کل بیان های بین الصلاتین از ۰/۰۷/۰۵ تا ۰/۰۷/۱۲
علت اهمیت زیارت اربعین 
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم --- بسم الله الرحمن الرحیم—با تسلیت ایام سوگواری
امام حسن عسگری علیه السلام فرمودند: «علامات المؤمن خمس: صلاة الخمسین و زیارة الأربعین و التختّم فی الیمین و تعفیر الجبین و الجهر ببسم الله الرّحمن الرّحیم» [تهذیب الاحکام، ج 6، ص 51)
«نشانه‌های مؤمن و شیعه، پنج چیز است: اقامهٴ نمازِ پنجاه و یک رکعت، زیارت اربعین حسینی، انگشتر در دست راست کردن، سجده بر خاک و بلند گفتن بسم الله الرحمن الرحیم.
علت اهمیت زیارت اربعین:
1-جاودانه کردن پیام نهضت عاشورا: اساساً اهمیت اربعین در آن است که در این روز، با تدبیر الهی خاندان پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) ، یاد نهضت حسینی برای همیشه جاودانه و این کار پایه‌گذاری شد. اگر بازماندگان شهدا و صاحبان اصلی، در حوادث گوناگون ـ از قبیل شهادت حسین بن علی ( علیه السلام ) در عاشورا ـ به حفظ یاد و آثار شهادت کمر نبندند، نسل‌های بعد، از دستاورد شهادت استفاده زیادی نخواهند برد.
2-رهایی از جهالت: ریشه همه گناهان و همچنین عامل دشمنی دشمنان دین، حب دنیا و دلبستگی به آن است و هدف همه انبیا،تعلیم و تزکیه است. در زیارت اربعین؛ عامل قیام امام حسین ( علیه السلام ) را رهایی مردم از جهالت علمی و عملی دانسته است که زیارت اربعین نشان عملی دل نبستن به دنیا و تبلیغ عملی و علمی پیام عاشوراست.( بذل مهجته فیک لیستنقذ عبادک من الجهالة و حیرة الضلالة)( مصباح المتهجد،ص 788)
3-عملیاتی شدن محبت اهل بیت:اربعین نماد محبت به اهل بیت و تعظیم شعائر است و محبت قلبی، فرد رابه سمت عمل و پیروی از اهل بیت ( علیه السلام ) سوق میدهد
خداوند توفیق زیارت اهل بیت را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم ضمن عرض تسلیت و گرامیداشت اربعین سید و سالار شهیدان
یکی از روایاتی که معمولا در ایام اربعین شنیده ایم و می شنویم حدیثی از امام عسکری علیه السلام است که حضرت علامات مومن را پنج چیز معرفی کرده اند (1) که امروز قصد داریم این حدیث را به صورت خلاصه با توضیح و ضمیمه نکاتی فقهی و شرعی خدمتتان توضیح دهیم:
1ـ اولین علامت را حضرت فرموده اند: پنجاه ویک رکعت نماز در شبانه روز؛ توضیح این علامت این است که تعداد نمازهای واجب یومیه که 17 رکعت است و 34 رکعت هم نافله ها و نمازهای مستحبی است که در ضمن این نمازهای واجب یومیه در شرع اسلام مستحب است که روی هم می شود 51 رکعت. و تاکید فراوانی در به بجا آوردن این نمازهای مستحبی شده است. البته در مسافرتی (که نماز شکسته است) نافله ظهر و عصر ساقط بوده و نباید خوانده شود. (2)
2- علامت دیگر مومن در این حدیث انگشتر به دست راست کردن است که در دیگر احادیث نیز تاکید شده است و استحباب دارد.
3- مورد دیگر بر خاک سجده کردن است که این هم از علامات مومن بیان شده است. البته همه ما می دانیم که اجمالا سجده بر زمین و آنچه از زمین می روید (و خوراکی و پوشاکی نباشد) صحیح است مثل سنگ، برگ درختان و ... لکن نیکوترین سجده، سجده بر خاک و روی زمین است که نشانة خضوع و خشوع در برابر خداوند است و برای سجده هیچ خاکی در فضیلت به تربت مقدس سید الشهداء (علیه السلام) نمی‌رسد. (3)
4- علامت بعدی را حضرت اینگونه فرموده اند: الجهر ببسم الله الرحمن الرحیم؛ یعنی مومن بسم الله را بلند اداء می کند. که فقها نیز استحباب این بلند گفتن بسم الله را فتوا داده اند، حتی در نماز ظهر و عصر که قرائتش باید آهسته خوانده شود فتوا این است که مستحب است «بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم» آن بلند خوانده شود. (4)
5 ـ اما یکی از این علامتها که حضرت بدان اشاره فرموده اند زیارت امام حسین علیه السلام در روز اربعین است؛ نسبت به این مورد عرض کنیم: که درست است که از فیض زیارت از نزدیک حضرت در این روز با فضیلت محروم هستیم لکن به هیچ وجه از زیارت حضرت در این روز جا نمانده ایم؛ چرا که به تصریح امام صادق علیه السلام می توانیم یک زیارت صحیح و شرعی از راه دور داشته باشیم آنجایی که حضرت فرمودند: فَإِنَّ السَّلَامَ یَصِلُ إِلَیْهِ مِنْ قَرِیبٍ وَ مِنْ بَعِید. سلام ما به امام حسین علیه السلام می رسد چه از نزدیک و چه از دور! (5)
لذا در این روز زیارتی مخصوص اباعبدالله با اعتقاد همگی نیت زیارت کنیم و به حضرت عرض سلام و احترام داشته باشیم و از زیارتهای وارده نیز استفاده کنیم و برای تعجیل حضرت صاحب و رفع تمام موانع و مشکلات دست بر دعا بر داریم.
عزیزان می توانید سوالاتتان را از سامانه تلفنی 05132020 بپرسید و یا به سامانه پیامکی 30002020 پیامک کنید.
تعجیل در فرج امام زمان و سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع:
(1) وسائل، ج ۱۰ ص51.
(2) رساله مراجع ازم 764تا774 و عروه فصل فی اوقات الرواتب م9.
(3) العروه الوثقی، فصل فی مکان المصلی، مسجد الجبهة، آغاز بحث. تحریرالوسیله، فصل فی مکان المصلی، م10، توضیح المسائل مراجع م1076؛ رساله آموزشی امام خامنه ای، درس 44.
(4) العروه الوثقی، فصل فی القرائة، م21.
(5) وسائلالشیعه، ج 14، ص 494 به نقل از کافی
رابطه اربعین و ظهور
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم -با تسلیت ایام
امام زمان ارواحنا فداه در توقیع خود به شیخ مفید، فرمودند:اگر شیعیان ما که خداوند به اطاعت خویش موفقشان بدارد، در وفا به عهدی که با ما دارند یکپارچه می شدند (اجتماع قلوب میکردند)، هرگز توفیق ملاقات آنها با ما به تأخیر نمی افتاد و البته سعادت دیدار ما با معرفتی حقیقی به سرعت نصیبشان می شد.( بحار، ج ۵۳، ص ۱۷۶)
بین زیارت اربعین وظهورازجهاتی رابطه عمیقی وجود دارد که خدمت شما عرض می کنیم:
1-وحدت و همدلی: طبق فرمایش امام زمان علیه السلام، ، آنچه باعث سرعت در ظهور میشود، عاملی که اگر انجام شود، بی وقفه ظهور اتفاق می افتد، اجتماع و همدلی شیعیان در وفای به عهد آن حضرت است؛و یکی از موارد اجتماع قلوب در وفای به عهد با امام زمان ، مراسم اربعین است. شرط کمک خدا این است اجتماع قلوب برای وفای به عهد صورت گیرد و ما این امر را در اربعین می‌بینیم که همه یک دل‌اند و یک چیز می خواهند. از آنجا که سپاه حضرت حجت (عج) فراملیتی خواهد بود، باید افراد سپاه بطور طبیعی یکدیگر را درک کنند و با هم احساس غریبی نکنند و با هم همدل و یکرنگ باشند و با نقاط ضعف فرهنگی و اجتماعی هم کنار بیایند و آنها را پوشش دهند.
2-جهانی سازی و معرفی به عالم:طبق برخی روایات امان زمان(عج) موقع ظهور خودش را با امام حسین ( علیه السلام ) معرفی می کند ومی فرماید: ألا یا أهل العالم أنا الإمام القائم؛ ...ألا یا أهل العالم إن جدّی الحسین قتلوه عطشانا (إلزام الناصب ،ج 2، ص 233)
باید ابتدا همه امام حسین ( علیه السلام ) را بشناسند تا معرفی کردن امام زمان با امام حسین ( علیه السلام ) معنا پیدا کند. آیت الله العظمی بهجت ، پیاده روی اربعین را بهترین فرصت برای معرفی امام حسین ( علیه السلام ) به جهانیان دانسته، بر این نکته تأکید می کردند که:الان هنوز همه مردم عالم، حسین ( علیه السلام ) را نمی شناسند و این تقصیر ماست؛ چون ما برای سیدالشهدا ( علیه السلام ) طوری فریاد نزدیم که همه عالم صدای ما را بشنود.
3-یارسازی و لشکرسازی: یکی از شرایط اصلی ظهور یارسازی است و امام عصر،امام همه جهان است و قرار است برهمه دنیا حکومت کند.همان پدیده ای که قرار است در ظهور شکل بگیرد و وحدت ادیان را ایجاد کند «وَرَأَیْتَ النَّاسَ یَدْخُلُونَ فِی دِینِ اللَّهِ أَفْوَاجًا-آیه 3نصر» و از همه اکناف و اختار جهان به سمت امام (عجل الله تعالی فرجه الشریف) حرکت صورت بگیرد، این رویداد در عاشورا شکل گرفته است و امروز نیز در اربعین تکرار می شود. پس این الگو به همان شکل در حال عملی شدن است.
خداوند توفیق زیارت با معرفت را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایتی حضرت موسی بن جعفر علیه السلام می فرمایند: بالاترین قدر و منزلت را کسی داراست که دنیا و مادیات در نظر او قدر و منزلتی نداشته باشند. ( الکافی (ط-الاسلامیه) ج1 ص: 19)
توضیحات
امشب بنا داریم چند نکته ای کوتاه درباره احکام انفاق و صدقه خدمت شما خوبان تقدیم کنیم:
1. انفاق واجب مثل پرداخت خمس و زکات و رد مظالم و کفارات علاوه بر اینکه ثواب بسیار زیادی دارد، عمل به وظیفه شرعی است و هیچ گاه انفاق مستحب، جای انفاق واجب را نمی گیرد بلکه اگر به مالی از اموال انسان انفاق واجب تعلق بگیرد مثل اینکه خمس بر اموال وی واجب باشد، به فتوای اکثر مراجع تقلید (1) تا خمس آن پرداخت نشود، هرگونه تصرف حتی صدقه و خیرات کردن هم جایز نیست. (2)
2. در مصرف صدقه مستحبی به فتوای اکثر مراجع تقلید فقیر بودن شرط نیست (3) و همچنین می توان صدقه مستحبی را به سادات با حفظ احترام پرداخت کرد. اما سعی شود صدقات به فقرایی که متدین و عفیف هستند پرداخت شود؛ و همچنین به کسی که صدقه پرداخت می شود، هرچه خویشاوندیش نزدیکتر باشد، ثواب آن بیشتر است. مثل پرداخت صدقه به پدر و مادر یا برادر و خواهر. (4)
3. همان طور که صدقه دادن مستحب است، واسطه شدن و کمک کردن در رساندن صدقات به اهلش و نیازمندان مستحب است و در روایت است که به واسطه ی کار خیر هم، پاداش صدقه دهنده، عطا می شود بدون اینکه از ثواب صدقه چیزی کم شود. (5)
عزیزان می توانند سوالات شرعی و دینی خویش را به صورت پیامکی از سامانه 30002020 ارسال کرده و در اسرع زمان ممکن پاسخ را دریافت نمایند.
خداوند متعال توفیق کارهای خیر به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) امام خامنه ای: تصرف جایز است.
(2) اقتباس از مساله 820 رساله مراجع تقلید
(3) مکارم: در صدقه مستحبی فقیر بودن شرط است. (مکارم، استفتائات سایت، صدقات
(4) اجوبه الاستفتائات س1822 ؛ تحریر الوسیله، کتاب الصدقه، مساله 5 و کتاب الهبه، مساله 21 ؛ منهاج الصالحین ج 2 م 1335 و م 1607 ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، صدقات
(5) (تحریر الوسیله کتاب الصدقه، مساله 7 ؛ آیت الله سیستانی، منهاج الصالحین، ج 2 م 1602)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند رحمت کند پدری را که با نیکی نمودن و مهربانی به فرزندش و با آموزش دادن و ادب کردنش او را یاری می کند. «مستدرک الوسائل، ج 2، ص 626»
توضیحات
تکالیف والدین نسبت به فرزندان خلاصه در رشد جسمی ایشان نمی شود و پدر و مادر در تربیت فرزند نیز موظفند؛ بنابر این لازم است در این زمینه کسب اطلاعات کنند تا به طور صحیح به وظیفه شان عمل نمایند؛ چند نکته در این زمینه خدمت شما تقدیم می شود:
1. بر ولیّ کودک واجب است که فرزندش را از اموری که سبب فساد اخلاق یا عقیده او می شود حفظ کند؛ یکی از تهدیدها خاصه در این ایام شیوع بیماری کرونا که فرزندان ما را به شدت در معرض خطر قرار داده است فضای مجازی است اینکه یک موبایل با اینترنت و شبکه های مجازی بدون نظارت و مدیریت در اختیار ایشان باشد بسیار خطرناک است چرا که هر نوع فسادی که تصور شود (از مطالب، تصاویر و فیلمهای مفسد و مستهجن) در اختیار او قرار می گیرد و اگر با مشورت و برنامه ریزی با کارشناس و مشاور دینی نظارتی نباشد در بسیاری از موارد فرزند ما را دچار آسیب جدی می کند.
2. همچنین والدین موظّف اند فرزندشان را از کودکی به رعایت و دقت در واجبات دینی از جمله ترک گناهان، رعایت حجاب، کیفیت شرعی تعامل و ارتباط با نامحرم عادت دهند و اگر در این امر کوتاهی کنند و این امر موجب شود که پس از رسیدن به سنّ تکلیف در این امور سهل انگار گردد، شرعاً مسئول خواهند بود.
3. تمرین دادنِ کودکی که خوب و بد را می فهمد بر نماز و سایر عبادات مستحب است. (1)
در پایان عرض می کنیم در آستان ملکوتی حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
خداوند انشالله همه ما را در مسیر خطیر تربیت فرزند موفق و پیروز بدارد و فرزندانمان در حصن حصین قرآن و اهل البیت از آفات آخر الزمان مصون و محفوظ باشند؛ انشالله
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام تقلید خصوصا مقام معظّم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) عروه الوثقی، فصل فی شرائط صحت الصوم، مساله 2
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم -باعرض تسلیت ایام
خداوند در قرآن می فرماید: وَ أَذِّنْ فِی النَّاسِ بِالْحَجِّ یَأْتُوکَ رِجالاً وَ عَلی کُلِّ ضامِرٍ یَأْتینَ مِنْ کُلِّ فَجٍّ عَمیقٍ:
مردم را دعوت عمومی به حج کن تا پیاده و سواره بر مرکبهای لاغر از هر راه دوری بسوی تو بیایند(آیه 27 حج)
تقدم پیاده بر سواره در آیه ذکر شده، نشان از اهمیت بیشتر پیاده روی در امور معنوی دارد.
پیاده روی در سیره معصومین برای سفر حج نقل شده است وحتی وقتی بقیه مردم از امام حسن و حسین ( علیه السلام ) درخواست می کنند که سوار شوند تا بقیه خجالت نکشند، امام حسن ( علیه السلام ) می فرماید:ما پیاده به سوی بیت الحرام می رویم ،ولی از کنار راه حرکت میکنیم تا بقیه راحت باشند.(ارشاد،ج2،ص121)
درروایات ارزش امام حسین ( علیه السلام ) بالاترازکعبه دانسته شده است (کامل الزیارات ،ص524)
در روایات کلمات(مشی-خطوه- قدم-حافی) در زیارت، بکار رفته است که نشان از ارزش پیاده روی دارد(وسائل،ج10،ص341-344)
امام صادق ( علیه السلام ) می فرماید:هر کسی پیاده به زیارت قبر حسین ( علیه السلام ) برود، خداوند برای هر قدمی هزار حسنه نوشته و هزار گناه از او پاک می کند و رتبه اش هزار درجه بالا می رود(کامل الزیارات ،ص255)
پیاده روی از جهات تواضع و خضوع و از جهت شباهت به پیاده روی های خاندان ولایت در اسارت و از جهت تعظیم شعائر و بزرگداشت دین نیز ارزش بیشتری دارد.
خداوند توفیق زیارت امام حسین ( علیه السلام ) را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم -باعرض تسلیت ایام
اینکه گفته شده:در زمان اسارت و ورود کاروان اسرای کربلا به کوفه، حضرت زینب به سر امام حسین جملاتی گفت و بعدسرش را به محمل کوبید، و خون جاری شد و برخی به همین دلیل قمه زنی را جایز میدانند ، درست نیست؛ به این دلایل:
1.سند این داستان از یک کتاب ضعیف بنام نورالحسین سنی مذهب است که حتی در انتساب نویسنده اش شک است.( نور العین فی مشهد الحسین، ص 55)
2.نویسنده داستان را بدون سند نقل کرده است و روایان از زمان نویسنده تازمان امام حسین؛ حدود هزار سال مشخص نیستند.( بحار الأنوار، ج 45، ص 114)
3.اصلا کسی اسیر را با محمل به جایی نمیبرد و حتی قسمت اول همین داستان بدون نقل قضیه کوبیدن سربه محمل، نقل شده است که بر شتران بدون زین سوار میشدند.( منتهی الآمال، ج 2، ص 938)
4.در این داستان صحبتهایی از حضرت زینب نقل شده است که درست نیست، مثل: گفتن جمله(قسی القلب) به امام حسین ( علیه السلام ) .
5. این داستان با مقام حضرت زینب سلام الله علیها سازگاری ندارد که حتی درگودی قتلگاه فرمود: این قربانی را ازماقبول کن(مقتل الحسین مقرم، ص 379) و اینکه در کربلا جز زیبایی ندیدم. (بحار، ج 45، ص 115)
6.امام حسین به خواهرشان فرموده بودند: صبر کنید و به خودتان ضربه نزنید.(اعلام الوری ص 240 +لهوف ص141)
7.سر امام را سریع بعدازشهادت(عصرعاشورا) به کوفه ببردند (ارشاد،ج2ص113)ولی اسرا را عصریازدهم حرکت دادند، پس اصلا باهم نبودند.
8.با فرض پذیرش چنین نقلی، تنها توجیهی که می توان در پاسخ آورد، این است که اگر چنین عملی از سوی حضرت زینب (سلام الله علیها) رخ داده باشد، قطعا بی اختیار بوده و بخاطر غلبه احساسات و شدت مصیبتی بوده که بر آن حضرت وارد شده بود؛ لذا این عمل غیر ارادی ایشان هرگز نمی تواند معیار عمل برای دیگران قرار گیرد.
خداوند توفیق زیارت امام حسین ( علیه السلام ) را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در تعالیم دینی زوجین در زندگی مشترک دعوت به توافق و تفاهم شده اند؛ اینکه نیازهای مشروع و حلال یکدیگر را برآورده کنند و نسبت به تکالیف شرعی نسبت به هم کوتاهی نکنند که لازم است همه کسانی که ازدواج کرده اند و زندگی مشترک دارند و یا قصد ازدواج دارند با شناسایی این دستورات به نحو صحیح، مطابق دستور دین عمل نمایند که می خواهیم چند مورد را خدمتتان گزارش کنیم:
1. زن و شوهر نسبت به یکدیگر حقوق واجب و مستحبی دارند مثل اینکه زن نباید شرعا بدون اجازه شوهر از منزل خارج شود و یا اینکه مرد باید نفقه همسر دائمی خودش را که همان تامین خوراک و پوشاک و مسکن و سایر نیازهای متعارف خانم که مطابق شانش باشد تهیه کند و کار کردن خانم در منزل و همچنین آماده کردن رفاه بیشتر توسط مرد برای خانواده از حقوق مستحب زن و شوهر بشمار می آید و سفارش شده زن و شوهر موافق یکدیگر باشند و در امور زندگی درک متقابل داشته باشند. (1) درصد قابل توجهی از آمار طلاق (که متاسفانه آمار وحشتناکی است) به همین بی توجهی زوجین نسبت به حقوق شرعی مرتبط است، اینکه دانسته یا ندانسته حق طرف مقابل را ضایع می کند و سبب اختلافاتی در زندگی می شود.
2. زن و شوهر در یک مورد نباید موافق یکدیگر باشند و آن هم در گناه است یعنی زن یا شوهر نباید در گناه از همسرش اطاعت کند، که به مواردی اشاره می شود:
الف) یکی از گناهان بزرگ سقط جنین (در هر سنی) است که مثلا اگر مرد از همسرش خواست که سقط کند نباید انجام دهد و نباید اطاعت کند.
ب) یکی از این موارد کسب حرام است که مصادیقش فراوان است به این معنا که اگر مثلا خانم از شوهر بخواهد که برای رفاه بیشتر فلان مسیر حرام را برای درآمد بیشتر انتخاب کن مرد نباید به گفته وی ترتیب اثر دهد.
ج) استفاده از طلا برای مردان است؛ زینت و آرایش خانم در منظر نامحرم، تراشیدن ریش برای مرد، استفاده از برخی زینت که برای تکالیف شرعی و عبادی خانم مشکل شرعی دارد مانند ناخن مصنوعی و ... نیز از دیگر موارد اطاعتهای نابجا است.
می توانید سوالات شرعی تان را از سامانه تلفنی 05132020 بپرسید یا به 30002020 پیامک کنید.
خداوند متعال به مردان ما غیرت علوی و به زنان ما عفت فاطمی عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله، کتاب النکاح، ابتدای فصل قسمت و نشوز و شقاق ؛ منهاج الصالحین، ج 3 ، م 337 القسم الاول و القسم الثانی)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم ضمن عرض تسلیت ایام
در مسئله 11 توضیح المسائل مراجع تقلید اینگونه آمده است مسائلی را که انسان غالباً به آنها احتیاج دارد واجب است الحمد لله توفیق داریم در این ایام دهه آخر ماه صفر در حرم مطهر رضوی و در محضر حضرتش باشیم و زیارت کنیم. برای زیارت آدابی نقل شده است، یکی از آداب زیارت، توبه و استغفار از گناهان است و تلاش بر اینکه اعمال و کردار افراد بعد از زیارت مانند قبل از زیارت نباشد، بلکه بهتر و نزدیکتر به سیره امام علیه السلام باشد.
2. توبه یعنی شخص از گناهِ گذشته‌اش پشیمان باشد و تصمیم جِدّی بر ترک گناه در آینده داشته باشد، ولی اگر حق مالی مردم به گردنش باشد باید حق مالی و بدهی مالی را پرداخت کند و با توبه از گناه، حق مالی مردم از بین نمی رود. بنابر این اگر کسی خسارت مالی به مال کسی وارد کرده یا بدهکاری به مردم دارد، باید بدهیش را در صورت توانایی، فوراً برگرداند.(1)
3. اگر شخص بخواهد بدهی خود را پرداخت کند، چنانچه به طلبکار دسترسی دارد باید به خود او بدهد و اگر فرد از دنیا رفته باشد باید به ورثه اش بپردازد. و اگر پرداخت مستقیم بدهی به طلبکار سبب آبروریزی باشد یا مانع شرعی دیگری در میان باشد، می‌تواند به صورت غیر مستقیم مثلاً به کمک واسطه بدون ذکر جزئیات، بدهی خود را پرداخت کند، و انجام کارهای خیر از طرفِ طلبکار به جای پرداخت بدهی کافی نیست. اگر به طلبکار دسترسی ندارد باید برای پیدا کردن او تلاش کند و چنانچه از پیدا کردن طلبکار ناامید شود باید (به فتوای یا احتیاط) با اجازه دفتر مرجع تقلید مقدار بدهی را از طرف طلبکار به فقیر شرعی صدقه بدهد. (2)
عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده که زائرین محترم می‌توانند سوالات دینی خود را بپرسند.
خداوند متعال به حق حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام عیدی ما را فرج امام زمان علیه السلام قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) تحریر الوسیله، کتاب الغصب، مساله 4 ؛ منهاج الصالحین، ج 2 ، م 809)
(2) نکته: طبق فتوای امام خامنه‌ای برای اجازه در پرداخت رد مظالم احتیاط مستحب است. (سوالات سامانه جامع، اموال پیدا شده و مجهول المالک، مظالم، تاریخ ۱۳۹۹/۰۸/۱۹ ؛ استفتائات آیت الله سیستانی، سوال 353 ؛ منهاج الصالحین، ج2 م 990)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم -باعرض تسلیت ایام
۱.امام رضا ( علیه السلام ) هنگامی ولایت عهدی را پذیرفت که به این حقیقت پی برده بود، در صورت امتناع بهایی را که باید بپردازد تنها جان مقدس خودش نمی باشد، بلکه علویان و دوستدارانش نیز همه در معرض خطر واقع می شدند. بر امام لازم بود که جان خویشتن و شیعیان و دوستدارانش را از گزندها برهاند زیرا امت اسلامی به وجود آنان و آگاهی بخشیدنشان بسیار نیاز داشت. امام و شاگردانش باید می ماندند تا برای مردم، چراغ راه و راهبر و مقتدا در حل مشکلات و هجوم شبهه ها باشند.
در آن زمان، موج فکری و فرهنگی بیگانه بر همه جا چیره شده بود و با خود ارمغان کفر و الحاد را در قالب بحث های فلسفی و کلامی می آورد. بر امام لازم بود بماند و مسئولیت خویش را در نجات امت به انجام برساند و شاهد بودیم که چه زیبا از عهده این مسئولیت برآمد.
۲.امام ( علیه السلام ) با قبول ولایت عهدی یک اعتراف ضمنی از عباسیان گرفت که علویان هم در حکومت سهم شایسته ای دارند. تا آن زمان، خلفای عباسی چنین حقی را برای علویان نپذیرفته بودند، این اقدام به خوبی می توانست بطلان اقدامات حلفای پیشین را در خلاف این جهت، اعم از اموی و عباسی نشان دهد.
۳.امام ( علیه السلام ) می خواست مردم اهل بیت را در صحنه سیاست، حاضر بیابند و آنان را فراموش نکنند و گمان نکنند که اهل بیت فقط علما و فقهایی هستند که در عمل هرگز به کار امت نمی آیند.
۴.امام ( علیه السلام ) در ایام ولایت عهدی خویش چهره واقعی مامون را به همه شناساند و با افشای نیت و هدف های وی در کارهایی که انجام می داد، هر گونه شبهه و تردیدی را از نظر مردم برداشت.
امام رضا ( علیه السلام ) به صور گوناگون برای روبه رو شدن با توطنه های مأمون اتخاذ موضع کرد که مأمون آنها را قبلا به حساب نیاورده بود. مثلا:
-امام به منظور وداع از رسول خدا وارد حرم پیامبر شد و گریست و در جواب محوّل سجستانی که علت گریه او را جویا شد. فرمود: من از جوار جدّم بیرون رفته در غربت از دنیا خواهم رفت.
-امام در این سفر که می دانست بازگشتی ندارد هیچ یک از افراد خانواده اش حتی فرزند محبوبش جواد ( علیه السلام ) را هم نیاورد در حالی که آن یک سفر کوتاه نبود و ماموریتی بس بزرگ بود این خود دلیل روشنی بود بر اینکه این مسافرت از نظر امام ( علیه السلام ) هیچ آینده روشنی نداشت.
5. امام با پذیرفتن خلافت، مشروعیت حکومت مامون را زیر سؤال برد همچنین زمینه را طوری چید که مأمون را رویا روی این حقیقت قرار دهد. امام ( علیه السلام ) فرمود: می خواهم کاری کنم که مردم نگویند علی بن موسی به دنیا جسبیده، بلکه این دنیاست که از پی او روان شد. با این شگرد به مامون فهماند که نیرنگش موفقیت آمیز نبوده است.
– امام ( علیه السلام ) در هر فرصتی تاکید می کرد که به اجبار و با تهدید به قتل، ولایت عهدی را پذیرفته است، نه تنها با گفتار که رفتارش نیز در تمام طول مدت ولایت عهدی از عدم رضایت و مجبور بودنش حکایت می کرد.
– امام ( علیه السلام ) از کوچکترین فرصتی که به دست می آورد سود جسته، این معنا را به دیگران یادآوری می کرد که مامون در اعطای سِمَت ولی عهدی کار مهمی نکرده، جز آن که در راه برگرداندن حق مسلم او که قبلا از دستش به غصب ربوده بود، گام برداشته است. بارها اعلام می کرد که ولایت حق ماست و این حق را خدای عز و جل به ما داده است.
– آن چه امام در سند ولایت عهدی نوشت از همه مؤثرتر و مفیدتر بود.– امام برای پذیرفتن مقام ولایت عهدی شروطی قائل شد که طی آنها از مامون چنین خواسته بود: «امر و نهی نکنم و فئوا ندهم و قضاوت ننمایم و عزل و نصب نکنم و آئینی که هم اکنون در عصر خلافت تو رایج است تغییر ندهم.» مامون به تمام این شروط پاسخ مثبت داد.(ارشاد ج 2ص611)
به این ترتیب امام ( علیه السلام ) بر قسمتی از اهداف مأمون خط بطلان کشید و قانونی نبودن حکومت را آشکار کرد.
خداوند توفیق زیارت ائمه ( علیه السلام ) را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم -باعرض تسلیت ایام
1.از آنجا که غرور غالباً ناشى از جهل و عدم شناخت خویشتن و قدر و منزلت انسان در پیشگاه خدا است نخستین گام درمان این بیمارى اخلاقى، شناخت خویشتن و معرفت پروردگار و نیز شناخت لیاقت‌ها و شایستگی‌ها در انسان‌هاى دیگر است.
2.اگر انسان به گذشته خویش برگردد که طفلى بود از هر نظر عاجز و ناتوان و به آینده خویش بنگرد که پیر و ناتوان و از کار افتاده میشود و اگر چند روزى قدرت، مال، ثروت، جوانى و زیبایى دارد، همه آنها در معرض انواع آفات است و طبق ضرب‌المثل معروف «به مالت نناز که به شبى از بین می‌رود و به جمالت نناز که به تبى از بین می‌رود!» همه اینها آسیب‌پذیر است.
3. اگر به تاریخ پیشینیان بنگرد و سرعت زوال قدرت‌ها و از میان رفتن اموال و نابودى امکانات با خبر شود هرگز مست غرور نخواهد شد.
4. اگر انسان درست به جسم و روح و امکانات خود توجّه کند که چقدر آسیب‌پذیر بوده و چگونه حوادث کوچک می‌توانند زندگى او را بر هم زنند، مست و مغرور نمی‌شود، امیرمؤمنان على ( علیه السلام ) میفرماید: بیچاره آدمیزاد! سرآمد زندگیش نامعلوم، علل بیماریش ناپیدا و اعمالش ثبت و ضبط میشود، پشه‌اى او را می‌آزارد و گلوگیر شدن آب یا غذایى او را می‌کشد و عرق مختصرى او را متعفّن و بدبو می‌سازد!»
5. از دیگر راه های درمان غرور و خودبزرگ بینی و انجام گناه در زندگی را می توان یاد مرگ و تجسم زندگی جاوید پس از دنیا و مرگ دانست; بدین معنا که آدمی روزی چندان دور، البته و به ناچار و حتما باید پاسخگوی همه اعمال ریز و درشت خود باشد .
6. بداند یکی از عوامل نابودی حسنات و عبادات ما، غرور می باشد. زیرا در غرور، اخلاص امری فراموش شده است. اگر این عمل ریشه در اخلاص می داشت به چنین سرنوشت و اثری منجر نمی گشت که تولید آن غرور و توهم برای صاحب آن باشد. رسول گرامی اسلام ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند : « خود پسندی و غرور ، عبادت هفتاد ساله را نابود می کند . »(نهج الفصاحة ، ص 286 )
7. یادآوری اصل و پایان خویش: اگر انسانی به نوع آفرینش خویش دقت کند در می‌یابد که از آب نجس بدبو به وجود آمده و در آخر تبدیل به مرداری میشود که اگر چند روز در بیرون بماند بوی متعفن او همه‌جا را فرا می‌گیرد و بهترین عزیزان نیز از او فرار میکند.امیرمؤمنان ( علیه السلام ) فرمودند:«در شگفتم از آدمی که آغازش نطفه، پایانش مردار و در این بین حامل کثافات است چگونه تکبر می‌ورزد»[(بحار، ج70، ص234)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم ضمن عرض تسلیت ایام
یکی از اموری که در محضر حضرت حتما بر زبان و دل ما جاری شده است دعا کردن است اینکه حضرت را واسطه قرار داده ایم و نیازمان را به پروردگار بی نیاز ابراز کرده ایم
زائرین عزیز از این نکته غافل نشویم که برای استجابت دعا موانعی وجود دارد که یکی از این موانع ترک امر به و معروف و نهی از منکر در جامعه اسلامی است؛ لذا قصد دارم چند نکته کوتاه درباره امر به معروف و نهی از منکر خدمت شما تقدیم کنم:
1. از بهترین روشهای امر به معروف و نهی از منکر این است کسی که می خواهد نهی از منکر کند خودش گناه نکند. مثلا اگر رفیقش می خواهد غیبت کند از شنیدن آن معذرت بخواهد. اما اگر کسی خودش در خفا و پنهان گناهی را مرتکب شود باز هم در صورت مشاهده همان گناه از دیگری باید نهی از منکر کند و تکلیف از انسان ساقط نمی شود. (1)
2. در هنگام نهی از منکر باید به گونه ای عمل شود که از کار شخص انتقاد شود نه خود شخص زیرا نهی از منکر مبارزه با بیماری و مرض است نه بیمار، انزجار از عمل زشت و انجام منکر است نه کسی که مبتلا شده است و ناهی از منکر با خود او مخالفت و دشمنی ندارد بلکه از عمل نا‌پسند او بیزار است.
3. واجب بودن امر به معروف و نهی از منکر، بر هر مکلّف نسبت به خانواده و نزدیکان وی دارای اهمیت بیشتری است؛ بنابراین اگر شخصی در خانواده و نزدیکان فرد می‌باشد که نسبت به واجبات دینی، از قبیل نماز، روزه، خمس، حجاب و... بی‌توجّه است و آنها را سبک می‌شمارد یا نسبت به ارتکاب حرام‌ها از قبیل ربا، غیبت، دروغ، گوش‌دادن به غنا و موسیقی لهوی و... بی مبالات و بی‌باک می‌باشد، باید با اهمّیّت بیشتری با مراعات مراتب سه گانه امر به معروف و نهی از منکر، جلوی کارهای حرام وی را بگیرد و او را به انجام کارهای واجب و ترک حرام دعوت نماید. (2)
عزیزان سوالات دینی خویش را می توانند به سامانه 30002020 پیامک کنند.
خداوند متعال به حق حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام توفیق انجام وظایف دینی را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) رساله آموزشی، ج1 درس 76 ، ص: 328 و ص: 331
(2) (توضیح المسائل جامع م 2218)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم -باعرض تسلیت ایام
منظور از اینکه خدا، هرکس رابخواهد گمراه میکند(یضل من یشاء) چیست؟
خداوند: عقل و پیامبران و ائمه و فطرت و ملائکه و.. را برای هدایت فرستاده است و راه توبه را نیز گذاشته است. هدایت اولیه برای همه هست، اما یک هدایت ثانویه و پاداشی دارد که مخصوص مومنین است که نتیجه اعمال خیرات خودش است.
منظور از (یضل من یشاء) یعنی این گمراهی نتیجه عمل خود اوست(اضلال کیفری) وخداوندی که فرموده(یضل من یشا)؛همان خدا فرموده( کفار و مسرفین و گنهکاران را گمراه میکند-آیه34و74 مومن) و باید آیات قران را مجموعی دید.
. اضلال، یعنی خداوند لطف خود را از او می گیرد و او را به حال خود وا می گذارد. آنگاه این شخص با شهوت و خشم خود تنها می ماند و به هر سو که این دو بکشانند، پیش می رود و به آسانی به گناه روی می آورد.
همه اضلال‌ها کیفری است؛ یعنی خداوند همه کسانی را که از هدایت ابتدایی یا عمومی پیروی نکردند، از هدایت پاداشی محروم کرده، به حال خود وا می گذارد؛ در این حال، او با شهوت و خشم خود تنها می ماند و علم او در حس و عملش در شهوت محدود می شود
منظور از «یضل من یشاء» این است که هرکس به درگاه خدا رو نیاورد، دستش را نمی‌گیرد و هدایتش نمی‌کند؛ چون خودش نخواسته است.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت ایام سوگواری اهل بیت علیهم السلام.
از حضرت رضا علیه السلام روایت شده است که فرمودند: مَنْ تَذَکَّرَ مُصَابَنَا فَبَکَى وَ أَبْکَى لَمْ تَبْکِ عَیْنُهُ یَوْمَ تَبْکِی الْعُیُونُ
. هر که مصائب ما را یادآور شود و گریه کند یا دیگری را بگریاند، روزی که همه گریان باشند او نخواهد گریست. (وسائل الشیعه، ج 14 ، ص: 502)
توضیحات
در ماه صفر، ماه حزن و اندوه آل الله قرار داریم به همین مناسبت چند نکته ای درباره آداب و احکام عزاداری خدمت شما عزاداران و دوستداران ائمه علیهم السلام تقدیم می شود:
1. عزاداری معصومین علیهم السلام باید به کیفیتی برگزار شود که مناسب شأن آن حضرات باشد و از انجام حرکات یا اعمالی که مناسب شأن عزاداری معصومین علیهم السلام نیست یا برگزاری مجلس به صورتی که باعث وهن و سبک شمردن مذهب شیعه میشود، باید پرهیز شود. (1)
2. یکی از آداب عزاداری که مستحب نیز هست این است که در هنگام خواندن مصیبت و روضه فرد گریه کند یا حالت گریه بگیرد و اندوهگین باشد.
3. در ایام شهادت و عزای اهل بیت علیهم السلام پوشیدن لباس مشکی مستحب است.
4. در عزاداری توجه شود که مستحب است در هنگام نماز، عزاداری و سایر امور تعطیل شده و نماز اقامه شود.
5. اصلاح کردن آقایان یا خانم ها در ایام عزاداری اشکالی ندارد ولی سزاوار است در ایام شهادت رعایت احترام بشود. (2)
6. لازم است دقت کنیم که هیچ مراسم و برنامه ای نمی تواند آزار و اذیت کردن دیگران را توجیه کند و رعایت حق الناس قطعا اولویت دارد و باید در تمام برنامه ها و مراسم عزاداری ملاحظه شود.
سامانه پیامکی 30002020 به صورت شبانه روزی آماده دریافت سوالات شرعی شما زائرین و مجاورین محترم می باشد.
خداوند متعال همه ما را جزء عزاداران واقعی معصومین علیهم السلام قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (اجوبه الاستفتائات س 1460، سایت مکارم اسفتائات احکام عزاداری)
(2) (سایت مکارم استفتائات احکام عزاداری)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم --- بسم الله الرحمن الرحیم—با تسلیت ایام سوگواری حضرت اباعبدالله الحسین
علت کمک به جریان مقاومت را می توان با دیدگاه های گوناگون پاسخ داد که :
اولا:از لحاظ فقهی، وجوب دفاع از سرزمین های اسلامی از ضروریات فقه اسلام است واز طرفی دفاع از مقدسات مثل حرمهای اهل بیت نیز، وظیفه یک محب و دوستدار اهل بیت است.
ثانیا: به عنوان یک مسلمان و شیعه باید کمک کرد ؛چون پیامبر فرمود: هر کس فریاد استغاثه هر مظلومی (اعم از مسلمان یا غیر مسلمان) را بشنود که مسلمانان را به یاری می طلبد، اما فریاد او را اجابت نکند، مسلمان نیست(وسایل الشیعة ، ج 11، ص 108) و امام علی ( علیه السلام ) فرمود:«کونوا للظالم خصماً و للمظلوم عوناً» همواره خصم ظالم و یار و یاور مظلوم باشید(نامه47 نهج البلاغه)
ثالثا: از باب انسانیت نیز هر فردی وظیفه دارد به همنوع خود در زمانی که به او ظلم می شود کمک کند(تو کز محنت دیگران بیغمی- نشاید که نامت نهند آدمی)
رابعا: از جهت دفاع از جان و مال و میهن خود نیز باید کمک کرد ،چون آن کشورها خط مقدم جنگ ما هستند و گرنه دشمن به کشور ما وارد می شود.
خداوند بصیرت در دین و دنیا به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت ایام حزن اهل البیت علیهم السلام
در ایام ماه صفر قرار داریم که در این ایام از وسایل مساجد و حسینیه ها برای مجالس روضه و عزاداری استفاده می شود و از آنجایی که اموال مساجد و حسینیه ها وقف هستند یا به صورت هدیه برای مسجد و حسینیه ها قرار داده شده است لذا چند نکته ای کوتاه درباره اموال مساجد و حسینیه ها تقدیم می شود:
1. اگر کسی مالی را مثل زمین یا ظرف یا فرش و مانند اینها وقف مکانی کند، بعد از اینکه وقف به صورت شرعی تحقق پیدا کرد، واقف اختیاری نسبت به این مال وقفی ندارد بنابر این نمی تواند شکل وقف اولیه را تغییر بدهد یا اینکه مال وقفی را بفروشد یا مال وقفی را به کسی ببخشد یا امانت بدهد، بلکه باید مطابق همان وقف اولیه به آن عمل شود. (1)
2. خرید و فروش مال وقفی جایز نیست و چنانچه مالی وقف مسجد یا حسینیه ای شده و مورد نیاز مسجد یا حسینیه نیست و همین وسیله در مسجد یا حسینیه دیگری مورد نیاز است باید به همین مسجد یا حسینیه دیگر منتقل کرد و نمی توان آن وسیله را فروخت و تبدیل به احسن کرد؛ لذا فروش مال وقفی مراحلی دارد که حتما باید به کارشناسان مطلع در این زمینه مراجعه کرد. (2)
3. اموال وقفی مساجد یا حسینیه ها یا هر مکان دیگری که بطور مخصوص برای همان مکان وقف شده یا کیفیت وقفش معلوم نیست، بیرون بردن آن وسایل از مکان وقفی به مکان دیگر هر چند بطور موقت یا امانت دادن این وسایل باشد، حرام است بنابر این اگر دیگی یا ظرفی وقف مسجد یا حسینیه است، جایز نیست آن را برای پخت و پز به بیرون از مسجد و حسینیه منتقل کنند. (3)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند توفیق انجام کارهای خیر را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع مسأله 2676)
(2) (تحریر الوسیله کتاب الوقف م 73 ؛ آیت الله سیستانی منهاج الصالحین ج 2 م 100)
(3) امام خامنه ای: بیرون بردن وسایل مسجد شامل فرش، صندلی و ظروف آشپزخانه که معمولا توسط خیرین و از درآمد مسجد خریداری شده، جهت مجالس مذهبی و دینی خارج از مسجد چه حکمی دارد؟ جواب: در صورتی که وقف، یا ملک مسجد باشد جایز نیست. آیت الله مکارم: آیا مى‌توان ظروف حسینیّه را براى جشن عروسى، یا جهت ولیمه دادن اجاره یا امانت داد؟ جواب: جایز نیست؛ مگر این که به هنگام وقف چنین چیزى شرط شده باشد. (رهبری، استفتاء خصوصی، شماره استفتاء 666672 ، 26/3/1399 ؛ آیت الله مکارم، استفتائات سایت)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-- بسم الله الرحمن الرحیم-- با تسلیت ایام سوگواری حضرت اباعبدالله و گرامیداشت هفته دفاع مقدس
کمک های خدا و امدادهای غیبی به معنای کمک هایی است که از غیب و از ناحیه خدا برای انسان اتفاق می افتد؛ ولی برای دریافت این امدادها، شروطی لازم است که برخی را ذکر می کنیم:
1-ایمان و تقوا:وَمَنْ یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًا*وَیَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لَا یَحْتَسِبُ»[آیه2 طلاق] در صورت برخورداری از تقوای الهی، انسان مشمول برخی امدادها می شود، مانند: خارج کردن انسان از تنگناهای دنیوی و اخروی و توفیق یابی در انجام نیکی ها
2-جهاد وتلاش و سختی: تلاش و کوششی که انسان را به زحمت زیاد اندازد، راه رسیدن به هدایت الهی است: «وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا»[آیه 69 عنکبوت] جهاد شامل جنگ با دشمنان حق، مبارزه با هوای نفس، تلاش در راه کسب علم و تلاش در راه کسی روزی حلال می شود.
3-صبر و پایداری: خداوند میفرماید:«إِنَّ الَّذِینَ قَالُوا رَ‌بُّنَا اللَّـهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلَائِکَةُ [فصلت/30] در حقیقت، کسانی که گفتند: «پروردگار ما خداست»؛ سپس ایستادگی کردند، فرشتگان بر آنان فرود می‌آیند»
حضرت موسی (علیه السلام) آنگاه‌که می‌خواهد قوم خود را آماده کند تا در برابر سختی‌ها و فشارهای فرعونیان زمانش تحمل خود را از دست ندهند به آنها سفارش میکند تا صبر و استقامت پیشه کنند و تقوای الهی را رعایت کنندتا خداوند نصرت و یاری خویش را شامل حال آنها کرده
4-یاری از خدا وتوبه و استغفار:خداوند می فرماید:زمانی که از پروردگارتان تقاضای کمک می کردید و او تقاضای شما را پذیرفت وشما را یاری کرد(آیه 9 انفال) و فرموده :وقتی استغفار بجویید انواع نعمتها را به شما میدهد(آیه 10-12 سوره نوح)
-خداوند ما را مشمول عنایات ویژه اش بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-- بسم الله الرحمن الرحیم-- با تسلیت ایام سوگواری
در روایات به برخی از اعمال اشاره شده که ثواب شهادت و شهید را دارد که به برخی اشاره می کنیم:
1-تحصیل علم:پیامبر گرامی ( صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرماید: "کسی که در طریق تحصیل علم از دنیا برود، شهید مرده است". (سفینه البحار، ج 1، ص 720 )
2 -معرفت داشتن نسبت به خدا و اهل بیت ( علیه السلام ) : حضرت علی ( علیه السلام ) میفرماید: "کسی که در بستر از دنیا رود، اما معرفت حق پروردگار و معرفت واقعی پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) او و اهلبیتش ( علیه السلام ) را داشته باشد، شهید از دنیا رفته است"(نهج البلاغه، خطبه 19)
3 - دفاع از خود: امام صادق ( علیه السلام ) می فرماید: "کسی که برای دفاع از مال خود در برابر مهاجمان ایستادگی کند و کشته شود، شهید است"(سفینةالبحار، ج 1، ماده "شهد" )
4-مرگ در حالت دوستی اهل بیت: امام سجاد ( علیه السلام ) می فرماید: هر که در زمان غیبت قائم ؛ بر موالات و دوستی بمیرد خداوند پاداش هزار شهید مانند شهیدان بدر و احد به او اعطا کند( بحار ج82، ص172)
-خداوند توفیق شهادت در راه خودش را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم ضمن عرض تسلیت ایام
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت است که فرمودند: مَنْ حَافَظَ عَلَى الْجَمَاعَةِ حَیْثُمَا کَانَ مَرَّ عَلَى الصِّرَاطِ کَالْبَرْقِ الْخَاطِفِ اللَّامِع
کسی که هر کجا که باشد محافظت و مداومت بر نماز جماعت داشته باشد، مانند برق،سریع و نورانی از پل صراط می‌گذرد. وسائل الشیعة، ج8، ص: 307
توضیحات
در توضیح المسائل مسئله 11 آمده است که مکلف مسائلی را که انسان غالباً به آنها احتیاج دارد واجب است یاد بگیرد؛ یکی از همین مسائلی که زیاد هم ابتلاء دارد احکام طریقه اقتدا در نماز جماعت است که لازم است برویم و مسائلش را بیاموزیم؛
در این مجال قصد دارم به دو مساله کوتاه در این باب اشاره کنم باقی مسائل را حتما مراجعه کنیم و بیاموزیم:
1. کسی که یک رکعت از امام جماعت عقب مانده باشد مثل اینکه نمازگزاری در نماز ظهر یا عصر به رکعت اول نماز جماعت نمی رسد و در رکعت دوم اقتدا می کند، وقتی امام جماعت تشهد رکعت دوم را می خواند به فتوای اکثر مراجع تقلید بنابر احتیاط واجب ماموم باید موقع تشهد به حالت نیم خیز بنشیند؛ ولی وقتی امام جماعت تشهّد رکعت آخر را می‌خواند و رکعت سوم ماموم است به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای بهتر آن است که به حالت تجافی و نیم خیز بنشیند؛ یعنی انگشتان دست و سینه پا را به زمین بگذارد و زانوها را بلند نگهدارد و صبر کند تا امام سلام نماز را بگوید و بعد برخیزد و اگر از همان ابتدای تشهد بخواهد قصد فرادا نماید و بلند شود، مانعی ندارد. (1)
2. اگر مأموم موقعی که امام جماعت در رکعت دوّم نماز چهار رکعتی است اقتدا کند، باید در رکعت دوّم نمازش که رکعت سوّم امام است، بعد از دو سجده بنشیند و تشهّد را به مقدار واجب بخواند، سپس برخیزد و چنانچه برای گفتن سه مرتبه تسبیحات اربعه وقت ندارد، باید تسبیحات اربعه را یک مرتبه بگوید و به فتوای اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای در رکوع خود را به امام جماعت برساند. (2)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال توفیق شرکت در نماز جماعت به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) آیت الله مکارم: احتیاط آن است که به حالت تجافی بنشیند و بنابر احتیاط واجب صبر کند تا امام سلام نماز را بگوید. صافی: احتیاط آن است که به حالت تجافی بنشیند و صبر کند تا امام تشهد را بگوید و بعد برخیزد و واجب نیست صبر کند تا امام سلام بگوید. وحید، خوئی، تبریزی: اگر از ابتدای نماز قصد انفراد داشته است، محل اشکال است. (عروه الوثقی، فصل فی مستحبات الجماعه م 9 ؛ رساله مراجع م 1452 و م 1439؛ امام خامنه ای، سایت ادمین، همسان سازی ها ؛ رساله جامع م 1755)
(2) حضرت امام، آیت الله زنجانی: در رکوع یا سجده خود را به امام برساند. وحید: اگر در رکوع به امام نرسید، بنابر احتیاط واجب، قصد انفراد نماید. (رساله مراجع م1440 ؛ توضیح المسائل جامع م 1748)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت ایام عزای معصومین علیهم السلام
از رسول خدا صلی الله علیه و آله سوال شد کدام یک از مؤمنین از همه زیرک تر می باشد، حضرتش فرمودند: أَکْثَرُهُمْ ذِکْراً لِلْمَوْتِ، وَ أَشَدُّهُمْ لَهُ اسْتِعْدَاداً
آن کس که بیشتر یاد مرگ کند و زیادتر مهیّای آن شده باشد. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج3 ؛ ص258)
توضیحات
در روایات بیان شده است که مومنین واقعی در هر حالی به یاد مرگ و آماده این سفر هستند؛ این آمادگی (زائرین عزیز) شوون مختلفی دارد که یکی از آن موارد بحث وصیت است.
بعد از اینکه انسان فوت می کند دستش از این دنیا کوتاه می شود و دیگر کاری از او ساخته نیست ولی مومنین توجه داشته باشند که در دین اسلامی مفهومی به نام وصیت وجود دارد که دست افراد را بعد از مرگ تا حدودی و با شرایطی برای برخی از تصمیمات باز گذاشته است اینکه بعد از مرگ برایش انجام دهند؛ که لازم است با مطالعه و یادگیری مسائل آن دقت کنیم که وصیت بر اساس موازین شرع انجام بگیرد؛
در این زمان کوتاه فقط گزارش وار چند نکته کوتاه در این رابطه بیان می کنیم:
1. در وصیت انسان سفارش می کند بعد از فوتش برای او کارهایی انجام دهند یا برای بخشی از اموالش تعیین تکلیف می کند که این وصیت می تواند به صورت شفاهی باشد یا مکتوب. (1)
2. انسان فقط می تواند تا یک سوم مال خود را برای بعد مرگش وصیت کند و بیشتر از آن در صورتی که با اجازه همه ورثه باشد اشکالی ندارد. (2)
3. اگر وصیتی شرعا ثابت باشد واجب است بر طبق آن عمل شود و ورثه نمی‌توانند مصلحت اندیشی کنند و با وصیت مخالفت کنند مثلا اگر میت بخشی از یک سوم اموالش را برای مجلس عزاداری سیدالشهداء و سایر معصومین وصیت کرده است ورثه نمی توانند تخلف کنند و یا در راه خیر دیگری مصرف کنند. (3) مشابه وصیت امام باقر(علیهالسلام) که وصیّت کردند که شیعیان تا ده سال بعد از ایشان در منا روضه برپا کنند.
4. اگر کسی برای مجلس تعزیه ای که بعد از فوتش برگزار می شود وصیت شرعی نکرده باشد، فقط در صورتی می توان از اموال میت برایش، مجلس تعزیه گرفت، که همه ورثه راضی باشند و در میان ورثه صغیر هم وجود نداشته باشد. چنانچه یک نفر از ورثه رضایت نداشته باشد نمی توان از سهم ورثه ناراضی برای میت هزینه کرد.
مسائل وصیت بسیار جزئی و دقیق است لذا توصیه می شود نسبت به این مسائل با افرادی که به مسائل شرعی و دینی آگاه هستند مشورت شود در همین راستا می توانید با شماره تلفن 32020 با پیش شماره 051 تماس بگیرید.
خداوند متعال عاقبت همه مؤمنین را ختم به خیر فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م2694 و 2695 و 2696)
(2) (رساله مراجع م2721 ؛ اجوبه الاستفتائات س 1843)
(3) (اجوبه الاستفتائات س 1834 ؛ استفتاء شخصی، شماره استفتاء 813062 تاریخ 28/7/1396 ؛ سیستانی، سایت، پرسش و پاسخ، وصیت س9 ؛ سایت مکارم، استفتائات، وصیت، تغییر وصیت)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم عرض تسلیت ایام عزای معصومین ع
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت است که فرمودند: فَمَا مِنْ مُؤْمِنٍ مَشَى إِلَى الْجَمَاعَةِ إِلَّا خَفَّفَ اللَّهُ عَلَیْهِ أَهْوَالَ یَوْمِ الْقِیَامَة
هیچ مؤمنی نیست که در مسیر نماز جماعت، قدم بردارد مگر این که خدای رحمان، ترس و هراسِ روز قیامت را برای او سبک می‌گیرد. (وسائل الشیعه، ج 8 ص: 288)
توضیحات
در مساله 11 رساله مراجع تقلید آمده است: مسائلی را که انسان به آن غالبا نیاز دارد واجب است یاد بگیرد؛ از مسائل مورد نیاز مسائل نماز جماعت است که در این چند دقیقه قصد داریم چند نکته راجع به شرکت در نماز جماعت بیان کنیم:
1. موقعی که انسان می خواهد نیت جماعت کند، واجب است امام را معین کند، ولی دانستن اسم امام جماعت لازم نیست؛ مثلا اگر قصدش اقتداء به امام جماعت حاضر باشد، کافی است و نماز صحیح است. (1)
2. ماموم برای متصل شدن به جماعت باید در حالی که امام ایستاده است یا در حالی که در رکوع است، اقتدا کند. (2)
3. اگر مأموم موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع امام برسد، هر چند ذکر امام تمام شده باشد، نماز به صورت جماعت صحیح است و یک رکعت حساب می شود. اما اگر نمازگزار موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به مقدار رکوع خم شود اما به رکوع امام نرسد به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای نماز به صورت فرادی صحیح است و باید نماز را تمام کند. (3)
سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید. و همچنین سامانه پیامکی 30002020 نیز به صورت پیامکی پاسخگوی سوالات دینی است.
خداوند متعال توفیق شرکت در نماز جماعت را به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع، مساله 1460)
(2) (توضیح المسائل مراجع، شرایط نماز جماعت، شرط پنجم: ماموم قبل از تمام شدن رکوع امام به جماعت برسد.)
(3) اراکی، تبریزی، خوئی، وحید: نماز باطل است. زنجانی: بنابر احتیاط واجب نماز باطل است. مکارم: نمازش را بطور فرادی تمام کند و بنابر احتیاط واجب اعاده کند. سیستانی: می تواند نمازش را فرادی تمام کند و می تواند برای رسیدن به رکعت بعد نماز را قطع کند. (رساله مراجع م 1427)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت ایام
از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم که فرمودند: مَن أَعانَ مُؤمناً مسافراً فرَّجَ اللهُ عَنهُ ثَلاثاً و سَبعینَ کُربَةَ
کسی که یک مسافر مؤمنی را یاری کند خداوند متعال هفتاد و سه گرفتاری او را رفع میکند(.وسائل الشیعة، ج11، ص: 429)
توضیحات
در مساله 11 رساله مراجع تقلید بیان شده مسائلی که انسان معمولا به آنها نیاز دارد، واجب است یاد بگیرد؛ از آنجایی که مسائل نماز مورد نیاز است چند نکته درباره نماز مسافر خدمت شما عرض می شود:
1. مسافری‌که نمازش شکسته است اگر تصمیم قطعی داشته باشد که حداقل 10 روز کامل در شهر یا روستای محل اقامت بماند باید نمازش را کامل بخواند؛ لذا اگر فردی که می‌داند ده روز نمی ماند یا تردید و شک دارد؛ نمازش شکسته است و روزه صحیح نیست. (1)
2. آنچه در قصد ده روز مهم است کیفیت محاسبه دقیق قصد ده روز است بنابر این اگر کسی در بین روز وارد شهر یا روستای محل اقامت شود چنانچه بتواند حداقل ده شبانه روز کامل یعنی240 ساعت در آنجا بماند می‌تواند قصد ده روز کند مثلا اگر کسی ساعت10 صبح وارد مشهد شود در صورتی که بتواند حداقل تا ساعت10روز یازدهم در مشهد بماند می تواند قصد ده روز کند. اما اگر کسی شب وارد شهر یا روستای محل اقامت شود همین که بتواند حداقل تا غروب روز دهم آنجا بماند قصد ده روز صحیح است مثلا اگر کسی ساعت 12 شب وارد شهر مشهد شده همین که قصد ماندن تا غروب روز دهم داشته باشد کافی است هر چند که کمتر از دویست و چهل ساعت می شود.
مسائل شرعی بسیار جزئی و دقیق است و در برخی موارد بین مراجع تقلید تفاوت فتوی وجود دارد که هر کسی باید بر طبق فتوای مرجع تقلید خودش عمل کند، در همین راستا سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه روزی آماده پاسخگویی به سوالات شرعی و دینی شما زائرین و مجاورین محترم می باشد.
خداوند متعال سفر مسافرین اسلام بویژه زائرین حضرت رضا علیه السلام را بی‌‌خطر فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 1335)
(2) (رساله مراجع م 1336 ؛ عروه الوثقی، فصل فی صلاه المسافر، فصل فی قواطع السفر، الثانی)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم- تسلیت ایام
خداوند در قرآن با مخالفین مبارز طلبی کرده و می فرماید: إِن کُنتُمْ فِی رَیْبٍ مِّمَّا نَزَّلْنَا عَلَىٰ عَبْدِنَا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِّن مِّثْلِهِ :اگر در آنچه بر بنده خود نازل کرده ایم شک دارید ، پس - اگر راست می گویید - سوره ای مانند آن بیاورید(آیه 23 بقره)
پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم معجزات فراوانی داشته اند که به برخی اشاره میشود:
1. قرآن: تحدی قرآن بهترین دلیل بر اعجاز قرآن است که می فرماید: اگر میتوانید سوره ای مثل قران بیاورید و تا امروز همه انسان ها از آوردن حتی یک سوره مانند کوچک ترین سوره های قرآن عاجز بوده و تا ابد نیز عاجز خواهند بود.
2. شق القمر: مشرکان مکه گفتند: «اگر واقعاً پیامبر خدا هستی ماه را برای ما بشکاف و دو نصف کن و پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم در شب ماه بدر این کار را کرد ولی قبول نکردند و گفتند سحر است. (بحار ، ج۱۷، ص۳۵۵)
3. حرکت درخت به سمت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم :مشرکان از پیامبر برای اثبات نبوت خواستند کهˈاین درخت را بخوان تا از ریشه کنده شده و در پیش تو بایستد.ˈ پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم این کار را کرد،بعد گفتند: به درخت فرمان ده، نصفش جلوتر آید، و نصف دیگر در جای خود بماند.بعد که این کار شد، سران قریش از روی کفر و سرکشی گفتند فرمان ده تا این نصف باز گردد و به نیم دیگر ملحق شود، و به صورت اول درآید و وقتی این کار نیز شد گفتند: توساحر و دورغگویی(نهج البلاغه، خطبه ۱۹۲(خطبه قاصعه))
البته معجزات دیگری مثل 'تسبیح گفتن دانه‌های سنگ در دستان پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم ؛ رد الشمس و... نیز هست که صرفنظر میشود.
خداوند،توفیق فهم معارف دین را به ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت
در روایتی امیر المؤمنین علیه السلام می فرمایند: ....أَفْضَلُ الْعِبَادَة الْعَفَافُ...
... برترین عبادت پاکدامنی است. (الکافی (ط الاسلامیه) ج2 ص467)
توضیحات
امروز قصد داریم راجع به زینت ناخن مصنوعی که متاسفانه اخیرا بین بانوان مسلمان در حال گسترش است نکاتی شرعی بیان کنیم؛ اینکه آیا خانمی که چنین آرایشی را انجام داده است وضو و غسلش درست است یا نه؟ و حتی اصل کاشت ناخن آیا برای یک بانوی مسلمان متدین جایز است یا خیر؟
در پاسخ لازم است خدمتتان عرض کنیم که اولا اصل کاشت ناخن به تصریح برخی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای حفظه الله حرام است؛ که متن فتوای معظم له بدین شرح است: اگر کسی بخواهد برای زینت و زیبایی این عمل را انجام دهد و کاشت هم به کیفیتی صورت می گیرد که برداشتن آن برای او ممکن نباشد و یا برداشتن ضرر و یا مشقت زیاد دارد لذا نمی خواهد بردارد ایجاد این مانع روی ناخن شرعا حرام است و خانم نباید از این زینتی که برای طهارتش مشکل ایجاد می کند استفاده کند. (2)
3. در ادامه فتوا، مقام معظم رهبری فرمودند حالا کسی که حکم را نمی دانسته و ناخن مصنوعی کاشته است لازم است برای وضو و غسل تا قبل از اینکه نماز قضا شود آن را جدا کند ولو هزینه سنگینی برایش داشته است،
اما در صورتی که ( مثلا در آن وعده نماز به دلیل زمان کم یا نداشتن امکانات) امکان جداکردن آن تا پایان وقت نماز ممکن نباشد باید فعلا علاوه بر انجام وضو و غسل جبیره ای، تیمم هم انجام دهد و نمازش را بخواند و بعد از برداشتن ناخن مصنوعی به احتیاط واجب نمازهایش را قضا کند. (3)
نظر برخی دیگر از مراجع هم تقریبا مشابه نظر مقام معظم رهبری است که می توانند عزیزان مراجعه بفرمایند و از کارشناس فقهی سوال کنند؛ مناسب همینجا عرض کنیم که سامانه تلفنی 05132020 و پیامکی 30002020 آماده دریافت سوالات شرعی و پاسخ مطابق نظر مراجع مختلف است.
خداوند متعال توفیق پاسداشت کرداری از دستورات دین به همه ما مرحمت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) العروة الوثقی، ج۲، کتاب الصلاة، فصل فی الستر و الساتر، م1 و 5. آیت الله مکارم: پوشاندن زیورآلاتی که معمولا در معرض دید نامحرم است مانند انگشتر و حلقه ازدواج چنانچه مفسده ای نداشته باشد واجب نیست ولی غیر اینها را باید از دید نامحرم پوشاند.
(2) رهبری، سایت لیدر ؛ مکارم، استفتائات سایت، شرایط صحت وضو، نبودن مانع ؛ سیستانی: اگر بداند نمی تواند مانع را برطرف کند انجام آن در وقت نماز جایز نیست و خارج از وقت نماز به احتیاط واجب جایز نیست.
(3) امام خامنه ای، استفتاء کتبی از معظم له، تاریخ انتشار: 1400/2/18.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم- تسلیت ایام
خداوند در قرآن در اثبات اعجاز قرآن می فرماید: إِنْ کُنْتُمْ فِی رَیْبٍ مِمَّا نَزَّلْنا عَلى عَبْدِنا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ : اگر در باره آنچه بر بنده خود نازل کرده‌ایم شک و تردید دارید، یک سوره همانند آن بیاورید؛(آیه 23 بقره)
وجوه مختلفی برای اعجاز قرآن وجود دارد که برخی را عرض می کنیم:
1. تحدی و مبارز طلبی: قرآن مجید برای اینکه نشان دهد معجزه و از نزد خداست و سخن پیامبر نیست. در چند مورد جن و انس را به آوردن شبیه آن دعوت نمود تا آنها که ادعا می کنند قرآن کلام بشر است فرصت اثبات ادعای خود را داشته باشند(آیه 88 اسراء)
2. اعجاز قرآن از جهت آورنده آن: رسول گرامى اسلام (صلی الله علیه و آله ) فردى امّى بوده، پس چگونه می‌توانسته است در میان مردم جزیره العرب که اصولاً با دانش و فرهنگ بیگانه بودند، چنین کتابى از پیش خود بیاورد.
3. عدم وجود اختلاف در قرآن:آیه ( لو کان من عند غیر الله لوجدوا فیه اختلافاً کثیراً) اثبات این ادعا میکند که عدم اختلاف در قرآن نشان اعجاز است،چون بشر در گفته هایش اختلافات زیادی پیدا می شود.
4-. اخبار غیبى:در قرآن مطالبى نسبت به برخى افراد، یا بعضى از وقایع که در آینده؛ یعنى زمان بعد از نزول آیات قرار بوده واقع شود، پیش‌بینى شده که به همان صورت به وقوع پیوسته است؛ از جمله آیه (غُلِبَتِ الرُّومُ فِی أَدْنَى الْأَرْضِ وَهُم مِّن بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَیَغْلِبُونَ -آیه 1-3 روم)است که پیروزی رومیان بر ایرانیان بعد از شکست را ذکر می کند.
خداوند پیروی از معارف قرآن را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
