کل بیان های بین الصلاتین از ۰/۰۸/۱۸ تا ۰/۰۸/۲۵
نگاه و پوشش 
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت سجاد علیه السلام روایت است که میفرمایند: ...أَلَا وَ إِنَّ أَبْغَضَ النَّاسِ إِلَى اللَّهِ مَنْ یَقْتَدِی بِسُنَّةِ إِمَامٍ وَ لَا یَقْتَدِی بِأَعْمَالِه
. آگاه باش که منفورترین مردم نزد خداوند متعال کسی است که سیره امامی را برگزیند ولی از کارهای او پیروی نکند. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج8 ؛ ص234)
توضیحات
یکی از تاکیدات واجب دین مقدس اسلام مسئله نگاه و پوشش است؛ امروز بنا داریم چند نکته ای درباره حجاب در مقابل نامحرم و نگاه به نامحرم خدمت شما بیان کنیم:
1. رعایت نگاه و پوشش در برابر نامحرم واجب است و تفاوتی میان فامیل یا غیر فامیل یا نزد پزشک نیست و همچنین تفاوتی میان مکانهای زیارتی و مجالس عروسی یا عزاداری نمی باشد.
2. بر زن واجب است موی سر و بدن و پا و زیر چانه خود را از مرد نامحرم بپوشاند، آنچه که از پوشش بانوان در مقابل نامحرم استثنا شده گردی صورت و دستها تا مچ است. نپوشاندن دست و صورت در صورتی جایز است که زینت و آرایش نداشته و مفسده‌ای نداشته باشد مثلا خودش یا دیگران به گناه نیفتند. (ولی زینتها باید از نامحرم پوشانده شود.)
3. نگاه کردن مرد به بدن زنان نامحرم و همچنین نگاه کردن به موی آنان، چه با قصد لذت باشد چه بدون آن، حرام است و نگاه کردن به صورت آنان و دستهایشان تا مچ نیز، اگر با قصد لذت یا ترس افتادن در گناه باشد حرام است. (1)
خداوند متعال به مردان ما غیرت علوی و به زنان ما عفت فاطمی عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) آیات عظام خوئی، تبریزی، گلپایگانی، صافی: حتی پوشاندن صورت و دستها تا مچ را لازم می دانند. به فتوی یا بنابر احتیاط. (رساله مراجع مساله 2433 ؛ اجوبه الاستفتائات س 1221 ؛ برداشت از عروه الوثقی، النکاح م 31 ؛ التحریر الوسیله، النکاح 182 ؛ رساله جامع ج 2 م 1455 و 1446)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم – بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق علیه السلام : اِنَ فِی الجَنَه مَنزِلَهً لَا یَبلُغُهَا عَبدٌ اِلَا بِالِابتِلَاء فِی جَسَدِهِ: در بهشت مقام و منزلتی وجود دارد که هیچ بنده ای به آن نرسد ، مگر به درد و بیماری ای که در بدنش حادث شود(کافی، ج2 ،ص255)
فلسفه و علت بلاهای مومنین عبارتند از:
1-بخشش گناهان : امام صادق ( علیه السلام): «هنگامی که گناهان بنده زیاد می شود و اعمالی ندارد که آن را جبران کند خداوند او را به حزنی دچار می کند تا آمرزیده شود.»( کافی،ج 2، ص 444)
2-ترفیع درجه و مقام: امام صادق (علیه السلام ):هر اندازه که ایمان بنده افزون گردد، تنگ دستی اش بیشتر و زندگی اش سخت تر شود.(کافی، ج2 ، ص261)
3-تکامل: سختی ها موجب رشد و تکامل فرد میشود.. امام علی ( علیه السلام ) می فرمایند: «درختان بیابانی (که از مراقبت و رسیدگی باغبان محرومند) چوب محکم تر و دوام بیشتری دارند و درختان باغتان (که دائماً مراقبت شده اند) نازک پوست و بی دوام ترند( نهج البلاغه، نامه 45)
4- از فواید بلا این است که غرور را از انسان دور می کند(نهج البلاغة، خطبه 238) و از طرفی باعث تذکر و یادآوری نعمت های الهی می شود(سوره اعراف،آیه 30)
-- البته برخی بلاها و مصائب آثار و نتیجه اعمال خود انسان هاست؛ مثلا بدون تعقل و مشورت ازدواج می کند که به مشکل می خورد واین مشکلاتی که برایش اتفاق می افتد تقصیر خودش است. «خود کرده را تدبیر نیست.»
از طرفی بلاهای دنیوی در برابر پاداش اخروی چیزی نیست.
---خداوند صبر در بلاها را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
زیارت با رویکرد نماز زیارت
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت رضا علیه السلام در روایتی می فرمایند: ...مَنْ زَارَهُمْ رَغْبَةً فِی زِیَارَتِهِمْ وَ تَصْدِیقاً بِمَا رَغِبُوا فِیهِ کَانَ أَئِمَّتُهُمْ شُفَعَاءَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَه
هر کس با رغبت و علاقه ائمه معصومین علیهم السلام را زیارت کند و به آنچه آنان ترغیب کرده اند باور داشته باشد، امامان آنها در روز قیامت شفیعانشان خواهند بود. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج4 ؛ ص567)
توضیحات
موضوعی که همه ما را اینجا جمع کرده است زیارت است و زیارت آداب و احکامی دارد که برای صحیح و شرعی واقع شدن آن باید احکامش را بیاموزیم.
از بهترین اعمال در ضمن زیارت، می توان به نماز اشاره کرد؛ چرا که یکی از آداب مورد تاکید در زیارت ائمه اطهار علیهم السلام خواندن نماز زیارت است؛ لذا دو نکته کوتاه درباره نماز زیارت عرض می شود:
1. نماز زیارت با توجه به اینکه یکی از نمازهای مستحبی است، در شرایط انجام با نماز واجب تفاوتهایی دارد: الف: اذان و اقامه ندارد. ب: می توان آن را نشسته خواند ولی ایستاده خواندن (برای غیر معذور) بهتر است. ج: می توان آن را در حال حرکت هم خواند و رکوع و سجودش را به صورت اشاره بجا آورد که در این صورت رعایت قبله لازم نیست. د: نمی توان آن را به جماعت اقامه کرد. (1)
2. نماز زیارت را می توان به نیابت از افراد زنده یا اموات نیز بجا آورد و می توان یک نماز زیارت را به نیابت از افراد متعددی خواند بنابر این کسانی که قصد انجام زیارت نیابتی دارند می توانند نماز زیارت نیابتی نیز بخوانند. البته توجه شود که برای امام زادگان نماز زیارت وارد نشده ولی می توان دو رکعت نماز مستحبی خواند، و ثوابش را به آن امام زاده زیارت شده، هدیه نمود. (2)
خداوند متعال به حق حضرت رضا علیه السلام زیارت همه ما را مورد قبول درگاه خودش قرار دهد، به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) عروه الوثقی، فصل فی احکام الصلوات المندوبه،م1و2و3و7 و کتاب الصلاه، فصل فی الأذان و الإقامة؛ و فصل فی الجماعه، م2؛
(2) (آیت الله مکارم: نیابت مستحبات از حی و میت صحیح است یا باید به صورت اهدای ثواب باشد؟نیابت مستحبات از حی یا میت اشکالی ندارد هرچند بهتر ، اهدای ثواب است.) (عروه الوثقی کتاب الاجاره مسائل متفرقه م 16 ؛ مکارم، استفتائات سایت)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند درقرآن شرط عمل صالح را ایمان داند و می فرماید: مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثی وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیاةً طَیِّبَةً وَ لَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما کانُوا یَعْمَلُونَ :هر کس از مرد و زن عمل شایسته کند،درحالی که مؤمن باشد او را زندگی نیکو دهیم و پاداششان را بهتر از آنچه عمل می کرده اند می دهیم (آیه 97 نحل)
هر عمل ما سه جنبه دارد که مراقبت از هر سه جنبه ضروری است:
1-باید خود عمل ذاتا خوب باشد و به تعبیر علماء اخلاق حسن فعلی داشته باشد.
2- چگونگی انجام عمل؛ برای این که هر کاری به نتیجه مطلوب برسد و تأثیر آن احساس شود، باید مراقب بود که آن عمل به بهترین صورت انجام گیرد. مثلا در کمک به یک مستمند باید مراقب بود که آبرویش حفظ شود.
3- نیت و انگیزه شخص عامل؛ مهمترین جنبه هر عملی، نیت آن است باید عمل از سر صدق و اخلاص انجام شده به اهداف دنیوی و پست آلوده نگردد. مشهورترین آموزه دینی که از پیامبر با کرامت اسلام ( صلی الله علیه و آله و سلم ) رسیده این است که ارزش و بهای عر عملی به نیت آن بستگی دارد لا عمل الا بنیه:؛(اصول کافی، ج 1، ص 70) و ارزش رفتارها به نیت ها و تصمیم هاست «الاعمال بالنیات»، (دعائم الاسلام، ج 1، ص 4)
و لذا در مورد ضربه ای که امیر مؤمنان ( علیه السلام ) در جنگ خندق بر عمرو بن عبدود وارد آورد منجر به پیروزی اسلام گردید. پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: ضربه علی ( علیه السلام ) در روز خندق از عبادت جن و انس برتر بود و این به خاطر اخلاص عمیق علی ( علیه السلام ) در این عمل بود. پس هر عملی که این سه ویژگی در آن مورد توجه قرار گرفته، برترین اعمال است.
نتیجه اینکه ملاک عمل صالح همان وجه الله و تقرب جویی به خداست
خداوند توفیق انجام عمل صالح به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک ولادت حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السلام
خداوند متعال در قرآن مجید می فرماید: فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِنْ کُنْتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ
اگر چیزی را نمی دانید از دانایان و اهل علم بپرسید. (سوره نحل آیه 43)
توضیحات
بنا دارم چند نکته ای کوتاه درباره تقلید خدمت شما خوبان تقدیم کنم:
1. هیچ مسلمانی نمی تواند در اصول دین مثل توحید یا معاد یا نبوت و مانند اینها تقلید نماید بلکه باید آنها را از روی دلیل (به فراخور حال خویش) اعتقاد پیدا کند ولی در احکام و دستورات شرعی اگر خودش مجتهد نیست و نمی تواند احکام را از منابع دینی بدست بیاورد، باید از یک مرجع اعلمی تقلید کند همان گونه که مردم در تمام اموری که تخصص و اطلاعی ندارند به اهل اطلاع مراجعه می کنند و از آنها پیروی می نمایند و همچنین می تواند میان نظرات مراجع احتیاط کند.
2. اگر کسی مدتی اعمال خود را بدون تقلید انجام دهد و سپس مرجع تقلید انتخاب کند در صورتی که اعمال گذشته اش مطابق با نظر همین مرجع تقلید باشد، اعمال گذشته اش صحیح است و در غیر این صورت نظر مرجع خود را درباره هر موردی سوال کند و مطابق با نظر مرجع تقلیدش عمل کند. (1)
3. اگر کسی می خواهد مرجع تقلید انتخاب کند نمی تواند مرجع فوت شده ای را انتخاب کند و همچنین اگر مرجع تقلید انسان فوت کند، دیگر نمی توان از او تقلید کرد مگر اینکه مرجع زنده اعلمی را طبق روش صحیح شرعی انتخاب کند در صورتی که مرجع زنده باقی ماندن بر تقلید میت را اجازه دهد، می توان از مرجع میت تقلید کرد. (2)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام تقلید خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و ال محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع ج1 م 14)
(2) (توضیح المسائل مراجع ج 1 م 9)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: «صلوا کما رأیتمونی أصلی؛ نماز بخوانید؛ همچنان که من نماز می خوانم (عوالیاللآلی، ج 1 ،ص 197)
دلایل نماز خواندن به زبان عربی از این قرار است:
1- پیامبر اکرم نماز را به عربی خواندند. پس بر ما هم واجب است؛ به ایشان اقتدا کرده و از ایشان تبعیت نمود و نماز را به عربی بخوانیم ؛ چون نماز، سنت پیامبر است
2- بقای نماز در طول قرون و اعصار است که بدون کم و کاست برای همیشه باقی بماند و اگر هر کسی به زبان محلی و مادری خود آن را تلفظ می نمود احتمال کم و زیاد شدن الفاظ، تحریف و آمیخته شدن به خرافات و مطالب بی اساس منتفی نبود
3-عربی خواندن نماز، وحدت بخش نیز هست. یعنی اگر هر مسلمانی با هر زبان مادری که بخواهد، نماز بخواند، این وحدت و پیوستگی میان مسلمانان از میان می رود. بودن زبان واحد برای این فریضه الهی از اختلافات میان مسلمانان جلوگیری و دل های آن ها را به هم نزدیک کرد.»
4-اگر اسلام این اجازه را به مسلمانان می داد که نماز را با زبان مادری می خواندند، این فریضه الهی در دوران مختلف تاریخی و نسل های گوناگون دچار تحریف های فراوانی می شد که این موضوع بلا شک به دین اسلام ضربه می زد.»
5-یکی از مهمترین موضوعات در اسلام تعبد است. یعنی بنده ای که به ماهیت حقیقی و عمیق اسلام پی برد و مسلمان شد، تابع تمامی قوانین این دین است و آن را اجرا می کند.یعنی عبادات توقیفی هستند وبه جا آوردن آنها باید به همان شکلی باشد که خداوند تعیین فرموده است.
خداوند ما را جزء نمازگزاران حقیقی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت رضا علیه السلام روایت شده که فرمودند: ...ثلاثٌ مِن المُرُوَّةِ فی السَّفرِ: بَذلُ الزّادِ وَ حُسنُ الخُلقِ وَ الم‍ِزاحُ فی غَیرِ المَعاصی.
سه خصلت در سفر نشانة جوانمردی است: گشاده دستی و بخشش در زاد و توشه، اخلاق نیکو و شوخ طبعی البته در بدون گناه. (خصال، ج ۱، ص 324)
توضیحات
در مساله 11 رساله مراجع تقلید بیان شده مسائلی که انسان معمولا به آنها نیاز دارد، واجب است یاد بگیرد؛ از آنجایی که مسائل نماز مورد نیاز است چند نکته درباره نماز مسافر خدمت شما عرض می شود:
1. مسافری‌که نمازش شکسته است اگر تصمیم قطعی داشته باشد که حداقل 10 روز کامل در شهر یا روستای محل اقامت بماند باید نمازش را کامل بخواند؛ لذا اگر فردی که می‌داند ده روز نمی ماند یا تردید و شک دارد؛ نمازش شکسته است و روزه صحیح نیست. (1)
2. آنچه در قصد ده روز مهم است کیفیت محاسبه دقیق قصد ده روز است بنابر این اگر کسی در بین روز وارد شهر یا روستای محل اقامت شود چنانچه بتواند حداقل ده شبانه روز کامل یعنی240 ساعت در آنجا بماند می‌تواند قصد ده روز کند مثلا اگر کسی ساعت10 صبح وارد مشهد شود در صورتی که بتواند حداقل تا ساعت10روز یازدهم در مشهد بماند می تواند قصد ده روز کند. اما اگر کسی شب وارد شهر یا روستای محل اقامت شود همین که بتواند حداقل تا غروب روز دهم آنجا بماند قصد ده روز صحیح است مثلا اگر کسی ساعت 12 شب وارد شهر مشهد شده همین که قصد ماندن تا غروب روز دهم داشته باشد کافی است هر چند که کمتر از دویست و چهل ساعت می شود.
مسائل شرعی بسیار جزئی و دقیق است و در برخی موارد بین مراجع تقلید تفاوت فتوی وجود دارد که هر کسی باید بر طبق فتوای مرجع تقلید خودش عمل کند، در همین راستا سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه روزی آماده پاسخگویی به سوالات شرعی و دینی شما زائرین و مجاورین محترم می باشد.
خداوند متعال سفر مسافرین اسلام بویژه زائرین حضرت رضا علیه السلام را بی‌‌خطر فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 1335)
(2) (رساله مراجع م 1336 ؛ عروه الوثقی، فصل فی صلاه المسافر، فصل فی قواطع السفر، الثانی)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم—
خداوند در قرآن می فرماید: وَلَقَدْ کَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُون: در «زبور» بعد از ذکر(تورات)نوشتیم:«بندگان شایستهام وارث (حکومت) زمین خواهند شد(آیه 105 انبیاء)
برای ظهور امام زمان ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) شرایطی نیاز است که باید فراهم شود.شرایط به امورى گفته مى شود که تحقق ظهور وابسته به وجود آنهاست و تا آنها محقق نشوند، ظهورى در کار نخواهد بود.
چهار شرط برای ظهور لازم است که 2 عدد از این شرایط فراهم است و باید 2 شرط دیگر را ما فراهم کنیم. دو شرطی که فراهم است،یکی: وجود رهبرمقتدر و توانمند است که خود وجود مقدس امام عصر ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) هستند و دومین شرط، داشتن برنامه اى جامع براى مبارزه با مشکلات و تغییر وضع موجود است که حضرت این برنامه را از جانب خدا دارا هستند.
اما دو شرطی که مردم باید فراهم کنند:
اول: وجود یارانى فداکار است که با آشنایى نسبت به برنامه ها و اهداف و اعتقاد به آنها تا آخرین لحظه، از رهبر و انقلاب دست بر ندارند و آماده هر گونه فداکارى باشند.
دوم: پذیرش مردمى است که اگر مردم آن را نخواهند، و شرایط فکرى و روانى فراهم نباشد، آن قیام به سرانجام نمى رسد؛ چنان که امام حسین«ع» به جهت عدم همراهى مردم به شهادت رسید.
خداوند ما را جزء یاران واقعی امام زمان ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلم روایت است که فرمودند: إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَ الْجَنَّةَ أَنْ یَدْخُلَهَا جَسَدٌ غُذِّیَ بِحَرَامٍ
خدای بزرگ و بلند مرتبه بهشت را بر بدنی که با مال حرام تغذیه شود، حرام کرده است. (تنبیه الخواطر {معروف به مجموعه ورام} ص 69)
توضیحات
یکی از مسائل مهمی که در رساله مراجع تقلید بیان شده این است، مسائلی را که انسان غالبا به آن نیاز دارد واجب است بیاموزد؛ لذا بنا داریم چند نکته ای درباره خوردنی ها و آشامیدنی ها خدمت شما بیان کنیم که در برخی موارد خوردن و آشامیدن حرام است که به چند مورد اشاره می شود:
1. خوردن غذایی که نجس است حرام است اما اگر شک دارد که نجس شده یا نه، خوردن آن اشکال ندارد. (1)
2. خوردن گوشت حیوانات حرام گوشت مانند خرگوش، خرچنگ، حیوان داخل صدف و ماهی که جزو ماهیان پولکدار نباشد و همچنین خوردن بعضی از قسمتهای حیوانات حلال گوشت نیز مانند دنبلان و نخاع حرام است. (2)
3. خوردن هر مایعی که مست کننده می باشد حرام است، و در آن فرقی بین این نیست که کم باشد یا زیاد و فرقی ندارد مست بشود یا نه؛ و کسی که مرتکب این گناه بزرگ شده، باید در حالت طبیعی نمازش را بجا آورد و ترک نماز گناه مجدد است. (3)
4. خوردن مال غصبی و مالی که از راه حرام بدست آمده مثل مال دزدی یا مالی که از راه قمار و مانند آن بدست آمده است؛ در این مورد انسان نیز مدیون است و باید مالی را که استفاده جبران کند و به صاحبش برگرداند.
در پایان خدمت زائرین عرض می شود؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خویش را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران می توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خویش را از کارشناس خانم بپرسند.
خداوند متعال توفیق ترک محرمات الهی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع تقلید، م 145)
(2) (تحریرالوسیله، کتاب الاطعمه و الاشربه، م 1 و م 2 و م 5 و م 27 ؛ منهاج الصالحین، ج 3 م 877 و م 878 و م 881 و م 900 ؛ جامع المسائل ج1 س 1362 ؛ بهجت، استفتائات ج4 س 5882)
(3) (تحریرالوسیله، کتاب الاطعمه و الاشربه، خوراکی های غیر حیوان، م 15 و م 16 ؛ منهاج الصالحین، ج3 ، م 926 و م 927 ؛ بهجت، استفتائات ج4 س 5936 ؛ عروه الوثقی، فصل فی احکام النجاسه م 32)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم—
امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) میفرمایند: وَجهُ الاِنتِفاعِ بی فی غَیبَتی فَکَالاِنتفِاع بالشَّمسِ اِذا غَیّبَتها عَنِ الابصارِ السَّحابُ: بهره مندی از من در روزگار غیبتم، مانند سود بردن از خورشید است، آن گاه که ابرها، آنها را از چشمها پوشاندهاند.( احتجاج، ج ۲، ص ۵۴۲)
وجود امام غایب فواید فراوانی دارد که برخی را خدمت شما عرض میکنیم:
اولاً خیلی چیزها هستند که از چشم ما غایبند، اما فواید و آثار فراوانی در زندگی ما دارند. مثلاً نیروی جاذبه یا امواج مخابراتی.
ثانیاً امام غایب به معنای امام بیکار نیست. حضرت خضر ( علیه السلام ) نیز از چشم مردم مخفی بود و کسی او را نمیشناخت. اما قرآن چند مورد از خدمات اجتماعی ایشان را گزارش میکند.
ثالثا امام غایب، فواید بیشماری دارد ازجمله: امام عصر ( علیه السلام ) واسطه فیض میان خدا و خلق است و تمام برکات از طریق ایشان به ما میرسد. در زیارت جامعه کبیره میخوانیم: «خداوند بوسیله شما خلقت را آغاز و ختم کرد و بوسیله شما باران مىفرستد، آسمان را از سقوط حفظ مىکند، اندوهها را زایل و سختیها را برطرف مىسازد».(مفاتیح الجنان؛زیارت جامعه کبیره)
رابعا: جامعهشناسان معتقدند که وجود رهبر اثر مهمی در موفقیت جمعی دارد؛ حتی اگر آن رهبر غایب باشد، مثلاً در تبعید یا زندان به سر ببرد.
خامسا: امام غایب اثر تربیتى هم دارد؛ زیرا بر حسب آیات و روایات، ایشان نظارهگر اعمال و رفتار ما هستند (آیه 105 توبه)و اعمال ما در اوقات خاصی به محضرشان عرضه میشود. این نظارت باعث میشود منتظران بیشتر مراقب اعمال خود باشند.
سادسا: امام باعث دفع بلا میشود،در این زمینه امام زمان ( علیه السلام ) فرمود:خدای متعال به سبب وجود من، بلاها را از خاندان و شیعیانم دور میکند.( کمال الدین ، ج ۲، ص ۱۷۱)
خداوند در فرج امام زمان ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) تعجیل بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام در روایتی در اهمیت امر به معروف و نهی از منکر می فرمایند: ...وَ مَا أَعْمَالُ الْبِرِّ کُلُّهَا وَ الْجِهَادُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ عِنْدَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیِ عَنِ الْمُنْکَرِ إِلَّا کَنَفْثَةٍ فِی بَحْرٍ لُجِّی... .
تمام کارهای نیکو و جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف و نهی از منکر چونان قطره‌ای در برابر دریای پهناور است. تمام کارهای نیکو و جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف و نهی از منکر چونان قطره‌ای در برابر دریای پهناور است. (وسائل الشیعة، ج16، ص: 134 حدیث21170)
توضیحات
در شب جمعه و شب استجابت دعاها قرار داریم و از طرفی برای استجابت دعا موانعی نیز وجود دارد که یکی از این موانع این است که انسان واجب فراموش شده امر به و معروف و نهی از منکر را انجام ندهد؛ لذا قصد دارم چند نکته کوتاه درباره امر به معروف و نهی از منکر خدمت شما تقدیم کنم:
1. از بهترین روشهای امر به معروف و نهی از منکر این است کسی که می خواهد نهی از منکر کند خودش گناه نکند. مثلا اگر رفیقش می خواهد غیبت کند از شنیدن آن معذرت بخواهد. اما اگر کسی خودش در خفا و پنهان گناهی را مرتکب شود باز هم در صورت مشاهده همان گناه از دیگری باید نهی از منکر کند و تکلیف از انسان ساقط نمی شود. (1)
2. در هنگام نهی از منکر باید به گونه ای عمل شود که از کار شخص انتقاد شود نه خود شخص زیرا نهی از منکر مبارزه با بیماری و مرض است نه بیمار، انزجار از عمل زشت و انجام منکر است نه کسی که مبتلا شده است و ناهی از منکر با خود او مخالفت و دشمنی ندارد بلکه از عمل نا‌پسند او بیزار است.
3. واجب بودن امر به معروف و نهی از منکر، بر هر مکلّف نسبت به خانواده و نزدیکان وی دارای اهمیت بیشتری است؛ بنابراین اگر شخصی در خانواده و نزدیکان فرد می‌باشد که نسبت به واجبات دینی، از قبیل نماز، روزه، خمس، حجاب و... بی‌توجّه است و آنها را سبک می‌شمارد یا نسبت به ارتکاب حرام‌ها از قبیل ربا، غیبت، دروغ، گوش‌دادن به غنا و موسیقی لهوی و... بی مبالات و بی‌باک می‌باشد، باید با اهمّیّت بیشتری با مراعات مراتب سه گانه امر به معروف و نهی از منکر، جلوی کارهای حرام وی را بگیرد و او را به انجام کارهای واجب و ترک حرام دعوت نماید. (2)
خداوند متعال توفیق انجام وظایف دینی را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله آموزشی، ج1 درس 76 ، ص: 328 و ص: 331)
(2) (توضیح المسائل جامع م 2218)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم—
«خداوند در قرآن می فرماید:لَهُمْ فِیها ما یَشاؤُنَ... «آنچه آنان بخواهند در آنجا برایشان آماده است». (آیه 35 ق)،
اهل بهشت هیچ گاه از زندگی ابدی و نعمتهای آن خسته نمیشوند؛ چون :
اولا: فطرت انسان بدنبال کمال نامحدود است و به اندک، قانع نمیشود. تنها خداست که تشنگی کمالجویی انسان را برطرف میکند و با او قلبش آرام میگیرد: «الا بذکر الله تطمئن القلوب»(آیه 28 رعد)
اما اگر بجای خدا به چیزهای فانی، محدود، متناهی و زودگذر دل ببندد و دنبال آنها باشد، مثلاً به اشتباه خانه و ماشین و چیزهای دیگر را معشوق خود قرار دهد تا چند وقت ممکن است او را به خود مشغول کند اما بعد از مدتی دلش از آن زده میشود و برایش تکراری و خستهکننده میشود.
بنابراین عامل اصلی خستگی، کسالت و دلزدگی در دنیا، محدودیت و زودگذر بودن چیزهایی است که به آنها دل میبندیم. اما اگر محبوب حقیقیمان را پیدا کنیم در همین دنیا نیز در کمال آرامش و لذت خواهیم بود.
ثانیا: در همین جهان نیز نعمتهایی وجود دارد که هیچگاه انسان از آن سیر نمیشود؛ مثلاً اگر صدها سال عمر کنیم باز هم نوشیدن آب گوارا و استنشاق هوای تازه برایمان لذتبخش است. حال، چه رسد به نعمتهای بهشتی!
ثالثا:هر روز نعمتهای بهشت حالت نو و جدیدی پیدا میکنند وبنا به درخواست خود فرد جدید میشود (لَهُمْ فِیها ما یَشاؤُنَ.)
امام صادق ( علیه السلام ) میفرمایند: «خداوند هر صبحگاه بهشت ویژهای را مىگشاید و مىگوید: بوى خوشت را افزون کن و نسیمت را بیفزا(روح المعانی ،ج27،ص96)
و نکتهچهارم: بزرگترین نعمت و لذت بهشت، لقاءالله است. در همین دنیا نیز ما هیچگاه از دیدن محبوبمان خسته نمیشویم و دوست داریم که هر لحظه پیش معشوق خود باشیم چه برسد به دیدار خدا و زیارت انبیا و ائمه در بهشت!
خداوند بهشت برین را نصیب همه ما بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
خدواند در قرآن دستور می‌دهد: اگر نمىدانید از اهل ذکر (یعنى علما و دانشمندان هر امت) سؤال کنید. فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِنْ کُنْتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ (آیه 43 نحل)
دلایل عقلی و نقلی برای تقلدی وجود دارد که اشاره میشود:
1-طبق آیه نقل شده، وقتی که مطلبی را نمی دانیم باید از اهل علم و دانشمندان سوال کرد.
2-سیره و روش عقلاء در اموری مختلف وبرای حل مشکلات ومسایل روز مره زندگی خودشان چنین است و به افرادی که بهتر می‌دانند، مراجعه میکنند و حال آنکه قطعا مساله ای مهمتر از این که حکم خدا چیست پیدا نمیشود ، بنابراین باید به کسانی که به اصطلاح مجتهد گفته می شود، مراجعه کرد. مانند: رجوع به پزشک در معالجه بیمارى.
3-ائمه طاهرین علیهم السّلام شاگردانى تربیت مى‌کردند و به اطراف مى‌فرستادند؛ یا افرادى مى‌آمدند و از آن بزرگواران تعلیم مى‌گرفتند، و به وطن خود بر مى‌گشتند، سپس مشغول تدریس و تعلیم در بین مردم مى‌شدند. و شیعیان به آنان مراجعه مى‌کردند.
به عنوان نمونه یونس بن عبد الرّحمَن که از بزرگان أصحاب است، در مسجد کوفه مى‌نشست مردم، مَسائل‌شان را سؤال مى‌کردند او نیز فتوى مى‌داد و موارد اختلافی را حل و فصل می کرد، وقتی از حضرت امام رضا علیه السلام سؤال شد:
«آیا یونس بن عبد الرّحمن، مورد اطمینان است تا من از او معالم دینم را أخذ کنم؟ حضرت فرمودند: بله، معالم دین را از او أخذ کن» این در حالى است که حضرت رضا ( علیه السلام ) مدینه شرف حضور دارند و یونس در کوفه بود. ( وسایل الشیعه ج27 ص 147 ح33). نکته: از این روایت فهمیده می شود دسترسى به إمام معصوم در زمان خودشان هم براى همۀ مردم امکان پذیر نبود
4-عقل می گوید، مخالفت با حکم خدای متعال استحقاق عقوبت را در پی خواهد داشت لذا از باب دفع ضرر محتمل و امان بودن از عقاب یا باید خود عالم شوی و مجتهد یا به عالم رجوع کنی و تقلید نمایی و یا احتیاط کنید. (موسوعه آیه الله خویی ج1 ص2)
خداوند توفیق عمل به دستورات دینی را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام در روایتی می فرمایند: أَعْظَمُ الْخَطَایَا اقْتِطَاعُ مَالِ امْرِئٍ مُسْلِمٍ بِغَیْرِ حَق.
عظیم ترین گناهان، خوردنِ به ناحق و دست درازی به مال شخص مسلمان است. (وسائل الشیعة ؛ ج16 ؛ ص50)
توضیحات
امشب بنا داریم چند نکته ای درباره حق الناس خدمت شما خوبان تقدیم کنیم:
1. تضییع حقوق مردم از گناهان است و تنها با توبه برطرف نمی شود بلکه باید انسان بعد از توبه حق مردم را نیز ادا کند.
2. حال اگر حقی که ضایع شده است از حقوق غیر مالی باشد، مثل اینکه غیبت مسلمانی را کرده باشد، یا تهمت به کسی زده باشد و مانند اینها؛ در این موارد اگر مفسده نداشته باشد علاوه بر توبه به تصریح تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای باید حلالیت بطلبد. (1)
3. اما اگر حقی که ضایع شده است از حقوق مالی باشد، مثل اینکه پولی قرض گرفته اما هنوز قرض خود را ادا نکرده است یا به مال کسی خسارتی وارد کرده باشد اگر چه سالیان زیادی از آن گذشته باشد؛ در این صورت علاوه بر توبه اگر توانایی پرداخت دین خود را دارد در صورتی که به صاحب مال دسترسی دارد باید فورا آن را به صاحب مال پرداخت کند و اگر صاحب مال فوت کرده است باید به ورثه او بدهد. و اگر پرداخت مستقیم بدهی به طلبکار سبب آبرو ریزی یا مانع شرعی دیگری در میان است می تواند به صورت غیر مستقیم مثلا به کمک واسطه بدون ذکر جزئیات، بدهی خود را پرداخت کند. و انجام کارهای خیر از طرف طلبکار بجای پرداخت بدهی کافی نیست. اگر به طلبکار دسترسی ندارد باید برای پیدا کردن او تلاش کند و چنانچه از پیدا کردن طلبکار مأیوس شود باید با اجازه دفتر مرجع تقلید مقدار بدهی را از طرف طلبکار به فقیرشرعی صدقه بدهد. (2)
خداوند متعال ما را مدیون احدی از خلق خودش قرار ندهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) نکته: رهبری، بهجت، مکارم:(احتیاط واجب): اگر مفسده ای ندارد باید حلالیت بطلبد. (رهبری، رساله آموزشی، ج2، درس: 19 ؛ استفتائات امام خمینی ج2 گناهان کبیره س 16 ؛ مکارم، سایت، استفتائات، تهمت ؛ بجهت، استفتائات، ج4، ص: 562، س 6475 ؛ منهاج الصالحین،ج 2 م29 )
(2) نکته: طبق فتوای امام خامنه‌ای برای اجازه در پرداخت رد مظالم احتیاط مستحب است. (سوالات سامانه جامع، اموال پیدا شده و مجهول المالک، مظالم، تاریخ ۱۳۹۹/۰۸/۱۹ ؛ استفتائات آیت الله سیستانی، سوال 353 ؛ منهاج الصالحین، ج2 م 990)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم یکی از مستحباتی که در اسلام بسیار سفارش شده است نماز جماعت است و روایات زیادی در اهتمام و توجه به آن وارد شده است مثلا از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت است که فرمودند: هیچ مؤمنی نیست که در راه نماز جماعت قدم بردارد مگر این که خداوند تبارک و تعالی ترس و هراس روز قیامت را برای او سبک میگیرد. (وسائل الشیعه، ج 8 ص: 288)
توضیحات
اما چند مسئله کوتاه راجع به نماز جماعت:
1. موقعی که انسان می خواهد نیت جماعت کند، واجب است امام را معین کند، ولی دانستن اسم امام جماعت لازم نیست؛ مثلا اگر قصدش اقتداء به امام جماعت حاضر باشد، کافی است و نماز صحیح است. (1)
2. ماموم برای متصل شدن به جماعت باید در حالی که امام ایستاده است یا در حالی که در رکوع است، اقتدا کند. (2)
3. اگر مأموم موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع امام برسد، هر چند ذکر امام تمام شده باشد، نماز به صورت جماعت صحیح است و یک رکعت حساب می شود. اما اگر نمازگزار موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به مقدار رکوع خم شود اما به رکوع امام نرسد به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای نماز به صورت فرادی صحیح است و باید نماز را تمام کند. (3)
سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال توفیق شرکت در نماز جماعت را به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع، مساله 1460)
(2) (توضیح المسائل مراجع، شرایط نماز جماعت، شرط پنجم: ماموم قبل از تمام شدن رکوع امام به جماعت برسد.)
(3) اراکی، تبریزی، خوئی، وحید: نماز باطل است. زنجانی: بنابر احتیاط واجب نماز باطل است. مکارم: نمازش را بطور فرادی تمام کند و بنابر احتیاط واجب اعاده کند. سیستانی: می تواند نمازش را فرادی تمام کند و می تواند برای رسیدن به رکعت بعد نماز را قطع کند. (رساله مراجع م 1427)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم---
خداوند در قرآن می فرماید: الَّذِی أَحْسَنَ کُلَّ شَیْ‌ءٍ خَلَقَه: خدا کسی است که هر چه را آفرید،نیکو آفرید(آیه 7 سجده)
درباره فلسفه خلقت شیطان چند نکته ذکر میشود:
1-اولا خدا شیطان را شیطان نیافرید بلکه جن خوبی بود که 6 هزار سال خدا را عبادت کرد و در مقام فرشتگان واقع شد و آنجا با اختیار خود کبر ورزید و به دستور خدا درباره سجده به حضرت آدم گوش نکرد و رانده شد.
2- وجود شیطان نه تنها زیانبخش نیست، بلکه وسیله‌ای برای پیشرفت و تکامل اوست. چون پیشرفت و شکوفایی استعدادها همواره در میان تضادها صورت میگیرد. و شیطان از بیرون و نفس اماره از درون باعث آبدیده شدن انسان و قدرت روحی او می‌گردند.
3- اگر راه بدی در وجود انسان بسته باشد و به تعبیر قرآن فقط میل به تقوا در انسان باشد ، ولی میل به بدی در او نباشد ، آن تقوا، تقوا نیست زیرا تقوا وقتی تقواست که فرد در حالی که میل به زشتی و دعوت به زشتی در او هست، تقوا را انتخاب کند.؛بر این اساس اگر شیطان و دعوت به بدی نباشد، عمل صالح نیز ارزش ندارد.
4- وجود ابلیس برای امتحان بندگان ضرورت دارد تا افراد خود را بشناسد که اگر بین دو راه خیر و شر قرار گیرند، کدام راه را انتخاب میکنند؛ راه مستقیم و خیر یا راه شیطانی؟
5- شیطان تسلطی بر انسان ندارد و فقط دعوت و وسوسه به کار بد می کند.
خداوند ما را از شر وسوسه های شیطانی نجات دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن تبریک شب ولادت حضرت امام حسن عسکری علیه السلام
به مناسبت ایام ولادت امشب چند نکته کوتاه درباره مجالس شادی بیان می شود:
1. مجالس شادی خصوصا مجالس شادی اهل بیت علیهم السلام هم مانند مجالس عزا در نگاه اهل بیت علیهم السلام دارای ارزش است به شرط اینکه انسان در مجالس شادی، گناه و معصیتی مرتکب نشود و انسان در مجالس شادی هر چند یک شب هم باشد باید اطاعت و بندگی خدا را فراموش نکند.
2. در مجالس شادی اظهار سرور با مدح اهل بیت علیهم السلام و کف زدن به نحو متعارف به شرط اینکه اهانت و استهزا به قوم و منطقه خاصی نباشد، مانعی ندارد. البته کف زدن در مجالس شادی اهل بیت علیهم السلام در مساجد و حسینیه ها به نظر برخی از مراجع ترک شود. (1)
3. سوالی که در این قسمت مورد پرسش برخی از مؤمنین می باشد، حکم دف زدن در مجالس شادی است که آیا حلال است یا حرام؟ در پاسخ عرض می شود به نظر برخی از مراجع از جمله امام خامنه ای چنانچه دف رقص آور یا مناسب با مجالس لهو و لعب زده شود، از لحاظ شرعی حرام است گرچه برخی از مراجع هم دف زدن را مطلقا حرام می دانند. (2)
خداوند متعال به حق حضرت رضا علیه السلام زیارت همه ما را مورد قبول درگاه خودش قرار دهد، به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
عزیزان می توانید سوالات شرعی و دینی تان را به سامانه 30002020 پیامک کنید.
خداوند متعال توفیق شناخت و ترک گناه به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) آیت الله مکارم: کف زدن در مساجد و حسینیه ها ترک شود. (اجوبه س1181 ؛ الفقه للمغتربین ص: 324 م556 ؛ جامع الاحکام ج1 س1032و1033 ؛ سایت مکارم، استفتائات، موسیقی ؛ مسائل جدید از دیدگاه علماء و مراجع تقلید، ج1 ص: 170)
(2) آیات عظام سیستانی، صافی، بهجت: دف زدن حرام است. (اجوبه س1135 ؛ رساله جامع م2238 ؛ سایت مکارم، استفتائات، موسیقی ؛ بهجت، استفتائات، ج4 ص: 525 س 6336 ؛ جامع الاحکام(صافی)، ج1 ص:293 ، س 1006)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم---
خداوند درباره خمس می فرماید: وَاعْلَمُواْ أَنَّمَا غَنِمْتُم مِّن شَیءٍ فَأَنَّ لِلّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِی الْقُرْبَی وَالْیتَامَی وَالْمَسَاکِینِ وَابْنِ السَّبِیل إِنْ کُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ: بدانید که هر غنیمتی به دست شما رسید یک پنجم آن برای خدا و پیامبر و برای خویشاوندان [او] و یتیمان و بینوایان و در راه ماندگان است، اگر به خدا و آنچه در روز فرقان بر رسولش نازل کرد ایمان دارید(آیه 41 انفال)
1- در این آیه تأکیدهای ادبی متعددی وجود دارد: واعلموا، انّما، مِن شیءٍ، فَإنّ، لِلّه، إن کنتُم آمَنتُم که اهمیت بالای خمس را میرساند.
2-معنای لغوی «غُنم» هر سود و منفعتی است که به دست انسان برسد، چه منفعت کسب باشد چه غنیمت جنگی یا هر سود دیگری.( مفردات، ج1، ص615؛ التحقیق، ج7، ص271.)
3-برخلاف آنچه احیاناً گمان مى شود این غنیمت تنها غنیمت جنگى نیست، گرچه آیه خمس در ضمن آیات جنگ آمده، زیرا اولًا لغت غنیمت تمام بهره ها را در بردارد، و ثانیا آیاتى مانند( فَعِنْدَ اللَّهِ مَغَانِمُ کَثِیرَة) غنیمتهایى بسیارى را هم از طرف خدا مقرر داشته، و آیا خدا هم جنگ مى کند تا غنیمتى جنگى داشته باشد؟! ومثلا :امام علی(ع) از کلمه غنیمت استفاده کرده و فرموده است: اغتنم المهل : فرصت ها و مهلت ها را غنیمت بشمارید(خطبه 76 نهج البلاغه) وپیامبر (ص) فرمود: خمس از هر چه انسان مالک شود اخراج میگردد(جامع الاحادیث، ج 8، ص 546)
4-علت خمس: امام صادق علیه السلام میفرماید: به راستی خداوندی که خدائی جز او نیست چون زکات را برای ما حرام کرده خمس را برای ما قرار داده است پس زکات را بر ما حرام کرده و خمس را برای ما (دادن خمس به ما) واجب کرده است(وسائل، ج 6، ص 337)
5-فلسفه خمس: امام رضا علیه السلام فرمود: «انَّ الْخُمْسَ عَوْنُنا عَلى دینِنا وَ عَلى عَیالاتِنا وَ عَلى مَوالینا؛ همانا خمس کمکى بر دین (و اهداف دینى)، خاندان و دوستان ماست»(جامع احادیث الشیعه، ج 8، ص 581)
6-مصرف خمس: در راه مصالح مسلمانان، توسعه و ترویج فرهنگ و معارف اسلامى، مصرف کند. از این رو، اداره شئون مقام ولایت و رهبرى، تقویت مراکز دینى و اسلامى، تقویت بنیه اقتصادى حکومت اسلامى، تضمین استقلال آن، رفع محرومیت ها و نیازمندى هاى جامعه (به ویژه سادات) و... از آثار و برکات خمس خواهد بود
خداوند توفیق عمل به دستورات دین را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایتی از حضرت رضا علیه السلام راجع به واجب مالی خمس اینگونه نقل شده است که حضرت فرموده اند: پرداخت خمس کمک در (تبلیغ) دینمان است (در ادامه اضافه فرموده اند) از پرداخت خمس دریغ نکنید و خودتان را از دعای خیر ما محروم نسازید. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج1 ؛ ص548)
توضیحات
در این مجال دو نکته کوتاه در باب محل مصرف خمس خدمت شما بیان می کنیم:
1. یکی از واجبات مالی پرداخت خمس است؛ و کسی که خمس بر او واجب می شود واجب است آن را در محل خودش به مصرف برساند و اینکه برخی افراد می گویند ما خیرات داریم و به فقراء کمک می کنیم و یا مجلس اطعام می گیریم و ... از دادن خمس معاف نخواهند بود و لازم است خمس بعد از محاسبه دقیق در محل خودش مصرف شود.
2. مصرف خمس در دو قسمت است: یک قسمت آن سهم امام زمان علیه السلام است که در زمان کنونی هر کسی باید به دفتر مرجع تقلید خودش پرداخت کند یا با اجازه دفتر مرجع تقلید به مصرف خاصی برساند. و یک قسمت دیگر سهم سادات فقیر شرعی است که به نظر اکثر مراجع باید (به فتوا یا احتیاط واجب) برای هزینه شدن در محل خودش به دفتر مرجع تقلید تحویل داده شود یا با اجازه دفتر مرجع تقلید به سید فقیر پرداخت شود. (1)
عزیزان دقت فرمایید مسائل و احکام خمس بسیار وسیع و دقیق است (اینکه خمس به چه کسی واجب است و چه اموالی خمس دارد و یا ندارد) و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال به حق حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام توفیق انجام وظایف دینی را به همه عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) سیستانی: پرداخت سهم سادات نیاز به اجازه ندارد. صافی: سوال: آیا دادن سهم سادات با رعایت آنچه در توضیح المسائل آمده است، اذن مجتهد می خواهد؟ جواب: بنابر احتیاط، اذن مجتهد لازم است؛ ولی از طرف حقیر به طور عام پرداخت شود سهم سادات عظام به آنهایی که محتاج اند، مجاز است. (توضیح المسائل مراجع م 1834 ؛ اجوبه الاستفتائات، س 1005 ؛ صافی، جامع الاحکام، ج1 س 766)
(2) (رساله مراجع، اقتباس از م 1829 و ذیل مساله 1851 ؛ امام خامنه ای سایت، شماره استفتاء611289 ؛ سیستانی، رساله جامع 2440)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم-تبریک ولادت امام عسکری ( علیه السلام)
برخی گویند: معنی عسگر، یعنی عقیم و بدون دانه، پس امام عسکری فرزند نداشته است؟
1. امام دهم یا امام هادی( علیه السلام ) و فرزند ایشان امام حسن ( علیه السلام ) به عسکریین مشهورند و علت این نامگذاری آن است که این دو امام بزرگوار به اجبار و به دستور حاکمان عباسی مدت زیادی از عمرشان را در سامراء محصور بودند که در آن زمان، لشکرگاه و پادگانی نظامی به شمار میآمد و زندگی آن حضرات به دلیل شدت نظارت، نظامی شده بود. علاوه بر اینکه برای لقب و نامگذاری، کمترین مناسبت کافی است مثل اینکه به خرمافروش میگفتند تمار(خرمایی)؛ نمیتوان از این نامگذاری چنین استنباط نمود که شکل و قیافه او خرمایی است یا خصوصیات خرما در این شخص وجود دارد. خلاصه در نامگذاری به عسکری لازم نیست شخص حقیقتاً از لشکریان باشد، بلکه کمترین مناسبت کافی است.
2. «عسکر» معرب «لشکر» است؛ یعنی لفظ لشکر وقتی وارد فرهنگ و زبان عربی شد آنرا تبدیل به عسکر کردند و تمام معانی که در زبان عربی برای آن بیان کردند؛ مانند انبوه جمعیت، اجتماع افراد، محل اجتماع و زیادی از هر چیز در حقیقت بر گرفته از همین ریشه فارسی است. چنانکه در زبان فارسی نیز برای لشکر یا عسکر غیر از معنای سپاه و نیروی منظم و معین از نظامیان معنای دیگری نقل نکردهاند.
البته در برخی منابع از شهری در خوزستان به نام لشکر و یا عسکر مکرم نیز نام میبرند. بنابراین نه در زبان عربی عسکر به معنای عقیم و نازا آمده و نه در زبان فارسی!
3. لقب عسکری هم برای امام یازدهم و هم برای امام دهم(ع) به کار رفته و به آن دو جناب عسکریین میگفتند؛ پس اگر لقب عسکری برای افراد نازا باشد، باید امام هادی را نیز عقیم بدانیم، در حالیکه با اعتراف به وجود امام حسن عسکری( علیه السلام ) عقیم بودن امام هادی معنا ندارد و تردیدی نیست که امام دهم صاحب چند فرزند بود. بر این اساس، این استدلال از اساس باطل است.
4. معلوم نیست همهی انواع انگور عسکری بیهسته باشند و اگر نوعی از انگور عسکری بیهسته است، دلیل نیست که علت نامگذاریاش به این نام تنها به دلیل نداشتن هسته باشد، شاید به دلیل اینکه اولین فردی که آنرا کاشت و ترویج کرد نامش عسکری بود، و یا ابتدا از منطقه، روستا و شهری که عسکری نامیده میشد رواج یافت.
5-برفرض عسگری را بدون دانه فرض کنیم، (عسگر) است نه(عسکر)، چون اعراب (گ) ندارند.
خداوند ما را جزء پیروان حقیقی اهل بیت قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند: إذَا قَامَ الْمُصَلِّى إلَی الصَّلَاةِ، نَزَلَتْ عَلَیْهِ الرَّحْمَةُ مِنْ أعْنَانِ السَّمَاءِ
هنگامى که نمازگزار به نماز می ایستد، رحمت خداوند از (پهنای) آسمان بر او نازل مى شود. (اصول کافى ، ج 3، ص 265)
توضیحات
امروز بنا داریم چند نکته ای در مورد قیامهای نماز بیان کنیم:
1. دو قیام در نماز رکن است (یعنی به نظر اکثر مراجع تقلید اگر سهواً هم ترک شود نماز باطل است.) مورد اول: قیام هنگام گفتن تکبیره الاحرام. مورد دوم: قیام قبل از رفتن به رکوع؛ و فرقی نیز بین نماز اداء و قضا نیست. (1)
2. تا وقتی انسان بتواند بایستد حتی اگر با تکیه به دیوار یا با کمک عصا باشد، نباید نشسته نماز بخواند؛ لذا افرادی که با داشتن قدرت ایستادن، نمازشان را نشسته می خوانند به خاطر ترک قیامهای رکنی نمازشان باطل است و قضا دارد، به عنوان مثال کسانی که کل نماز را روی صندلی می‌خوانند ولی قدرت ایستادن بدون ضرر و مشقت برای تکبیره الاحرام و قیام قبل از رکوع را دارند و با این حال قیام را ترک می کنند نمازشان باطل است و قضا دارد. (2)
3. کسانی که برای بجا آوردن قیام نمازشان مجبور به تکیه به عصا یا دیوار و مانند آن هستند و در نماز فرادا برایشان شرایط فراهم ولی در جماعت نمی توانند ایستاده بخوانند باید فرادا و ایستاده بخوانند یعنی اگر قیام را رعایت نکنند نمازشان باطل است.
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال ما را از نمازگزاران واقعی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) زنجانی: قیام در موقع تکبیره الاحرام مانند خود تکبیره الاحرام واجب است و ظاهرا رکن نیست. (رساله مراجع تقلید، م 958) آیت الله مکارم: اگر کسی به واسطه ندانستن مسئله (جهل قصوری) مدتی قیام رکنی را ترک کند نمازهای گذشته قضا ندارد. https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=45564&mid=257921
(2) (رساله مراجع تقلید، م 942 و م 970)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم-تبریک ایام
امام عسکری ( علیه السلام ) از شیعیان می خواهد که : «اِتَّقُوا اللّهَ وَ کُونُوا زَیناً وَلا تَکُونُو شَیناً، جَرّوا اِلَینا کُلَّ مَوَدَّةٍ، وَ ادفَعُوا عَنّا کُلَّ قَبِیحٍ: از خدا پروا نمایید و زینت (و مایه سرافرازى ما) باشید نه مایه ملامت (و سرافکندگى) همه دوستىها را به سوى ما جذب کنید و هر زشتى را از ما دور نمایید(تحف العقول، ص 520 )
از مهمترین انتظارات امامان مخصوصاً امام عسکرى ( علیه السلام ) از شیعیان این است که از نظر رفتارى و اخلاقى به گونهاى رفتار کنند که در بین جامعه بشرى عموماً و در بین مسلمانان خصوصاً الگو و نمونه باشند تا آنجا که مردم بگویند اینها شیعیان على ( علیه السلام ) و امامان معصوم هستند.
برخی از انتظارات امام عسکری از شیعیانش عبارتند از:
1- اندیشه و تفکر: اساس تمام پیشرفتهاى مادّى و معنوى بشر در طول تاریخ، اندیشه و تفکر از یک طرف، و سعى و تلاش و عمل از طرف دیگر بوده است.
قرآن براى اندیشه و تفکر، ارزش والا و حیاتى قائل است و زیباترین و رساترین سخنان را درباره ارزش دانش و تعقل، و دقّت و تفقه بیان نموده است در قرآن بیش از هزار بار کلمه «علم» و مشتقات آن که نشانه بارورى اندیشه است تکرار شده و افزون بر 17 آیه به طور صریح انسان را دعوت به تفکر نموده، بیش از 10 آیه با کلمه «اُنظُرُوا؛ دقت کنید» شروع شده است. بیش از پنجاه مورد کلمه عقل و مشتقات آن به کار رفته است و در چهار آیه نیز قاطعانه به تدبّر در قرآن امر شده است.
در این زمینه امام عسکری فرمودند: بر شما باد به اندیشیدن! پس به حقیقت، تفکر موجب حیات و زندگى دل آگاه و کلیدهاى دربهاى حکمت است(بحار، ج 8، ص 115)
2- حسابرسى اعمال و پاسخگویى وجدان : رسیدگى به اعمال و داشتن محاسبه در هر شبانه روز، و پاسخگویى وجدان اخلاقى است.لازم است انسان در ابتداى هر روز نسبت به اعمال نیک و دورى از گناه با خود «مشارطه» و قرار دادى داشته باشد، و در طول روز مواظبت و «مراقبه» داشته باشد. و در پایان روز «محاسبه» و حسابرسى، و پاسخگویى به وجدان درونى خویش. آنهایى هم که مسئولیت هاى اجتماعى دارند، در مقابل مردم و جامعه مسئولند که باید پاسخگو باشند، علاوه بر این در مقابل خداوند و وجدان خویش نیز باید پاسخگو باشند.
ممکن است عدهاى زرنگى را در آن بدانند که از حسابرسى، و پاسخگویى فرار کنند و به نوعى طفره روند، ولى باید بدانند که هرگز چنین رفتارى هوشمندى و زرنگى بحساب نمىآید، در همین زمینه است که حضرت عسکرى (علیه السلام) مىفرماید: زیرکترین زیرکان (و هوشمندترین افراد) کسى است که به حساب نفس خویش پردازد (و پاسخگوى خدا و وجدان خویش باشد) و براى پس از مرگ خویش تلاش نماید»( وسائل ، ج 16، ص 98)
3- استوارى بر دین و ولایت در دوران غیبت : انتظار آن حضرت این است که مردم و شیعیان دوران غیبت را تحمّل کنند و از خود بردبارى و استقامت بخرج دهند، و بر دین الهى و امامت و ولایت ثابت و استوار بمانند، و براى ظهور مهدى موعود (عجل اللّه تعالى فرجه الشریف) دعا نمایند، و فرمود: به خدا سوگند (حضرت مهدى) غیبت طولانى خواهد داشت که نجات پیدا نکند در آن دوران مگر کسانى که خداوند عزیز و جلیل بر قائل بودن (و اعتقاد) به امامت او استوارش نگهدارد، و توفیق دهد که براى فرج آن حضرت دعا نماید(کمال الدین، ج 2، ص 384)
خداوند ما را جزء پیروان حقیقی اهل بیت قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
به مناسبت روز کتاب و کتابخوانی و اهمیت یادگیری علم در دین مقدس اسلام چند نکته در مورد کتاب و کتابخوانی عرض می شود:
1. یادگیری آنچه معمولا خود انسان یا جامعه به آن احتیاج دارد، واجب است؛ اما آموختن برخی علوم حرام است مثل علمی که موجب انحراف شود؛ مثلا خواندن کتابهای منحرف کننده و سایتهای اینترنتی که باعث فساد عقیده و اخلاق می شود و یادگیری عمل موسیقی حرام یا رقص یا حاضر شدن در کلاس درسی که استاد آن فساد عقیده داشته و در ضمن درس علیه اسلام تبلیغ می کند جایز نیست. در بین علوم مختلفی که انسان می تواند به دنبال آنها برود اولویت با علوم دینی است. (1)
2. خرید و فروش و نگهداری کتابها و سی دی ها و نرم افزارهای گمراه کننده، حرام است؛ مگر برای پاسخگویی و رد مطالب آن برای کسی که قدرت علمی این کار را داشته باشد. (2)
3. کتاب یا سی دی یا نرم افزاری که انسان برای مطالعه از کتابخانه یا از شخصی می گیرد اگر از بین برود یا معیوب بشود در چند صورت ضامن است و باید جبران کند: مورد اول: در نگهداری کوتاهی نماید. مورد دوم: اگر صاحب کتاب ضمانت را شرط کند هر چند فرد کوتاهی نکرده باشد ضامن است. (3)
می توانید سوالات دینی خویش را به سامانه 30002020 پیامک کنید.
خداوند متعال همه ما را اهل مطالعه، علم و عمل قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (اجوبه الاستفتائات، سوال 1319 و 1324)
(2) (اجوبه الاستفتائات، سوال 1326 ؛ تحریر الوسیله، کتاب المکاسب، م 15 ؛ منهاج الصالحین، ج2 م 36 ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، معاملات حرام و باطل)
(3) (رساله مراجع م 2349)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم-
رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند: قیّد و العلمَ، قیل : و ما تقییده؟ قال : کتابتهُ «علم و دانش را به بند کشید و از آن نگهبانی کنید. عرض کردند: چگونه علم را به بند کشیده شود؟ فرمود: کتابت و نگارش آن».(منیه المرید : ۱۵۱/۲ ، باب ۹۱ ، حدیث ۵۳.)
علاوه بر علم آموزی در اسلام تاکید زیادی بر کتاب و کتابت شده است توصیه شده است که علم را با نوشتن و کتابت در بند کنید و زیباترین تعبیر، اطلاق عنوان کتاب به قرآن است.
تعبیر«و الکتاب المبین» نشانگر ارزش و اهمیت کتاب و نوشتار است. ارزش خواندن و مطالعه در صدر اسلام به حدی بود که در پایان جنگ بدر که تعداد زیادی از مشرکین به اسارت مسلمانان در آمدند، اعلام شد که هر یک از مشرکین اگر فدیه بپردازد یا به 10 نفر از مسلمانان سواد خواندن و نوشتن را بیاموزد آزاد خواهد شد.
در اهمیت نقش کتاب در تکامل جوامع انسانی همین بس که تمام ادیان آسمانی و بزرگان تاریخ بشری از طریق کتاب جاودانه ماندهاند
فلسفه دین و نبوت بیرون آوردن بشر از جهل و نادانی است و این مقام جز با کسب علم حاصل نمی شود این منطق دین خداست.
فلسفه قیام و شهادت امام حسین علیه السلام ، رهایی مردم از جهالت و گمراهی در زیارت اربعین یاد شده است. (لیستنقذ عبادک من الجهاله و حیره الضلاله)
در قیامت خون های شهیدان با مرکب قلم دانشمندان به سنجش آید، مرکب قلم دانشمندان بر خون های شهیدان برتری یابد.» ( من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 398)
خداوند توفیق علم به همراه عمل را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت شب وفات حضرت معصومه سلام الله علیها در روایتی حضرت رضا علیه السلام می فرمایند: هر کس در مجلسی بنشیند که در آن مجلس یاد ما اهل بیت علیهم السلام زنده می شود، قلبش در روزی که قلبها می میرند، نمی میرد. (وسائل الشیعة ؛ ج14 ؛ ص502)
توضیحات
اما نکاتی کوتاه درباره تعظیم شعائر الهی و آداب و احکام عزاداری:
1. تعظیم شعائر یعنی گرامی داشتن و اهمیت دادن به علامت‌ها و نشانه هایی که انسان از آن علامت‌ها به یاد خدا می‌افتد و موجب تقویت دین خدا و ایمان افراد می شود. و یکی از مصادیق تعظیم شعائر، عزاداری برای اهل بیت علیهم السلام می باشد. (1)
2. بهترین شیوه برای مجالس عزاداری اهل بیت علیهه السلام این است که علاوه بر عزاداری متعارف، احکام حلال و حرام خدا بیان شود؛ و این مجالس همراه معرفت و افزایش بینش شیعیان باشد و اعتقادات ایشان نیز تقویت گردد و محبتشان به ائمه اطهار علیهم السلام مستحکم گردد. (2)
3. در ایام عزاداری انجام گناه و هر کاری که عرفا بی احترامی به اهل بیت علیهم السلام باشد حرام است مثل پخش موسیقی لهوی یا حضور در مجالس مختلط، که این ها همیشه حرام اما در ایام عزای اهل البیت علیهم السلام گناهش بیشتر است. (3)
4. عزاداران محترم باید از هر عملی که باعث اذیت دیگران می شود پرهیز نمایند مانند بلند کردن غیر متعارف صدای بلندگوها که سبب مزاحمت برای همسایه‌ها می شود. (4)
زائرین گرامی دقت بفرمایید یکی از خدمات اداره پاسخگویی در آستان قدس رضوی پاسخگویی حضوری به سوالات شرعی است که برادران و خواهران می توانند با مراجعه به دفاتر پاسخگویی مستقر در اماکن متبرکه سوالات شرعی خویش را بپرسند.
خداوند متعال همه ما را جزء عزاداران واقعی اهل بیت علیهم السلام قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (استفتائات مکارم ج1 س1638)
(2) (سیستانی استفتائات کتبی در گروه علمی حرم ؛ استفتائات مکارم ج1 س575)
(3) (استفتائات بهجت ج4 س6392 ؛ استفتائات تبریزی ج2 س1918 ؛ مسائل جدید از دیدگاه علماء و مراجع تقلید ج2 برپایی مجالس عروسی در ایام شهادت معصومین ص49 و50)
(4) (اجوبه الاستفتائات س1448)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
در سیره امام رضا علیه السلام به تعلیم و تعلم اهمیت زیادی قائل شده اند که نمونه هایی نقل میشود:
1. فهم مطلب نه فقط نقل آن : در روایت اول حضرت رضا ( علیه السلام ) میفرماید: ( کونوا دراةً و لا تکونوا رُواة حدیث تعرفون فقهه خیرٌ من ألفٍ ترونه ) بر آن باشید که احادیث را دقیقاً درک کنید، نه فقط آنها را روایت کنید. فهم و درک یک حدیث بسیار بهتر از روایت کردن هزار حدیث است. (مسند امام رضا(ع) ج۱، ص ۸ )
در این روایت امام ( علیه السلام ) تاکید دارند که اگر یک حدیث را دقیقا بفهمید و به آن عمل کنید بهتر از آن است که هزاران حدیث را فقط نقل کنید . پس اولین نکته در باب تعلم و آموختن ، تفکر در آن علم و یا حدیث است .
2. انتشار علم به عنوان زکات علم: امام رضا ( علیه السلام ) فرموده اند : بهترین توشهای که شخص دانشمند دوستدار ما برای روز فقر و نیاز و ذلّت خود ذخیره میکند، حمایت علمی از دوستان ناتوان ما، و نجات ایشان از چنگال دشمنان خدا و رسول او است. [در این صورت] وقتی از قبر برخیزد صفوف فرشتگانی را مشاهده کند که از محلّ قبر تا جایگاهش در بهشت برین صف کشیدهاند، و او را با بالهای خود بلند نموده و به عمارت مخصوصش در بهشت حمل کرده و به او میگویند: آفرین بر تو! خوش باد تو را، ای کسی که دشمنان خوبان را مقهور ساخته و از ائمّه اطهار علیهم السلام خود حمایت و طرفداری مینمودی. (احتجاج ،ج۱،ص۱۹ )
3. ثواب روزه داری برای مذاکره علمی: امام رضا ( علیه السلام ) میفرمایند : (الذّکر فیه یعدل بالصیام ) مذاکره علمی، معادل روزهداری است. (مسند امام رضا(ع) ج۱، ص ۷ )
4. تعلیم و تعلم علم را همسان با نماز معرفی کرده اند و از همنشینی با جاهل تذکر داده اند امام رضا ( علیه السلام ) میفرمایند : تدریس علم، همسان نماز است. (مسند امام رضا(ع) ج۱، ص ۷)
خداوند توفیق علم و عمل به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
