علیها ) از لحاظ علمی و حدیثی مثل مادرش حضرت زهرا ( سلام الله علیها ) «عالمه» و «محدثه» بود و همان گونه که حضرت زهرا ( سلام الله علیها ) با استدلالهای متین و استوار، حقانیت ولایت حضرت علی ( علیه السلام ) را تبیین می کرد، حضرت معصومه ( سلام الله علیها ) نیز چنین بود. روایاتی که از آن حضرت نقل شده غالباً درباره امامت و ولایت علی(علیه السلام) است که با اثبات ولایت او ، ولایت سایر امـامـان معصوم علیهم السلام نیز ثابت می شود.
- معصومه یعنی اینکه ایشان مراتبی از عصمت را دارا هستند و لقب معصومه را امام رضا به ایشان دادند.
خداوند ما را جزء پیروان حقیقی اهل بیت قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
یکی از دستوراتی که خداوند متعال هم در قرآن و هم در روایات بدان تاکید فرموده رعایت حقوق والدین است که در این زمینه به سه نکته شرعی اشاره می شود:
1. برخورد نیک با پدر و مادر و بی ادبی نکردن نسبت به آنان، چه از نظر گفتار و چه از جهت رفتار، هرچند والدین در حق فرزند کوتاهی کرده و یا به او ظلم نموده باشند. حتی در برخی روایات نقل شده که اگر پدر و مادر تو را زدند آنها را از خود مران بلکه بگو خداوند متعال شما را بیامرزد.
2. احسان به پدر و مادر یعنی وقتی نیاز مالی دارند و فقیر هستند به آنها کمک مالی نموده و مخارج زندگی ایشان را در حد شأن و عرف تأمین نماید. کوتاهی در این وظیفه، گناه است و ناسپاسی نسبت به زحمات پدر و مادر به حساب می آید.
3. وقتی والدین به کاری که گناه نیست امر می کنند مثلا امر می کنند نمازت را اول وقت بخوان و یا نماز را به جماعت بخوان، چادر بپوش و یا اینکه از کاری که واجب نیست نهی می کنند مثل اینکه می گویند در این ایام به مسافرت نرو، با فلان شخص رفاقت نکن، یا بدون چادر بیرون نرو و امثال این موارد که به حرف نکردن موجب اذیت آنها می شود، عمل کردن به گفته ایشان واجب است. (1)
سامانه تلفنی 05132020 و پیامکی 30002020 آماده پاسخگویی به سوالات دینی شما خوبان می باشد.
خداوند متعال به همه توفیق خدمت به پدر و مادر را عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) امام خامنه ای: اگر از موارد مستحبی و مکروهات باشد، اطاعت از والدین در اینگونه موارد واجب نیست، ولی اذیت نمودن آنها با کارهایی همچون اظهار انزجار و راندن و طرد کردن آنها هم جایز نیست. اگر از سایر موارد باشد، هر جا که مخالفت با پدر و مادر موجب ناراحتی و اذیت قابل توجه آنان شود جایز نیست. آیت الله سیستانی: اگر علت اذیت شدن پدر و مادر دلسوزی شان برای فرزند باشد، هر چند نهی نکرده باشند، واجب است فرزند ترک کند. (توضیح المسائل جامع م 2290 و م 2291 ؛ استفتائات حضرت امام (10 جلدی) ج 10 ص: 656 رضایت والدین ؛ رهبری، سایت ادمین ؛ مکارم، استفتائات سایت، حقوق، انواع حقوق، حق والدین)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
روایات فراوانی درباره ثواب زیارت حضرت معصومه ( سلام الله علیها ) نقل شده است که برخی نقل میشود:
1-بهشتی شدن: امام رضا (علیه السلام) فرمود: کسى که حضرت فاطمه معصومه را زیارت کند پاداش او بهشت است.( عیون اخبار الرضا ج 2 ، ص 267)
امام صادق (علیه السلام) کسى که آن حضرت را زیارت کند در حالى که آگاه و متوجه شأن و منزلت او باشد بهشت پاداش اوست (بحار؛ ج ٤٨ ص، ٣٠٧)
2- قم حرم امامان است: امام صادق (علیه السلام):، آگاه باشید که حرم من و حرم فرزندان بعد از من قم است(بحار، ج. ۶، ص. ۲۱۶) وفرمود: خداوند حرمى دارد که مکه است پیامبر حرمى دارد و آن مدینه است و حضرت على (علیه السلام) حرمى دارد و آن کوفه است و قم کوفه کوچک است که از ۸ درب بهشت سه درب آن به قم باز مى شود ، زنى از فرزندان من در قم از دنیا مى رود که اسمش فاطمه دختر موسى (علیه السلام) است و به شفاعت او همه شیعیان من وارد بهشت مى شوند.( بحارالانوار،ج 57 ، ص 228)
3-ثواب زیارت امام رضا دارد: امام رضا (علیه السلام): هر کس معصومه را در قم زیارت کند، مانند کسى است که مرا زیارت کرده است.»( ناسخ التواریخ، ج. ۳، ص. ۶۸)
4-پناه شیعیان درسختی ها: امام صادق علیه السلام فرمود: زمانى که رنج و زحمت و گرفتارى به شما رو آورد، به قم روى آورید، زیرا قم پناهگاه فاطمیها و محل آسایش مؤمنان است.(بحار؛ج57، ص 214)
خداوند توفیق زیارت بامعرفت به ماعنایت فرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت رضا علیه السلام در روایتی می فرمایند: ...مَنْ زَارَهُمْ رَغْبَةً فِی زِیَارَتِهِمْ وَ تَصْدِیقاً بِمَا رَغِبُوا فِیهِ کَانَ أَئِمَّتُهُمْ شُفَعَاءَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَه
هر کس با رغبت و علاقه ائمه معصومین علیهم السلام را زیارت کند و به آنچه آنان ترغیب کرده اند باور داشته باشد، امامان آنها در روز قیامت شفیعانشان خواهند بود. ( الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج4 ؛ ص567)
الحمد لله توفیق یافته ایم که به زیارت حجت خدا مشرف شویم، زیارت مشتمل بر آداب و احکامی است که برای انجام صحیح آن لازم است این امور را بیاموزیم؛ یکی از آداب زیارت، توبه و استغفار از گناهان است. دو نکته در این رابطه عرض کنیم:
1. توبه یعنی شخص از گناهِ گذشتهاش پشیمان باشد و تصمیم جِدّی بر ترک گناه در آینده داشته باشد، ولی اگر حق مالی مردم به گردنش باشد باید حق مالی و بدهی مالی را پرداخت کند و با توبه از گناه، حق مالی مردم از بین نمی رود. بنابر این اگر کسی خسارت مالی به مال کسی وارد کرده یا بدهکاری به مردم دارد، باید بدهیش را در صورت توانایی، فوراً برگرداند. (1)
2. اگر شخص بخواهد بدهی خود را پرداخت کند، چنانچه به طلبکار دسترسی دارد باید به خود او بدهد و اگر فرد از دنیا رفته باشد باید به ورثه اش بپردازد. و اگر پرداخت مستقیم بدهی به طلبکار سبب آبروریزی باشد یا مانع شرعی دیگری در میان باشد، میتواند به صورت غیر مستقیم مثلاً به کمک واسطه بدون ذکر جزئیات، بدهی خود را پرداخت کند، و انجام کارهای خیر از طرفِ طلبکار به جای پرداخت بدهی کافی نیست. اگر به طلبکار دسترسی ندارد باید برای پیدا کردن او تلاش کند و چنانچه از پیدا کردن طلبکار ناامید شود باید (به فتوای یا احتیاط) با اجازه دفتر مرجع تقلید مقدار بدهی را از طرف طلبکار به فقیر شرعی صدقه بدهد. (2)
مس توانید سوالات شرعی و اعتقادی خویش را به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخش را در اسرع زمان دریافت نمایید.
خداوند متعال به حق حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام زیارت همه را قبول درگاهش قرار بدهد، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) (تحریر الوسیله، کتاب الغصب، مساله 4 ؛ منهاج الصالحین، ج 2 ، م 809)
(2) نکته: طبق فتوای امام خامنهای برای اجازه در پرداخت رد مظالم احتیاط مستحب است. (سوالات سامانه جامع، اموال پیدا شده و مجهول المالک، مظالم، تاریخ ۱۳۹۹/۰۸/۱۹ ؛ استفتائات آیت الله سیستانی، سوال 353 ؛ منهاج الصالحین، ج2 م 990)
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق ( علیه السلام ) و امام کاظم ( علیه السلام ) حضرت ثامن الحجج ( علیه السلام ) را به جهت علم زیادش عالم آل محمد نامیدند (کشف الغمه ،ج ۳ ،ص 107)
2. ابراهیم بن عباس می گوید : هرگز ندیدم از حضرت رضا علیه السلام چیزی بپرسند مگر اینکه آگاه بود و هیچ کس را آگاه تر از او به تاریخ گذشته تا زمان خودش ندیدم ، مأمون همواره او را با سوالات گوناگون امتحان می کرد و او با جواب کامل به وی پاسخ می داد. (عیون الاخبار الرضا (ع) ، ۲/۱۸۰ .)
3. محمد بن عیسی یقطینی می گوید : از پاسخ هایی که حضرت رضا ( علیه السلام ) به سوال های مردم داده بود پانزده هزار مساله جمع آوری کردم. (الغیبه،شیخ طوسی،ص 52)
4. مأمون از کشور ها و ادیان مختلف جهان دانشمندان و صاحب نظران را دعوت می کرد و از آنها درخواست مناظره با امام ( علیه السلام ) را می نمود و هر بار بعد از مناظره تمامی دانشمندان به علم بالای امام ( علیه السلام ) اعتراف می کردند .
در مدینه نیز دانشمندان و عالمان هرگاه سوالی به ذهنشان فشار می آورد نزد امام ( علیه السلام ) می رفتند و ایشان پاسخ سوالات را می دادند .
5. امام ( علیه السلام ) به چندین زبان زنده دنیا در زمان خود مسلط بود و با هر دانشمند که مأمون می آورد با زبان خود آنها صحبت می کرد . مأمون می گوید : من فکر می کنم کسی در روی زمین داناتر از این مرد وجود ندارد. (عیون اخبار الرضا ، ج ۲ ، ص ۱۸۰ )
6. امام ( علیه السلام ) تفکر و عقلانیت را مهمتر از نماز و روزه می دانند و آن را عبادت خوانده اند.
خداوند توفیق علم و عمل به دستورات اهل بیت را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
یکی از مسائل مهم و مورد ابتلا تعاملات و داد و ستدهای مالی و اقتصادی است و از طرفی در مساله 11 رساله مراجع تقلید ذکر شده مسائلی را که انسان غالبا به آنها نیاز دارد واجب است یاد بگیرد؛
در بین احکام مفصل و متنوع معاملاتی و مالی امشب قصد داریم نکته ای کوتاه درباره رهن و اجاره در قالب سوال و جوابی خدمت شما بیان کنیم:
یکی از سؤالاتی که مؤمنین میپرسند این است که اگر کسی منزل یا مغازه اش را بخواهد رهن و اجاره بدهد یا بخواهد رهن و اجاره را تمدید کند روش صحیحش به چه صورتی است؟ چون شنیده ایم حالت حرام هم دارد؟
در پاسخ دو نکته را متعرض می شویم:
نکته اول این است که رهن دادن منزل یا مغازه بدون اجاره (به تعبیر دیگر رهن کامل) به فتوای همه مراجع تقلید باطل است و نوعی ربا محسوب می شود که شرعا حرام است. (1)
اما به فتوای اکثر مراجع روش صحیح برای کسی که می خواهد قرارداد جدید با مستأجرش ببندد به این صورت است که قرارداد اجاره ای با مبلغ و مدت مشخص بسته شود و در ضمن قرارداد اجاره شرط قرض الحسنه شود مثلا صاحب خانه به مستاجر بگوید: خانه را به شما یکساله، ماهی 50 هزار تومان اجاره میدهم به شرط اینکه مبلغ ده میلیون تومان یکساله به من قرض بدهید،که در این صورت مبلغ قرض به عنوان شرط ضمن قرارداد اجاره قرار می گیرد که با قبول مستاجر صحیح است و اگر بخواهد تمدید کند بعد از تعیین مبلغ و مدت اجاره جدید، با مستاجر شرط کند که مبلغ قرض الحسنه ای که سال قبل پرداخت کرده است تا یکسال دیگر مطالبه نکند که با قبول مستاجر صحیح است. (2)
نکته دیگر اینکه: کسانی که تا کنون این کار را صحیح انجام نداده اند الآن میتوانند به طریقه صحیح هر چند لفظی و شفاهی قرارداد (اجاره به شرط قرض) را دوباره ببندند و نسبت به گذشته با همدیگر مصالحه کنند.
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال به همه ما توفیق کسب و روزی حلال را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریرالوسیله، کتاب القرض، م 9 ؛ رساله آموزشی، ج2 درس 69 ؛ منهاج الصالحین، ج2 م 1011 و م 1013)
(2) (مسائل جدید ج1ص 87 ؛ اجوبه الاستفتائات س 1662 ؛ جامع المسائل ج1 س 1107 و س 1201 ؛ اجاره تبریزی ؛ رساله مکارم مساله 1975)
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
در روایات ما دلایل مختلف و فراوانی برای برتری علم نسبت به ثروت بیان کرده اند.
در حدیثی آمده است: علم از هفت جهت بر مال و ثروت برتری دارد:
1. علم میراث پیامبران و مال میراث فرعونیان است.
2. علم با بخشیدن و خرج کردن کم نمی شود ولی مال با خرج کردن کاسته می گردد.
3. مال محتاج به نگهبان و محافظ (بانک و صندوق امانات و ...) است ولی علم خود محافظ و نگهبان صاحبش یعنی فرد عالم است.
4. علم وقت مرگ با انسان همراه است و با او منتقل می شود (یعنی دارائی و ثروتی است که حتی وقت مردن نیز از او جدا نمی شود) ولی مال در وقت مرگ انسان را رها می کند و باقی می ماند.
5. مال هم در دسترس کافر است و هم مؤمن ولی علم ویژه مؤمن است (البته این در مورد علم خاص یعنی علم توحید و معارف دین است که تنها مؤمن از آن بهره دارد و کافر از آن بی بهره است).
6. همه مردم به صاحب علم در امر دینشان محتاجند ولی همگی به صاحب مال نیازمند نمی باشند.
7. علم، انسان را در وقت عبور از پل صراط تقویت و یاری می کند ولی مال (اگر نامشروع و حرام باشد) مانع او از عبور می شود. (میزان الحکمه،ج۶، ص۴۵۴،ح۱۳۳۸۵)
خداوند ما را جزء عالمان و عاملان به دین قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
امام باقر در روایتی می فرمایند که از رسول خدا صلی الله علیه و آله سوال شد کدام یک از مومنین از همه زیرک تر می باشد، حضرتش فرمودند: أَکْثَرُهُمْ ذِکْراً لِلْمَوْتِ، وَ أَشَدُّهُمْ لَهُ اسْتِعْدَاداً
آن کس که بیشتر یاد مرگ کند و زیادتر مهیّای آن شده باشد. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج3 ؛ ص258)
در این دقایق کوتاه چند نکته کوتاه درباره احکام اموات خدمت شما خوبان تقدیم می شود:
1. یکی از کارهای بسیار پسندیده ای که مؤمنین برای اموات انجام می دهند، خیرات برای اموات خودشان است اما باید توجه داشته باشیم که بهترین راه احسان به اموات، انجام واجباتی است که از آنها قضا شده مثل نماز و روزه، دادن بدهکاری های میت و پرداخت رد مظالم؛ و رد مظالم در جایی است که می دانیم میت به کسی بدهکار بوده ولی به طلبکار دسترسی نداریم و بعد از انجام واجبات میت انجام خیرات مثل ساختن مسجد، مدرسه علمیه، بیمارستان و وقفیات ... که باقی می ماند، از کارهای بسیار خوب است. (1)
2. اگر انسان بخواهد بدهی شخصی که فوت کرده را پرداخت کند لازم نیست از کسی مانند ورثه اجازه بگیرد و در صورت پرداخت بدهی، دین میت پرداخت می شود و میت برئ الذمه می شود. (2)
3. تا زمانی که انسان زنده باشد نمی توان برای او نماز قضا و روزه قضا انجام داد اگرچه توانایی انجام نماز و روزه را نداشته باشد. (2)
در پایان خدمت زائرین عرض می شود؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، پاسخگویی غیر حضوری به صورت تلفنی و پیامکی است. تلفن به شماره 05132020 و پیامکی به شماره 30002020
خداوند متعال همه اموات را مورد رحمت و مغفرت خودش قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (عروه الوثقی، فصل فی احکام الاموات، اقتباس از م 1 و م 2 ؛ رساله مراجع تقلید، اقتباس از م 2719)
(2) (تحریر الوسیله، کتاب الدین و القرض، القول فی احکام الدین، م 4 ؛ منهاج الصالحین ج 2 ، م 987 ؛ مکارم، استفتاء شخصی)
(3) (رساله مراجع تقلید، اقتباس را مساله 1533)
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق علیه السلام درمورد علم غیب ائمه علیهم السلام می فرمایند: إِذَا أَرَادَ اَلْإِمَامُ أَنْ یَعْلَمَ شَیْئاً أَعْلَمَهُ اَللَّهُ ذَلِک: زمانی که امام اراده کند،چیزی را بداند، خدا او را آگاه می کند. (کافی، ج1،ص 258 )
گاهی سوال میشود چرا ائمه علیهم السلام از علم غیب خود برای کشته نشدن، استفاده نکردند؟ باید گفت:
1. دوگونه علم وجود دارد(طبیعی- غیب) و انسان در برابر علم طبیعی تکلیف دارد؛ ولی علمی که از ناحیه غیب به دست آمده، تکلیف نمیآورد؛ چون علم غیب در حقیقت علم امام، آگاهی بر قضای حتمی الهی است که تغییر ناپذیر است؛ در نتیجه، هیچ تکلیفی ندارد; زیرا تکلیف در جایی معنا دارد که انجام یا ترک چیزی در اختیار مکلف باشد . امر و نهی درباره قضای حتمی بیهوده و بی اثر است; زیرا اراده انسانی در آن تاثیر ندارد.
2. معصومین مکلف به زندگی به شیوه عادی بودند تا از الگو بودن نیفتند،چون برای هدایت بشر آمده اند ؛ و اگر ازعلم غیب بهره گیرند، هرگز شکست نمی خوردند و نمی توانند الگوی مناسبی برای مردم باشد; زیرا در غم و رنج و مصیبت و مشکل انسان های عادی شریک نیست که خلاف طبیعت است. البته گاه برای حفظ و عزت دین از علم غیب به دستور خدا استفاده می کنند; ولی قانون واساس بر این است که در جریان امور ظاهری از علوم عادی بهره گیرند.
3. طبق برخی روایات(کافی، ج1،ص 258 ) ،علم غیب براى پیامبر و امامان شأنى است؛ یعنى، چنان نیست که این علم همواره، هر چیزى را در اختیار آنان قرار دهد. بر این اساس، ممکن است نسبت به نحوه شهادت خود با همه جزئیات آن علم نداشته باشد چون اراده نکرده که بداند.
4. معصومین نیز باید امتحان شوند و سنت الهی این است و ازطرفی عمل به غیب موجب برهم خوردن قوانین طبیعی است.
خداوند توفیق فهم معارف دین را به ماعنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق علیه السلام درمورد علم غیب ائمه علیهم السلام می فرمایند: إِذَا أَرَادَ اَلْإِمَامُ أَنْ یَعْلَمَ شَیْئاً أَعْلَمَهُ اَللَّهُ ذَلِک: زمانی که امام اراده کند،چیزی را بداند، خدا او را آگاه می کند. (کافی، ج1،ص 258 )
گاهی سوال میشود چرا ائمه علیهم السلام از علم غیب خود برای کشته نشدن، استفاده نکردند؟ باید گفت:
1. دوگونه علم وجود دارد(طبیعی- غیب) و انسان در برابر علم طبیعی تکلیف دارد؛ ولی علمی که از ناحیه غیب به دست آمده، تکلیف نمیآورد؛ چون علم غیب در حقیقت علم امام، آگاهی بر قضای حتمی الهی است که تغییر ناپذیر است؛ در نتیجه، هیچ تکلیفی ندارد; زیرا تکلیف در جایی معنا دارد که انجام یا ترک چیزی در اختیار مکلف باشد . امر و نهی درباره قضای حتمی بیهوده و بی اثر است; زیرا اراده انسانی در آن تاثیر ندارد.
2. معصومین مکلف به زندگی به شیوه عادی بودند تا از الگو بودن نیفتند،چون برای هدایت بشر آمده اند ؛ و اگر ازعلم غیب بهره گیرند، هرگز شکست نمی خوردند و نمی توانند الگوی مناسبی برای مردم باشد; زیرا در غم و رنج و مصیبت و مشکل انسان های عادی شریک نیست که خلاف طبیعت است. البته گاه برای حفظ و عزت دین از علم غیب به دستور خدا استفاده می کنند; ولی قانون واساس بر این است که در جریان امور ظاهری از علوم عادی بهره گیرند.
3. طبق برخی روایات(کافی، ج1،ص 258 ) ،علم غیب براى پیامبر و امامان شأنى است؛ یعنى، چنان نیست که این علم همواره، هر چیزى را در اختیار آنان قرار دهد. بر این اساس، ممکن است نسبت به نحوه شهادت خود با همه جزئیات آن علم نداشته باشد چون اراده نکرده که بداند.
4. معصومین نیز باید امتحان شوند و سنت الهی این است و ازطرفی عمل به غیب موجب برهم خوردن قوانین طبیعی است.
خداوند توفیق فهم معارف دین را به ماعنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت صادق علیه السلام می فرمایند: مَا مِنْ قَدَمٍ سَعَتْ إِلَى الْجُمُعَةِ إِلَّا حَرَّمَ اللَّهُ جَسَدَهَا عَلَى النَّار.
هیچ قدمی نیست که در راه نماز جمعه برداشته شود مگر آنکه خدا بدن آن را بر آتش حرام می سازد. (وسائل الشیعه، ج7 ص: 297)
فردا روز جمعه است و بفضل الهی در حرم مطهر رضوی نماز جمعه برگزار می شود؛ لذا امشب چند نکته کوتاه درباره نماز جمعه بیان می کنم:
1. یکی از با فضیلت ترین اعمال روز جمعه شرکت در نماز جمعه است که ترک کردن نماز جمعه و اهمیت ندادن به آن شرعا مذموم است و شرکت در نماز جمعه در زمان غیبت امام زمان علیه السلام به نظر اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای واجب تخییری است به این معنا که انسان بین خواندن نماز ظهر یا خواندن نماز جمعه مخیر است، هر چند که شرکت در نماز جمعه فضیلت بیشتری دارد. و مسافر هم می تواند در نماز جمعه شرکت کند. (1)
2. کسی که در نماز جمعه شرکت کرده واجب است به خطبهها گوش کند (2) و همچنین باید ازهر کاری که باعث از بین رفتن فایده خطبهها یا گوش ندادن می شود مانند صحبت کردن با دیگران پرهیز کند. (3)
3. کسی که به خطبهها نرسیده می تواند در نماز جمعه شرکت و بنا به نظر اکثر مراجع عظام تقلید از جمله امام خامنه ای کفایت از نماز ظهر نیز میکند حتی اگر در رکعت دوم قبل از رکوع برسد نیز کافی است و رکعت دوم را فرادی انجام دهد.
در صورت تمایل به پرسیدن سوالات دینی می توانید از سامانه پیامکی 30002020 بهره ببرید.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) شبیری زنجانی: خواندن نماز ظهر در وقت امکان حضور در نماز جمعه با شرایط معتبر، خلاف احتیاط است، همچنان که اگر نماز جمعه خواند، بنابر احتیاط به آن اکتفا نکند و باید نماز ظهر را هم بخواند. صافی، گلپایگانی: نماز ظهر نیز بنابر احتیاط خوانده شود. (رساله مراجع ص842 م1)
(2) (بنابر احتیاط: آیات عظام سیستانی، مکارم، خوئی)
(3) (رساله مراجع ص 852 مساله 38 و صفحه 858 و 862 )
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
برخی میگویند علم و عقل با دین تعارض دارد و عملا این دین است که در مقابل علم شکست میخورد،مثل تعطیلی اماکن در زمان بیماری واگیر.
در جواب باید گفت:
اولا: علم مقابل دین نیست و دین همان چیزی را میگوید که عقل گوید. ( کل ماحکم به الشرع حکم به العقل)
ثانیا: امام صادق علیه السلام فرمودند: انَّ لِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حُجَّتَیْنِ حُجَّةً ظَاهِرَةً وَ حُجَّةً بَاطِنَةً فَأَمَّا الظَّاهِرَةُ فَالرُّسُلُ وَ الْأَنْبِیَاءُ وَ الْأَئِمَّةُ ع وَ أَمَّا الْبَاطِنَةُ فَالْعُقُول»( کافی ، ج 1 ، ص 16) و امیرالمومنین علیه السلام فلسفه نبوت را شکوفایی عقول نامیدند (لیثیروا لهم دفائن العقول-خطبه1نهج البلاغه)
ثالثا:در اسلام به قدری علم ارزش دار که هزارن رکعت نماز عابد برابر یک رکعت نماز عالم است
رابعا:در قران سوره قلم داریم و کتاب مقدس مسلمانان از نوع خواندنی (قرآن) است و اولین باب کتب حدیثی کتاب العلم است
خامسا: پیامبر فرمودند:علم را حتی از چین(دورترین نقطه و منطقه کفار) یاد بگیرید و فرمودند: (اطلبوالعلم من المهد الی الحد و (طلب العلم فریضه علی کل مسلم ومسلمه)( منتخب میزان الحکمة : ۳۹۸)
سادسا: خود دین بیشترین دستور رعایت نکات بهداشتی را کرده(شستن دست-وضو-غسل-طهارت و..) و در سیره اهلبیت رعایت میشده است
سابعا: خدا دنیا را از طریق اسباب و علل طبیعی میچرخاند و این قاعده اش است مثل اینکه چاقو میبرد و ویروس مریض میکند و دارو خوب میکند و نباید انتظار داشت خلاف قواعد عمل کند، البته علل فقط مادی نیست و علل معنوی مثل دعا و صدقه و توسل نیز موثراست.
نکته آخر اینکه دعا و توسل و... علل نزدیک و قریب را معمولا عوض نمیکند،یعنی موقع نماز باران امام رضا علیه السلام بدون ابر باران نمی بارد بلکه علل بعیده (دور) را عوض میکند،مثلا اگر قرار نبوده ابری از دریا برخیزد، خدا کاری کرده که آفتاب در ساعت خاص بتاید و بادی که قرار نبوده،ابر را به این سمت بیاورد،آورده است تا به کسی حس معجزه و خارق عادت بودن دست ندهد.
خداوند همه مومنین را از بلاهای آخر الزمانی حفظ فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
فردی به امام کاظم علیه السّلام نامه نوشت که من پنج سال است که از بچّه دار شدن جلوگیری می کنم؛ چرا که همسرم از بچّه دار شدن کراهت دارد و میگوید که به خاطر بی چیزی، تربیت آنها بر من سخت است. امام علیه السّلام به او نوشتند: اُطْلُبِ الْوَلَدَ فَاِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَرْزُقُهُمْ.
بچّه دار شو که خداوند روزی آنها را خواهد داد. (الکافی (ط-الاسلامیه) ج6 ص: 3)
امروز چند نکته درباره سقط جنین بیان می کنیم:
1. سقط جنین به هر روشی که باشد، در هر مرحله ای، حتی نطفهای که تازه منعقد (بسته) شده باشد حرام است و از گناهان بزرگ میباشد، توجیهاتی نظـیر باردار شـدن در دوران عقـد، زیاد بودن فـرزندان، مهمتر بودن تربیت، مشکلات مالی، پشت سر هم بودن بچه؛ مجوزی برای سقط جنین نمیشود، حتی اگر در حد نطفه و روزهای اولیه باشد. البته اگر جان مادر به تشخیص پزشک متخصص و مورد اطمینان در خطر باشد آن هم قبل از دمیده شدن روح که حدود چهار ماهگی است اشکالی ندارد. (1)
2. کسی که سقط جنین را انجام داده باید توبه کرده و دیه پرداخت نماید؛ مثلا دیه نطفه به نظر اکثر مراجع 20 مثقال شرعی طلاست که معادل تقریبا 72 گرم طلا میشود که باید به وارث جنین پرداخت نماید. سقط جنین در برخی موارد کفاره قتل عمد نیز دارد. (یعنی 60 روز روزه گرفتن و 60 فقیر را طعام دادن) (2)
سامانه تلفنی پاسخگویی به سوالات دینی آستان قدس به شماره 05132020 شبانه روز با اساتید برادر و خواهر آماده خدمتگزاری به شما مردم عزیز خواهد بود.
خداوند متعال توفیق تربیت فرزندان صالح به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (اجوبه الاستفتائات س 1266 ؛ سایت مکارم، استفتائات، موارد جواز سقط جنین ؛ سیستانی، استفتائات س 446 ؛ جامع المسائل ج1 س 1752 و س 1754 ؛ صافی جامع الاحکام ج1 س 1408 ؛ بهجت استفتائات ج 4 س 6279 و س 6284)
(2) سیستانی: دیه نطفه 105 مثقال نقره است. سقط در هر سنی که باشد مباشر باید کفاره بدهد البته اگر روح دمیده نشده باشد احتیاط واجب.
مکارم: سوال: با توجّه به اینکه افراد زیادى (از جمله پزشک، فروشنده، خریدار، تزریق کننده، پدر و مادر جنین) در سقط به وسیله دارو نقش دارند، دیه سقط بر عهده کیست؟ جواب: دیه جنین بر عهده کسانی است که مباشر در سقط بوده اند، و چنانچه مادر با میل و اختیار، خود را در اختیار طبیب قرار داده که سقط کند نیمی از دیه بر عهده اوست، و باید علاوه بر پرداخت دیه از گناه بزرگی که مرتکب شده اند بطور جدی توبه کنند و با اعمال نیک آینده، گذشته را جبران نمایند.
سوال: دیه جنین چه مقدار است؟ جواب: دیه جنین بنا بر احتیاط واجب به شرح زیر است: در بیست روز اوّل (که نطفه است) 15 مثقال معمولی طلا، و در بیست روز دوّم (که علقه است) 30مثقال، و در بیست روز سوّم (که مضغه است) 45 مثقال، و در بیست روز چهارم (که عظام است) 60 مثقال، و در بیست روز پنجم ( که لحم است) تا زمانی که اعضاء کامل شود و قبل از آن که جنین در شکم مادر به حرکت درآید 75 مثقال، و پس از دمیدن روح در پسر دیه کامل، و در دختر نصف دیه کامل تعلّق می گیرد.
(سایت ادمین، سوالات سامانه جامع، مسائل قضایی، سوال شماره 1176047 ؛ استفتائات حضرت امام ج 3 ص: 477 س 41 و س 43 ؛ اجوبه الاستفتائات س 1268 ؛ سیستانی، استفتائات س 446 ؛ مکارم، استفتائات سایت، دیه جنین ؛ بهجت استفتائات ج 4 س 6281 ؛ صافی جامع الاحکام ج 1 س 1410)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
امام صادق (علیه السلام) فرمود:
«قال یصنع ما صنع رسول الله یهدم ما کان قبله کما هدم رسول الله امر الجاهلیة و یستانف الاسلام جدیدا»؛ «همان کاری را که رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم ) انجام داد، مهدی ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) انجام میدهد. بدعتهای موجود را خراب میکند؛ چنانکه رسول خدا اساس جاهلیت را منهدم نمود، آنگاه اسلام را از نو بنا میکند».(بحار،ج52،ص352)
برخی گویند:امام زمان ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) موقع ظهور دین جدیدی میآورد در صورتی که در هیچ روایتی کلمه(دین جدید) وجود ندارد بلکه عبارت(یستانف الاسلام جدیدا) آمده است که منظور بازسازی اسلام است نه آوردن دین جدیدی غیر از اسلام، یعنی همان اسلام را از نو میآورد.
چون اولا: قرآن کریم میفرماید: إِنَّ الدِّینَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلامُ(آیه 19 آل عمران) و پیامبر اسلام پیامبر خاتم است(لکِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَ خاتَمَ النَّبِیِّینَ (آیه 40 احزاب)
ثانیا: در احادیث آمده است که: القائم... سنته سنتی یقیم الناس علی طاعتی و شریعتی و یدعوهم الی کتاب ربی»؛ «قائم از فرزندان من، همنام و هم کنیه من است، شمایل و رفتارش، شمایل و رفتار من است و مردم را به اطاعت من و دین من وادار مینماید و به قرآن دعوتشان میکند».(کمال الدین،ج2،ص411)
ثالثا: دلیل اصلی نامیده شدن امام زمان (عجل الله فرجه الشریف)، به مهدی آن است که آن حضرت مردم را به آنچه که از آن دور شدهاند؛ یعنی احکام واقعی اسلام هدایت خواهد کرد. شاهدش این حدیث است: «اذا قام القائم (علیه السلام) دعا الناس الی الاسلام جدیدا و هداهم الی امر قد دثر و ضل عنه الجمهور... )وقتی قائم ما قیام کرد مردم را از نو به سوی اسلام دعوت مینماید و به سوی چیزی که کهنه شده و عموم مردم(نه همه) از آن دور افتادهاند، هدایت میکند. آن جناب، مهدی نامیده شده؛ چون به چیزی که مردم از آن دور شدهاند هدایت میشود (بحار،ج51،ص311)
بنابراین منظور این است که برخی احکام ممکن است بخاطر ازبین رفتن احادیث به ما نرسیده باشد و برخی بدلایل شرایط زمانه عمل نشده باشد مثل اجرای برخی حدود. از طرفی بیشتر این گونه احادیث برای فرقه های اسلامی است که خیلی از احکام اسلام را عوض کرده و بدعت در دین گذاشته اند.
خداوند توفیق فهم معارف دین را به ماعنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد