سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت زهرا سلام الله علیها، روایت است که می فرمایند: إِنْکُنْتَ تَعْمَلُ بِمَا أَمَرْنَاکَ، وَتَنْتَهِی عَمَّا زَجَرْنَاکَ عَنْهُ فَأَنْتَ مِنْ شِیعَتِنَا
اگر به آنچه ما امر کرده ایم عمل میکنی و از آنچه نهیکرده ایم اجتناب میکنی، از شیعیان ما هستی. (تفسیر الإمام الحسن العسکری، ص: 307)
در عصر حاضر فضای مجازی تقریبا (مستقیم یا غیر مستقیم) مورد ابتلا همه ماست؛ لذا چند نکته کوتاه در رابطه با شبکه های مجازی خدمت شما خوبان عرض می شود:
اول: با بهره بردن از این امکانات، مومنین می توانند، فرهنگ و معارف دینی و علوم و اطلاعات مفید را گسترش دهند و ترویج کنند؛ از موارد مورد سفارش می توان به امر به معروف و نهی از منکر، دفاع از مؤمنین و مظلومین، صله رحم و ارتباط با خویشان و ... نام برد.
دوم: با توجه به اینکه این امکانات قابلیت این را دارند که هم در مسیر حلال استفاده شوند و هم در مسیر حرام، باید توجه داشت که مبتلای به آسیبهای آن نشویم؛ لذا به جهت تذکر و توجه دادن مؤمنین به برخی استفاده های حرام این نرم افزارها و اجتناب از آن به برخی از مصادیق استفاده ی حرام از آنها اشاره می شود:
1. عضو شدن در کانال ها یا گروه هایی که حاوی مطالب ضد دینی و در نهایت باعث انحراف عقیده صحیح انسان می شود، زیرا کسی که خودش اطلاع کاملی از مباحث دینی ندارد نمی تواند در برابر هجوم شبهات و اشکالات جوابگو و پاسخ گو باشد در نتیجه سستی و ضعف دینی حتی انحراف را به همراه دارد.
2. غیبت، دروغ و تهمت، اختصاص به فضای واقعی و بیرونی ندارد بلکه امکان غیبت و دروغ و تهمت در شبکه های مجازی، نیز فراهم است مثل اینکه انسان گناه یا عیب فردی را مشاهده کند و با عکس برداری یا فیلم برداری آن را در فضای مجازی نشر دهد.
3. انتشار، نگهداری و تماشای فیلم ها و تصاویر خلاف عفت و حیا که برای هیچ کس چه مجرد و چه متاهل مجاز نیست و حرام است. (1)
خداوند متعال به همه ی ما توفیق شناخت محرمات و ترک آن را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله آموزشی، ج 2 ص: 18 ؛ منهاج الصالحین، ج 2 م 10 ؛ استفتائات سایت مکارم، رسانه ها، اینترنت)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
بعضی می پرسند ما که مالیات به دولت اسلامی می دهیم، پرداخت خمس و زکات، دیگر برای چیست؟
در پاسخ لازم است به برخی تفاوتها اشاره کنیم:
1-مالیات نوعا برای هزینه های شخصی زندگی خود ما است، ولی خمس و زکات برای کمک به دیگران است.
توضیح این که همان گونه که انسان داخل خانه را موزائیک می کند، مبلغی به عنوان مالیات می پردازد که بیرون خانه او آسفالت شود یا در منزل لامپ روشن مىکند، به دولت نیز مالیات مىدهد تا بیرون منزل، کوچه و خیابان را روشن کند. بنابر این زکات و خمس برای خدمت به دیگران است، ولی مالیات برای دریافت خدمات دولتی برای خود ماست.
2-خمس و زکات را مردم با اراده و اختیار به کسانی می دهند که محبوب آنها هستند ولی در مالیات نه دهنده اختیاری دارد و نه گیرنده آن قداستی.
3- پرداخت خمس و زکات، به عنوان یک عبادت است و در آن قصد قربت لازم است که اگر نباشد عمل قبول نمىشود. بر خلاف مالیات که قصد قربت نمىخواهد و نوعاً با اکراه پرداخت مىگردد.
4- در خمس و زکات به پرداخت کننده اعتماد مىشود، یعنى خودش حساب مال خود را مىکند نه
مأمور دولت.
خداوند توفیق عمل به دستورات دین را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند: کُونُوا دُعَاةً لِلنَّاسِ بِغَیْرِ أَلْسِنَتِکُمْ لِیَرَوْا مِنْکُمُ الْوَرَعَ وَ الِاجْتِهَادَ وَ الصَّلَاةَ وَ الْخَیْرَ فَإِنَّ ذَلِکَ دَاعِیَةٌ
مردم را به غیر از زبان خود دعوت کنید، تا پرهیزکارى و کوشش در عبادت و نماز و خوبى را از شما ببینند، زیرا اینها خود دعوت کننده است. (کافى(ط-الاسلامیه) ج 2، ص 78، ح 14)
مسائل نماز بسیار مورد نیاز است و از طرفی نیز انسان واجب است مسائل مورد نیازش را یاد بگیرد تا در هنگام نیاز برخلاف وظیفه شرعی خود عمل نکند؛ بنا دارم امشب چند نکته ای درباره تشهد نماز خدمت شما نمازگزاران تقدیم کنم:
سوال: کسی که تشهد را فراموش کند تکلیف نمازش چیست؟ مثلا انسان در نماز ظهر در رکعت دوم تشهد را فراموش کند و نخواند وظیفه اش به چه صورت است؟
اگر انسان تشهد نماز را فراموش کند و بایستد و قبل از رکوع یادش بیاید که تشهد را نخوانده، باید بنشیند و تشهد را بخواند و دوباره بایستد و نماز را ادامه دهد. (1) و اگر در رکوع یا بعد از آن یادش بیاید، باید نماز را تمام کند و بعد از سلام نماز، به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای تشهد را قضا کند، و بعد از آن (به فتوی یا احتیاط واجب) دو سجده سهو بجا آورد. (2)
این که توضیح دادیم مربوط به زمانی است که شخص یقین دارد اما در صورت شک چطور؟ شک کند تشهد را انجام داده است یا نه؟
پاسخ این است که اگر انسان کثیرالشک نباشد یا این شک؛ الف: در حالی که نشسته است برایش پیش می آید، که باید تشهد را بخواند. ب: و یا اینکه در حال ایستاده است شک می کند که تشهد را در رکعت قبل خوانده یا نه؛ که در این صورت نباید به شک خود اعتنا کند و نماز را ادامه می دهد و نمازش صحیح است. (3)
خداوند متعال توفیق یادگیری و عمل به مسائل دین را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) خوئی، تبریزی، صافی،وحید: بنابر احتیاط واجب بعد از نماز برای ایستادن بیجا دو سجده سهو انجام دهد. بهجت: بعد از اتمام نماز دو سجده سهو برای ایستادن بیجا و دو سجده سهو برای قرائت یا تسبیحات زیادی در صورتی که خوانده باشد نیز بجا آورد.
(2) سیستانی، مکارم، زنجانی، وحید: قضای تشهد واجب نیست. (رساله مراجع تقلید م 1102)
(3) (رساله مراجع تقلید م 1168 و م 1172 و م 1234 ؛ توضیح المسائل جامع م 1488)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره اطاعت از پیامبر و معصومین ( علیه السلام ) می فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا أَطیعُوا اللّهَ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی اْلأَمْرِ مِنْکُمْ » ای مومنان، خدا و پیامبر و اولی الأمر (معصومین) را اطاعت کنید(59 نساء)
برخی می گویند ما فقط مطلبی را قبول می کنیم که در قرآن باشد نه احادیث؛ باید در جواب چند نکته ذکر شود:
1-خودقرآن گفته از(پیامبر و اولوالامر) اطاعت کنید(آیه بالا) و فرموده: هرچه پیامبر برای شما آورده اجرا کنید واز آنچه نهی کرده است خودداری نمائید(آیه 7 حشر) و فرموده ما قرآن را نازل کردیم تا پیامبر برای مردم تبیین کند(اَنْزَلْنا اِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبیِّنَ لِلنّاسِ)(44نحل)
2- اگر در فهم قرآن اختلاف کردیم [که کردهایم] چه کنیم؟ همین اختلافات دال بر آن است که کتاب به تنهایی کافی نیست. اما سؤال این است که به هنگام بروز اختلاف چه باید کرد؟ حکم را باید به وهابیها ارجاع دهیم یا به رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) ؟خداوند میفرماید که حتماً در اختلافات به رسول خدا مراجعه کنید و البته عقل نیز همین تصدیق را دارد:فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِی شَیءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللّهِ وَالرَّسُولِ (النساء، ۵۹)
3- اگر کتاب کافی بود، پس چرا این همه مذاهب با اختلافات اصولی و فروعی به وجود آمده است،مگر همه به یک کتاب رجوع واستناد نمیکنند؟
4-خیلی از مسائل اصلی در قرآن نیامده(مثلا تعدادرکعات نماز،بلند و آهسته خواندن و...)
خداوند توفیق فهم معارف دین را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: قُل إنَّما أَعِظُکُم بِواحِدَة أَن تَقُومُوا لِلّهِ مَثنی وَ فُردی…؛بگو ای پیامبر!: شما را تنها به یک چیز اندرز می دهم و آن اینکه: دو نفر دو نفر و یا یک نفر یک نفر برای خدا قیام کنید…» (سوره سباء، آیه 46)
حدود ۴۰۰آیه در رابطه با جهاد و قیام نازل شده است. قیام بهمعنی آمادگی،داشتن انگیزه، اراده، تصمیم و اقدام برای انجام کار است.
آنچه قیام برای خداوند را دارای ارزش میکند قیام برای خداست(تَقُومُوا لِلّهِ) تفاوت اصلی قیام لله و لنفس این است که در قیام لله دعوت از سوی قیام کننده به سوی خدا و در قیام به نفس دعوت به خود است.
آثار قیام برای خدا:
رزمنده در حال شکست یا پیروزی خود را برنده میدان میداند، و هرگز احساس باختن و خسارت نمیکند و از این جهت چهره سیدالشهداء در روز عاشورا هر چه به ظهر عاشورا نزدیکتر میشد، بر افروخته تر می شد. انسان در قیام برای خدا دنبال سهم خواهی نیست، ولی اگر نیت سهم خواهی باشد برای نفس است، مثل طلحه و زبیر که بعد از قیام و قدرت دنبال سهم خواهی برای خود بودند و برخی در انقلاب اسلامی ما نیز دنبال سهم خواهی هستند.
وقتی انگیزه خدایی باشد سیاست و رفتار و حکومت مطابق دین و رضای الهی است، ولی اگر نیت فرد غیر خدایی باشد( به فرموده مقام معظم رهبری)، دین را سیاسی می کند و دین را بازیچه قدرت و سیاست قرار می دهد.قیام انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی یکی از مصادیق مهم قیام در راه خداست که یکی از عوامل آن قیام 17 شهریور بود که یاد شهدای آن روز را گرامی میداریم.-
خداوند نیات و اعمال ما را برای خودش و در راه رضای خودش قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت استکه میفرمایند: مَنْ أَکَلَ الرِّبَا... لَمْ یَزَلْ فِی لَعْنَةِ اللَّهِ وَ الْمَلَائِکَةِ مَا کَانَ عِنْدَهُ قِیرَاطٌ
هر کس ربا بخورد تا زمانی که قیراطی (مقدار کمی) از مالِ ربا نزد او باشد، پیوسته در لعنت و نفرین خدا و فرشتگان خواهد بود. (وسائل الشیعة؛ ج18، ص: 122)
یکی از گناهان بزرگ که در قرآن به نوعی جنگ با خدا از آن تعبیر شده است گناهِ ربا است؛ لازم است کسانی که وضعیت کسب و کارشان مورد ابتلاء این مسائل هست با یادگیری دقیق احکام ربا مواظب باشند که خدایی ناکرده دچار این گناه بسیار بزرگ نشوند؛ امروز تصمیم داریم در این باره چند نکته کوتاه عرض کنیم:
1. ربا به معنای زیاده است، که از جهتِ شرعی به هر زیاده گرفتن یا سود یا درصد، ربا گفته نمی شود بلکه از جهت شرعی ربا به سه قسم است و در غیر این سه مورد ربا وجود ندارد:
مورد اول: ربای قرضی یعنی شخص، مالی را به عنوان قرض بدهد و شرطِ سود کند.
نکته: نسبت به تورم و کاهش ارزش پول نیز در این مورد نکاتی وجود دارد (1)
مورد دوم: ربای معاملی یعنی شخص، جنسی را که در بازار به کیل و وزن خرید و فروش میشود، با مثلِ خودش ولی با زیاده، خرید و فروش کند. مثلا 10 کیلو برنج ایرانی را در مقابل 12 کیلو برنج پاکستانی معاوضه کند. البته اگر دو معامله مستقل و جُدا از هم انجام شود اشکالی ندارد. یعنی 10 کیلو برنج ایرانی در برابر پول، بفروشد، سپس 12 کیلو برنچ پاکسانی در برابر پول، خریداری کند. (2)
مورد سوم: ربای جاهلی یعنی اینکه طلبکار به بدهکار برای ادای دینش مهلت بدهد و در مقابل مهلت داده شده، زیادی از او بگیرد. (3)
2. به نظر بیشتر مراجع معظم تقلید در چند مورد ربا گرفتن حرام نیست که به دو مورد اشاره می شود: اول: ربا گرفتن پدر و فرزند از یکدیگر، فرقی بین پسر و دختر نیست؛ اما بین مادر و فرزند یا بین خواهر و برادر جایز نیست. دوم: ربا گرفتن زن و شوهر از یکدیگر. (4)
برای توضیح بیشتر می توانید با سامانه تلفنی 05132020 تماس حاصل فرمایید.
خدای رحمان، توفیق کسب حلال و نسل صالح به همه ما عنایت فرماید، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) جهت اطلاع: فتوای امام خامنهای نسبت به دریافت دین به نرخ روز مورد توجه بیان کننده باشد. (تحریر کتاب قرض م9 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1011)
(2) (تحریر کتاب البیع، ربا قبل از مساله 1 ؛ منهاج الصالحین ج2 ص72)
(3) (تحریر کتاب الدین م8 ؛ منهاج الصالحین ج2 م992)
(4) زنجانی: ربا گرفتن پدر از پسر و شوهر از زن حرام نیست اما بنابر احتیاط واجب پسر از پدر و زن از شوهر ربا نگیرد. خوئی، تبریزی: ربا گرفتن بنابر احتیاط واجب در موارد فوق جایز نیست. نکته: زن دائم اتفاقی و در موقت اختلافی است. (رساله مراجع م 2080 ؛ رساله آیه الله وحید 2108)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
قرآن کریم، امت اسلام را امت میانه و وسط ومتعادل می نامد و می فرماید: « کَذَٰلِکَ جَعَلْنَاکُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَکُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ :این چنین شما را امتی میانه (معتدل) ساختیم تا بر مردمان گواه باشید(آیه 143 بقره)
برگردان فارسی اعتدال «میانه روی» است که بر پرهیز از افراط و تفریط در هر کاری اطلاق میشود و از این جهت در اسلام از افراط و تفریط برحذر داشته است و امام علی( علیه السلام ) می فرمایند: جاهل را نمی بینی، مگر این که یا افراط می کند و یا تفریط(بحار، ج 71، ص 212)
از نظر اسلام تعادل و اعتدال، یکی از دوست داشتنی ترین و بهترین امور محسوب می شود. رسول اکرم( صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرماید: (خیار الامور اوسطها)(مستدرک الوسائل، ج 8، ص 255.)
تعادل باید در همه امور باشد،مثلا درکار ؛ استراحت ؛ عبادت؛انفاق و...
امیرالمؤمنین به کسی برخورد کرد که زن و زندگی و خانه و همه چیز را کنار گذاشته بود و به عبادت پرداخته بود؛ فرمود: «یا عدّی نفسه»، ای دشمن کوچک خویشتن! با خودت داری دشمنی می کنی؛ خدا این را از تو نخواسته.(نهج البلاغه، خ ۲۰۹) بنابراین تعادل دنیا و آخرت و نگاه به دنیا و آخرت - هم در برنامه ریزی، هم در عمل شخصی و هم در اداره ی کشور - لازم است
تعادل در مخارج زندگی موجب می شود که بسیاری از مشکلات ساختگی انسان ها برطرف شود ؛پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: میانه روی در خرج کردن، نیمی از زندگی است (نهج الفصاحه، حدیث 1057 )
خداوند ما را از افراط و تفریط دور بدارد به برکت صلوات برمحمد و ال محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از حضرت رضا علیه السلام که فرمودند: ...إِنَّ الْخُمُسَ عَوْنُنَا عَلَى دِینِنَا... فَلَا تَزْوُوهُ عَنَّا وَ لَا تَحْرِمُوا أَنْفُسَکُمْ دُعَاءَنَا...
پرداخت خمس کمک در (تبلیغ) دینمان است (در ادامه حضرت فرمودند) پس از پرداخت آن دریغ نکنید و خودتان را از دعای ما محروم نکنید. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج1 ؛ ص548)
یکی از واجبات مالی خمس است. پرداخت خمس نه تنها باعث کم شدن مال نمی شود بلکه طبق روایاتی که از معصومین علیهم السلام وارد شده، باعث برکت و زیادی مال می شود. هر فردی در تاریخ سر سال خمسیش بخشی از درآمدهایش که باقی بماند، با شرایطی باید خمس آن درآمد باقی مانده را پرداخت کند اما جهت اطلاع عزیزان عرض می شود که به برخی از اموال خمس تعلق نمی گیرد که در این فرصت مختصر به برخی از آنها اشاره می شود
1. دیه؛ مثلا اگر در حادثه ای به کسی صدمه ای وارد شود و بخاطر این صدمه دیهای تعلق بگیرد این دیه هم حلال است و هم خمس ندارد. (1)
2. مهریه. (2)
3. هدیه و جایزه و سوغاتی و مانند اینها به فتوای تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای خمس ندارد. (3)
4. ارثیه؛ مالی که به واسطه ارث به انسانها برسد در بیشتر موارد خمس ندارد و البته مواردی از ارث هست که مشمول خمس می شود که لازم است با بیان جزئیات مسئله سوال را از کارشناس دینی شخصا بپرسید. (4)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال توفیق انجام واجبات را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) آیات عظام بهجت و اراکی: دیه جرح بنابر احتیاط واجب خمس دارد. آیت الله اراکی: دیه قتل خمس دارد. (تحریر الوسیله، ج1، ص: 356 م 5 ؛ تبریزی، المسائل المنتخبه، مساله 1385 ص: 211 ؛ رهبری، استفتائات جامعه الزهرا ؛ خوئی، استفتائات ص: 125 س407 ؛ سیستانی، المسائل المنتخبه ص: 256 السابع ؛ نوری، استفتائات ج1 س289 ؛ فاضل، جامع المسائل ج1س862 ؛ مکارم، استفتائات ج1 س318 ؛ استفتائات ص67 س2 ؛ آیه الله سیستانی، سایت ؛ بهجت، استفتائات ج3ص82 س 3655 ؛ استفتائات از محضر آیت الله اراکی ص67 س1و2)
(2) آیت الله بهجت: مهریه اگر از مخارج سالش زیاد بیاید، بنابر احتیاط واجب خمس دارد. آیت الله شبیری: مهریه ای که خانم در ازدواج موقت می گیرد اگر از مخارج سالش زیاد بیاید، بنابر احتیاط واجب خمس دارد. (توضیح المسائل مراجع مساله1754)
(3) حضرت امام، مقام معظم رهبری، نوری: هدیه خمس ندارد. سیستانی، گلپایگانی، صافی، خوئی، اراکی (تبریزی، وحید: اگر هدیه قابل توجه باشد.): هدیه خمس دارد. بهجت، مکارم، فاضل: احتیاط واجب هدیه خمس دارد. (رساله مراجع مساله 1753)
(4) (توضیح المسائل مراجع، مساله 1754 و 1755)
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت است که فرمودند: فَمَا مِنْ مُؤْمِنٍ مَشَى إِلَى الْجَمَاعَةِ إِلَّا خَفَّفَ اللَّهُ عَلَیْهِ أَهْوَالَ یَوْمِ الْقِیَامَة
هیچ مؤمنی نیست که در راه نماز جماعت قدم بردارد مگر این که خداوند تبارک و تعالی ترس و هراس روز قیامت را برای او سبک میگیرد. (وسائل الشیعه، ج 8 ص: 288)
در این چند دقیقه قصد داریم چند نکته راجع به شرکت در نماز جماعت و احکام آن خدمت شما نمازگزاران بیان کنیم:
1. موقعی که انسان می خواهد نیت جماعت کند، واجب است امام را معین کند، ولی دانستن اسم امام جماعت لازم نیست؛ مثلا اگر قصدش اقتداء به امام جماعت حاضر باشد، کافی است و نماز صحیح است. (1)
2. ماموم برای متصل شدن به جماعت باید در حالی که امام ایستاده است یا در حالی که در رکوع است، اقتدا کند. (2)
3. اگر مأموم موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع امام برسد، هر چند ذکر امام تمام شده باشد، نماز به صورت جماعت صحیح است و یک رکعت حساب می شود. اما اگر نمازگزار موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به مقدار رکوع خم شود اما به رکوع امام نرسد به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای نماز به صورت فرادی صحیح است و باید نماز را تمام کند. (3)
سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال توفیق شرکت در نماز جماعت را به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع، مساله 1460)
(2) (توضیح المسائل مراجع، شرایط نماز جماعت، شرط پنجم: ماموم قبل از تمام شدن رکوع امام به جماعت برسد.)
(3) اراکی، تبریزی، خوئی، وحید: نماز باطل است. زنجانی: بنابر احتیاط واجب نماز باطل است. مکارم: نمازش را بطور فرادی تمام کند و بنابر احتیاط واجب اعاده کند. سیستانی: می تواند نمازش را فرادی تمام کند و می تواند برای رسیدن به رکعت بعد نماز را قطع کند. (رساله مراجع م 1427)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره اهمیت سلام کردن می فرماید:« وَ إذا حُیّیتُمْ بِتَحِیّةٍ ، فَحَیّوُا بِاَحْسَنَ مِنْها ، اَوْ رُدّوُها » هرگاه کسی به شما تحیت دهد و سلام کند ، شما نیز باید به تحیتی و سلامی مثل آن یا بهتر پاسخ دهید ( آیه 86 نساء )
نکاتی درباره اهمیت سلام :
1-اسلام دین سلام است و یکی از اسامی خدا؛سلام است(آیه 23 حشر)
2-شروع کلام باید با سلام باشد و در پایان نیز (والسلام) است.( السلام قبل الکلام،-بحار، ج 75، ص 117)
3-سلام کردن موجب آمرزش و مغفرت است . « بحار الانوار ، جلد 73/11 » و سلام کفاره و جبران کنندة گناهان است .« بحار الانوار ، جلد 74/52 »
4-با کم شدن سلام بین مردم دشمنی و عداوت زیاد میشود . « مستدرک الوسائل ، جلد 8/360 »
5- سلام به کودکان روش و سنت پیامبر است. « بحار الانوار ، جلد 73/10 »
6-آغاز کننده به سلام، از تکبر و خود برتربینى، به دور است. ( نهج الفصاحة ، ص ۳۷۵)
7-از آیات قرآن استفاده می شود؛ «سلام»؛ درود و تحیت خداوند متعال، ملائکه و اهل بهشت می باشد.( آیه 32 نحل؛آیه 23 رعد؛ آیه 10 یونس)
خداوند،همه زائرین را به سلامت به اوطانشان برگرداند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
رسوال خدا صلی الله علیه و آله در روایتی می فرمایند: ... إِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ تَکُونَ بِاللَّیْلِ وَ النَّهَارِ عَلَى طَهَارَةٍ فَافْعَلْ فَإِنَّکَ تَکُونُ إِذَا مِتَّ عَلَى طَهَارَةٍ مِتَّ شَهِیداً
اگر می توانی روز و شب با طهارش باشی، همین کار را انجام بده و اگر با طهارت از دنیا بروی، شهید از دنیا رفته ای. (وسائل الشیعة، ج1، ص: 383)
چند نکته کوتاه درباره احکام وضو خدمت شما خوبان تقدیم می شود:
1. اگر کسی شک کند که وضو گرفته یا نه، باید برای نماز وضو بگیرد. اما کسی که وضو گرفته است و شک دارد که وضویش باطل شده است یا نه، بنا می گذارد که وضویش باطل نشده است و صحیح است. (1)
2. اگر در بین نماز شک کند که وضو گرفته یا نه به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای نمازش باطل است و باید نماز را رها کند و وضو بگیرد و نماز را دوباره بخواند. (2) اما اگر بعد از نماز شک کند که برای نماز وضو گرفته یا نه، به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای نمازی که خوانده صحیح است و برای نمازهای بعدی باید وضو بگیرد. (3)
3. کسی که در انجام وضو و کارها و شرایط آن زیاد شک می کند و به اصطلاح کثیر الشک هست، نباید به شک های خودش اعتنا کند و مطابق معمول مردم عمل کند. (4)
خداوند متعال توفیق عبادت و بندگی خالصانه اش را به همه عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع م 300 و م 301)
(2) آیت الله سیستانی: بنابر احتیاط واجب نمی تواند به آن نماز اکتفا کند و باید وضو گرفته و نماز را دوباره بخواند. آیات عظام مکارم، صافی: بنابر احتیاط واجب نمازی که می خواند تمام کند و بعد باید وضو گرفته و دوباره نماز بخواند. آیت الله شبیری زنجانی: در صورتی که احتمال بدهد در حال شروع نماز متوجه (ولو اجمالا) که باید وضو داشته باشد، نمازش صحیح است. و بنابر احتیاط واجب برای نمازهای بعد وضو بگیرد. آیت الله بهجت: مگر اینکه به امید صحیح بودن نماز را بخواند، بعد اگر فهمید وضو داشته نمازش بنابر اظهر صحیح است. (توضیح المسائل مراجع م 304 ؛ توضیح المسائل جامع م 332)
(3) آیت الله شبیری زنجانی: در صورتی که احتمال بدهد در حال شروع به نماز متوجه (ولو اجمالا) که باید وضو داشته باشد، نمازش صحیح است. و بنابر احتیاط واجب برای نمازهای بعد وضو بگیرد. آیت الله صافی: در صورتی که احتمال می دهد پیش از نماز به حکم لزوم وضو برای نماز ملتفت بوده، نمازش صحیح است. آیت الله وحید: در صورتی که علم به غفلت در حال شروع به نماز نداشته، نماز صحیح است. آیات عظام خوئی، تبریزی و فاضل: در صورتی که احتمال بدهد در حال شروع به نماز ملتفت حالش بوده، نماز صحیح است. (توضیح المسائل مراجع م 303)
(4) (توضیح المسائل مراجع م 299)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق( علیه السلام ) در ردّ حجیت خواب در مباحث مربوط به دین فرمودند:فَإِنَّ دِینَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَعَزُّ مِنْ أَنْ یُرَى فِی النَّوْم»؛ «دین خدا عزیزتر از آن است که در خوابدیده شود(کافی ،ج3، ص 482)
با توجه به عمومیت عبارت «دین الله» در این حدیث، معنای روایت تمام آموزههای دین اعم از مسائل عقیدتی و فقهی است و نفی استفاده از رویا در این روایت، به صراحت بیان شده است.
گرچه از طرفی در برخی روایات آمده که شیطان در قالب و شکل پیامبر و دیگر معصومین نمی تواند ظاهر شود (کتاب سلیم بن قیس ؛ ج2، 823) ولی از کجا معلوم که آنی که در خواب بر ما به اسم پیامبر یا دیگر امامان ظاهر شده است و این ادعا را دارد ، واقعا در ادعای خود صادق است و دیدار معصوم در خواب فرع آن است که او را در بیداری دیده باشیم، و گر نه چگونه میتوان گفت: آنکه را در خواب دیده معصوم است.
علت عدم حجیت خواب این است اگر خواب حجت باشد حدو مرزی ندارد و هرکس می تواند هرچیزی رابه اسم خواب به مردم بگوید،چون راهی برای اثبات یا ردش نیست؛مثلا ادعای نیابت کند یا بگوید باید فلان فرد مبلغی به او بدهد؛ در نتیجه بسیاری از امور، واجب و بسیاری دیگر حرام میشدند و سنگی روی سنگی بند نمیشد؛ در حالی که راهی جز استناد به ادله اربعه (کتاب، سنت، عقل و اجماع) نیست(ادب فنای مقربان، جوادی آملی، ج6، 141)
خداوند،توفیق فهم معارف دین را به ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از رسول خدا صلی الله و علیه و آله و سلم که فرمودند: إِنَ الْوَلَدَ الصَّالِحَ رَیْحَانَةٌ مِنْ رَیَاحِینِ الْجَنَّةِ.
فرزند شایسته و خوب گلى از گلهاى بهشت است. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج6 ؛ ص6)
چند نکته ای کوتاه درباره وظایف پدر و مادر نسبت به تربیت فرزند خدمت شما خوبان تقدیم می شود:
1. یکی از وظایف واجب والدین آن است که فرزندان خود را از کودکی، تربیت دینی کنند و به وظایف شرعی آشنا کنند؛ چرا که در زمان کودکی تاثیر پذیری بیشتری دارند بنابر این اگر نسبت به حجاب دختران کوتاهی شود و در زمان بلوغ حجاب را رعایت نکند والدین مسئول خواهند بود. (1)
2. بر ولیّ کودک واجب است که فرزندش را از اموری که سبب فساد اخلاق یا عقیده او می شود حفظ کند؛ بنابر این اگر استفاده از موبایل یا اینترنت یا شبکه های مجازی یا شرکت در برخی از کلاسهای آموزشی یا ارتباط فرزند با دوستش، سبب انحراف اخلاقی یا اعتقادی فرزند شود، باید پدر از فرزندش مراقبت کند. (2)
3. همچنین می بایست اولیای اطفال آنها را از هر کاری که باعث ضرر بر خودشان یا بر دیگران باشد باز دارند و از هر کاری که خداوند آن را منع نموده مثل دروغ، غیبت جلوگیری نمایند. (3)
خداوند متعال به همه فرزند صالح عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (حضرت امام، استفتائات ج1ص 133 س25 ؛ مسائل جدید، ج1 ص179 و 180 ؛ ماده 1173 قانون مدنی)
(2) (تحریر الوسیه ج 3 مساله 15)
(3) (عروه الوثقی، فصل فی صلاه القضاء م36 ؛ منهاج ج3 م 1078 ؛ رساله مراجع ذیل مساله 1389)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) درباره انواع خواب فرمودند: الرؤیا ثلاثةٌ: بُشرى مِن اللّه ِ و تَحزِینٌ مِنَ الشیطانِ و الذی یُحَدِّثُ بهِ الإنسانُ نَفسَهُ فَیَراهُ فی مَنامِهِ : رؤیا سه گونه است:بشارتى از جانب خدا و غمى از جانب شیطان و حدیث نفسهاى انسان با خودکه آنها را در خوابش مىبیند(بحار،ج58؛ص191)
بین مرگ و خواب شباهت های زیادی وجود دارد. در هر دو حال، روح، تعلق خود را از بدن قطع می کند. با این تفاوت که در حال خواب تعلق روح به طور کامل قطع نمی شود. پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) از خواب به عنوان برادر مرگ نام می برد:
1ـ نفس آدمی غیر از بدن اوست، برای آن که در هنگام خواب از بدن جدا می شود و مستقل از بدن و جدای از آن زندگی می کند. 2ـ مردن و خوابیدن هر دو توفی و قبض روح است»(آیه 42 زمر)
از دیدگاه متون دینی، خوابها دارای سه قسم می باشند:
1- بخشی از خوابها انعکاس همان افکار عادی یا اسرار نهانی انسان است که در رؤیا گاهی به صورت خودش و گاهی به عللی تغییر شکل داده با صورت دیگری خودنمایی میکند. این قسم خوابها در روانکاوی و به نظر روانشناسان ارزش علمی بسیار دارد و به وسیله آنها میتوان به ضمیر مخفی اشخاص پی برد و ریشه ناخوشی روانی آنها را تشخیص داد.
2- بخش دیگر خوابها عبارت از افکار سرگردان و آشفتهای است که گاهی در بیداری و به خصوص در اوقات ناخوشی گریبانگیر اشخاص میشود و دارای ارزش علمی و روانی نیست و در برخی از روایات به «اضغاث احلام»تعبیر شده است
3- بخش دیگر خوابهایی است که جنبهالهامی دارد و گاهی به وسیله آنها حقایق از هر جهت مجهولی واضح و آشکار میگردد.
خداوند،توفیق فهم معارف دین را به ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از حضرت زهرا سلام الله علیها که فرمودند: ... فَرَضَ اللَّهُ الْإِیمَانَ تَطْهِیراً مِنَ الشِّرْکِ وَ الصَّلَاةَ تَنْزِیهاً عَنِ الْکِبْر ... .
خداوند متعال ایمان را برای پاکیزگی از شرک قرار داد و نماز را برای دوری از تکبر و خود خواهی. (من لا یحضره الفقیه ؛ ج3 ؛ ص568)
برای اینکه نماز مسافر شکسته شود شرایطی وجود دارد یعنی باید تمام آن شرایط وجود داشته باشد که نماز شکسته شود.
یکی از شرایط نماز مسافر این است که انسان مسافرتهایش زیاد نباشد اما اگر شخصی زیاد سفر می کند لازم است در رابطه با نماز و روزه (اینکه کامل است یا شکسته) با مراجعه و پرسش طبق فتوای مرجع تقلید خودش عمل کند؛ که در این فرصت کوتاه بنا داریم دو نکته ای را طبق فتوای امام خامنه ای خدمت شما بیان کنیم. (1)
1. اگر شخصی برای شغلش زیاد سفر کند به طوری که عرفا سفر، شغل یا مقدمه شغل او محسوب شود؛ در سفرهای شغلی باید نمازش را کامل بخواند. مثلا اگر شخصی برای کار به مدت حداقل سه ماه هر روز غیر از ایام تعطیل سفر داشته باشد یا کسی که مثلا در طول سال هفته ای یک بار در ارتباط با شغلش به سفر میرود نمازش تمام است. (2)
2. طبق فتوای امام خامنه ای کسی که برای کارش عرفا زیاد مسافرت کند در صورتی که سفر غیر کاری برود (مثل سفر زیارتی یا سفر تفریحی) در این سفرها نمازش شکسته است. (3)
زائرین دقت بفرمایید که در این مساله تفاوت فتوی وجود دارد و هر کسی باید طبق فتوای مرجع تقلید خودش عمل کند؛ در همین راستا می توانید با شماره تلفن 05132020 تماس بگیرید و جواب سوالات شرعی و دینی خود را دریافت کنید.
خداوند متعال سفر مسافرین اسلام خاصه سفر زائرین حضرت رضا علیه السلام را بی خطر بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (عروه الوثقی، فصل فی صلاه المسافر، شروط القصر، السابع)
(2) (سایت لیدر، احکام سفر شغلی و وطن؛ www.leader.ir/fa/content/1383)
(3) (توضیح المسائل مراجع م 1307 ؛ مقام معطم رهبری، احکام سفر، س 2 ، 118 ، 121 ، 134 ، و 135 ؛ آیت الله مکارم، استفتائات جدید، ج3 ، س253 ؛ آیت الله سیستانی، توضیح المسائل جامع، ج1 م 1585)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن با مخالفین مبارز ظلبی کرده و می فرماید: إِن کُنتُمْ فِی رَیْبٍ مِّمَّا نَزَّلْنَا عَلَىٰ عَبْدِنَا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِّن مِّثْلِهِ :اگر در آنچه بر بنده خود نازل کرده ایم شک دارید ، پس- اگر راست می گویید- سوره ای مانند آن بیاورید(آیه 23 بقره)
پیامبر اسلام ( صلی الله علیه و آله و سلم ) معجزات فراوانی داشته اند که به برخی اشاره میشود:
1-قرآن: تحدی قرآن بهترین دلیل بر اعجاز قرآن است که می فرماید: اگر میتوانید سوره ای مثل قرانذ بیاورید و تا امروز همه انسان ها از آوردن حتی یک سوره مانند کوچک ترین سوره های قرآن عاجز بوده و تا ابد نیز عاجز خواهند بود.
2-شق القمر: مشرکان مکه گفتند: «اگر واقعاً پیامبر خدا هستی ماه را برای ما بشکاف و دو نصف کن وپیامبر در شب ماه بدر این کار را کرد ولی قبول نکردند وگفتند سحر است(بحار ، ج۱۷، ص۳۵۵)
3- حرکت درخت به سمت پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) :مشرکان از پیامبر برای اثبات نبوت خواستند کهˈاین درخت را بخوان تا از ریشه کنده شده و در پیش تو بایستد.ˈ پیامبر این کار را کرد،یعد گفتند: به درخت فرمان ده، نصفش جلوتر آید، و نصف دیگر در جای خود بماند.بعکه این کار شد، سران قریش از روی کفر و سرکشی گفتند ˈفرمان ده تا این نصف باز گردد و به نیم دیگر ملحق شود، و به صورت اول درآید.ˈ ووقتی این کار نیز شد گفتند: توساحر و دورغگویی(نهج البلاغه، خطبه ۱۹۲(خطبه قاصعه))
البته معجزات دیگری مثل 'تسبیح گفتن دانههای سنگ در دستان پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) ؛ رد الشمس و... نیز هست که صرفنظر میشود.
خداوند،توفیق فهم معارف دین را به ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت رضا علیه السلام در روایتی می فرمایند: ...مَنْ زَارَهُمْ رَغْبَةً فِی زِیَارَتِهِمْ وَ تَصْدِیقاً بِمَا رَغِبُوا فِیهِ کَانَ أَئِمَّتُهُمْ شُفَعَاءَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَه
هر کس با رغبت و علاقه ائمه معصومین علیهم السلام را زیارت کند و به آنچه آنان ترغیب کرده اند باور داشته باشد، امامان آنها در روز قیامت شفیعانشان خواهند بود. ( الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج4 ؛ ص567)
الحمد لله توفیق یافته ایم که به زیارت حجت خدا مشرف شویم، زیارت مشتمل بر آداب و احکامی است که برای انجام صحیح آن لازم است این امور را بیاموزیم؛ یکی از آداب زیارت، توبه و استغفار از گناهان است. دو نکته در این رابطه عرض کنیم:
1. توبه یعنی شخص از گناهِ گذشتهاش پشیمان باشد و تصمیم جِدّی بر ترک گناه در آینده داشته باشد، ولی اگر حق مالی مردم به گردنش باشد باید حق مالی و بدهی مالی را پرداخت کند و با توبه از گناه، حق مالی مردم از بین نمی رود. بنابر این اگر کسی خسارت مالی به مال کسی وارد کرده یا بدهکاری به مردم دارد، باید بدهیش را در صورت توانایی، فوراً برگرداند. (1)
2. اگر شخص بخواهد بدهی خود را پرداخت کند، چنانچه به طلبکار دسترسی دارد باید به خود او بدهد و اگر فرد از دنیا رفته باشد باید به ورثه اش بپردازد. و اگر پرداخت مستقیم بدهی به طلبکار سبب آبروریزی باشد یا مانع شرعی دیگری در میان باشد، میتواند به صورت غیر مستقیم مثلاً به کمک واسطه بدون ذکر جزئیات، بدهی خود را پرداخت کند، و انجام کارهای خیر از طرفِ طلبکار به جای پرداخت بدهی کافی نیست. اگر به طلبکار دسترسی ندارد باید برای پیدا کردن او تلاش کند و چنانچه از پیدا کردن طلبکار ناامید شود باید (به فتوای یا احتیاط) با اجازه دفتر مرجع تقلید مقدار بدهی را از طرف طلبکار به فقیر شرعی صدقه بدهد. (2)
خداوند متعال به حق حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام زیارت همه را مورد قبول درگاهش قرار بدهد، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) (تحریر الوسیله، کتاب الغصب، مساله 4 ؛ منهاج الصالحین، ج 2 ، م 809)
(2) نکته: طبق فتوای امام خامنهای برای اجازه در پرداخت رد مظالم احتیاط مستحب است. (سوالات سامانه جامع، اموال پیدا شده و مجهول المالک، مظالم، تاریخ ۱۳۹۹/۰۸/۱۹ ؛ استفتائات آیت الله سیستانی، سوال 353 ؛ منهاج الصالحین، ج2 م 990)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند مومنان واقعی را اهل توکل معرفی میکند ومی فرماید: إِنَّمَا المُؤمِنونَ الَّذینَ إِذا ذُکِرَ اللَّهُ وَجِلَت قُلوبُهُم وَإِذا تُلِیَت عَلَیهِم آیاتُهُ زادَتهُم إیمانًا وَعَلىٰ رَبِّهِم یَتَوَکَّلون: مومنان واقعی کسانی هستند که به هنگام یاد خدا قلبشان میترسد و به هنگام تلاوت آیات خدا، ایمانشان زیادتر میشود و اینان بر پروردگارشان توکل میکنند.»(آیه 2 انفال)
حقیقت توکل اعتماد قلبی در تمام کارها بر خدا، و صرف نظر کردن از غیرخداست و این منافات با تحصیل اسباب ندارد مشروط بر اینکه اسباب را در سرنوشت خود اصل اساسی نشمرد؛ توکل نه به این معنی که دست از تلاش و کوشش بردارد بلکه تا آنجا در توان دارد تلاش کند ، اما آنچه از توان او بیرون است ونتیجه را به خدا واگذارد.
مرد عربی در حضور پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) شتر خود را رها کرد و گفت: «توکلت علی الله! » پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: «اعقلها و توکل؛ شتر را پایبند بزن و توکل بر خدا کن» ! (با توکل زانوی اشتر ببند) .( محجه البیضاء، ج 7، ص 426)
حضرت موسی ( علیه السلام ) بیمار شده بود ودارو نخورد و گفت: من از هیچ دارویی بهره نمی گیرم تا خداوند بدون دارو مرا شفا دهد! خداوند فرمود: بهبودی به تو نمی دهم مگر اینکه از دارو استفاده کنی! تو می خواهی با توکل خود حکمت و سنت مرا باطل کنی؟ ! مگر منافع داروها را کسی جز من در آنها قرار داده است» ؟.( محجه البیضاء، ج 7، ص 432)
خداوند،توفیق فهم معارف دین را به ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت امیر المومنین علی علیه السلام در روایتی می فرمایند: أَعْظَمُ الْخَطَایَا اقْتِطَاعُ مَالِ امْرِئٍ مُسْلِمٍ بِغَیْرِ حَق.
عظیمترین گناهان، خوردنِ به ناحق مال یک مسلمان است. (تحف العقول، ص 216)
برخی اوقات انسان نسبت به برخی اموال ضامن است و باید جبران کند که به دو مورد اشاره می شود:
مورد اول: اگر انسان کالا یا وسیله ای را از فروشنده بگیرد تا آنرا ببیند یا مدتی نزد خودش نگه دارد تا در صورت پسندیدن کالا، آن کالا را خریداری کند چنانچه در همین فاصله کالا مثلا از دستش بیفتد و از بین برود یا به هر صورت دیگری تلف شود، فردی که وسیله را گرفته به نظر اکثر فقها ضامن است و باید عوض آنرا به صاحبش بدهد. (1)
مورد دوم: اگر انسان کالا یا وسیله ای را خریداری کند و متوجه شود که کالا غصبی یا سرقتی بوده، باید کالا را فورا به صاحبش برگرداند و چنانچه بخواهد استفاده کند باید رضایت مالک اصلی را بگیرد و بدون رضایت نمی تواند در این مال تصرف و استفاده کند و چنانچه به صاحبش دسترسی ندارد و از پیدا شدن صاحبش ناامید است باید کالا یا مبلغ کالا را از طرف مالک اصلی صدقه و رد مظالم بدهد و به نظر اکثر مراجع تقلید باید (فتوی یا احتیاط) برای پرداخت رد مظالم از مرجع تقلید یا نماینده او اجازه گرفته شود. (2) و خریدار هم می تواند به فروشنده کلاهبردار مراجعه کند و پولش را پس بگیرد. (3)
خداوند متعال توفیق انجام وظایف شرعی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع م م 2563)
(2) امام خامنه ای: بنابر احتیاط مستحب اجازه در رد مظالم معتبر است.
(3) (تحریر الوسیله کتاب الغصب م 53 ؛ منهاج الصالحین ج 2 م 843)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
امامان گاهی در قالب یک مثال وتشبیه به اندازه ی یک کتاب با ما حرف زده اند . امیر المؤمنین علیه السلام فرمود : « المؤمن مراه المؤمن » (بحار، ج 74، ص 414) نکاتی جالب از این حدیث استفاده می شود که عبارتنداز:
1- آینه عیب وایراد و آلودگیها را نشان می دهد . مؤمن هم باید عیب برادرش را بگوید وترس وخجالت مانع نشود.
2-آینه در کنار عیبها زیبایی ها را هم نشان می دهد. مؤمن هم باید در کنار نقاط منفی نقاط مثبت را هم مطرح کند.
3- آینه عیب را رو برو می گوید مؤمن هم نباید غیبت کند بلکه به خود شخص بگوید.
4- آینه عیب را بی سر و صدا می گوید مؤمن هم باید آرام بدون اینکه دادوفریادوآبروریزی کند برادرانه عیب برادرش را مطرح کند.
5- آینه عیب را بزرگ نمی کند به همان اندازه که هست نشان می دهد مؤمن هم باید انصاف داشته باشد عیب برادرش را بزرگ نکند.
6-آینه بخاطر صاف بودنش عیب را می گوید مؤمن هم باید روی صفا و صمیمت نه کینه انتقاد کند.
7- اگر روی آینه گرد و غبار بنشیند دیگر عیب را نشان نمی دهد و مؤمن هم اگر خودش آلوده باشد حرفش اثر نمی کند.
8-ما از مقابل آینه راضی بر می گردیم هیچوقت از آینه ناراحت وعصبانی نمی شویم .لذت می بریم که عیب ما را گفت و جلو رسوایی ما را گرفت مؤمن هم وقتی عیب ما را گفت نباید از او رنجیده شویم.( همراه با نماز قرائتی ، ص 55)
خداوند،توفیق فهم معارف دین را به ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت عسکری علیه السلام روایت شده که می فرمایند: ...اَمّا مَنْ کَانَ مِنَ الْفُقَهَاءِ صَائِناً لِنَفْسِهِ حَافِظاً لِدِیْنِهِ مُخَالِفاً عَلَى هَوَاهُ مُطِیْعاً لِاَمْرِ مَوْلَاهُ فَلِلْعَوَامِ أَنْ یُقَلِّدُوْهُ... .
از بین فقهاء آنان که خویشتندار و پرهیزکار هستند و با هوای نفس مبارزه میکنند و مطیع اوامر مولایشان می باشند، بر دیگران لازم است که از آنان تقلید کنند. (وسایل الشیعه ج27 ص: 131)
یکی از مسائلی که ذهن برخی را به خود مشغول کرده است روش صحیح انتخاب مرجع تقلید است؛ اینکه بین مراجع کدام عالم تر و شایسته تر برای تقلید است؛ که به صورت خلاصه به دو روش انتخاب مرجع اعلم اشاره می شود:
1. اینکه دو نفر عالم و عادل که می توانند مجتهد اعلم را تشخیص دهند، اعلم بودن (شایستگی برای تقلید) کسی را تصدیق کنند.
2. (مسیر دوم که شاید بیشترین کاربرد را بین روش ها در انتخاب مرجع تقلید داشته باشد حصول اطمینان به اعلمیت مرجعی بین مراجع تقلید است) اینکه عده ای از اهل علم و طلاب علوم دینی، فردی را به عنوان مرجع اعلم معرفی کنند و شخص مکلف از گفته آنها اطمینان حاصل کند.
حتی به نظر مشهور مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای اگر از این راه ها برای انسان حتی گمان یا احتمال هم حاصل شود باز هم باید از همان کسی که گمان یا احتمال به اعلمیتش پیدا کرده است تقلید شود. (1)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام تقلید خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) سیستانی: اگر اعلمیت معلوم نباشد یا مساوی باشند باید به اورع در استنباط مراجعه کرد و گرنه مخیر است مگر در موارد علم اجمالی. (رساله مراجع، مساله 3 و 4 ؛ توضیح المسائل جامع، مساله 12)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: مَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَى اللّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ: هر که بر خدا توکل کند خدا او را کفایت خواهد کرد (آیه 3 طلاق)
توکل کردن بر خدا اثرات فراوانی برزندگی دارد که برخی ذکر میشود:
1-کفایت امور انسان از سوی خداوند: کسی که برخداتوکل کند؛ خداوند با قدرتی که دارد میتواند تمام امور بندگان متوکلش را کفایت کند، و هر حکمی و کاری را که اراده کند، بدون کوچکترین مانع محقق شود؛ و اما سایر اسباب که انسانها در رفع حوایج خود متوسل بدانها میشوند، سببت خود را از ناحیه خدا میگیرند، و آن مقدار که خدابخواهد می توانند.
2- آرامش و اطمینان قلبی: یکی از فواید داشتن توکل، آرامش درونی و اطمینان قلبی است که در سایه توکل به انسان دست میدهد. زمانیکه قوم حضرت موسی ( علیه السلام ) به رود نیل رسیدند و درتعقیب خود،فرعونیان رادیدند ترسیدند، ولی حضرت موسی گفت: اًنَّ مَعِیَ رَبیِ سَیَهدیِنِ: پروردگار من با من است و مرا راه خواهد نمود(آیه 62 شعراء) و پیامبر اسلام نیز در غار ثور وقتی همراهش می ترسید،فرمود: لاَ تَحزَن اِنَّ اللهَ مَعَنَا(آیه 42 توبه)
3-پیروزی بر دشمنان: امام باقر( علیه السلام ) فرمود: ، کسی که بر خداوند توکل کند مغلوب نمیشود و کسی که به خدا تمسک کند شکست نمیخورد(مشکاه الانوار، ص 20)
4- قوت و نیرومندی:از دیگر فواید توکل داشتن قوتِ قلب و نیرومندی در تصمیمگیری است . چنانکه امام کاظم( علیه السلام ) فرمودند: کسی که میخواهد قویترین مردم باشد به خداوند توکل نماید (بحار، ج7، ص143)
چون وقتی همه نیروها را از جانب خدا دید؛ ازکسی نمیترسد و این باعث عزت نفس و قوت قلب میشود ودنبال خواهش از مردم راه نمی افتد.
خداوند ما را جزء متوکلین قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت صادق علیه السلام می فرمایند: مَا مِنْ قَدَمٍ سَعَتْ إِلَى الْجُمُعَةِ إِلَّا حَرَّمَ اللَّهُ جَسَدَهَا عَلَى النَّار. (وسائل الشیعه ج 7 ص: 297)
فردا روز جمعه است و بفضل الهی شرایط برگزاری نماز جمعه فراهم شده است و در حرم مطهر هم انشاء الله نماز جمعه برگزار خواهد بود؛ لذا امشب چند نکته کوتاه درباره نماز جمعه بیان می کنیم:
1. یکی از با فضیلت ترین اعمال روز جمعه شرکت در نماز جمعه است که ترک کردن نماز جمعه و اهمیت ندادن به آن شرعا مذموم است و شرکت در نماز جمعه در زمان غیبت امام زمان علیه السلام به نظر اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای واجب تخییری است به این معنا که انسان بین خواندن نماز ظهر یا خواندن نماز جمعه مخیر است، هر چند که شرکت در نماز جمعه فضیلت بیشتری دارد. و مسافر هم می تواند در نماز جمعه شرکت کند. (1)
2. کسی که در نماز جمعه شرکت کرده واجب است به خطبهها گوش کند (2) و همچنین باید ازهر کاری که باعث از بین رفتن فایده خطبهها یا گوش ندادن می شود مانند صحبت کردن با دیگران پرهیز کند. (3)
3. کسی که به خطبهها نرسیده می تواند در نماز جمعه شرکت و بنا به نظر اکثر مراجع عظام تقلید از جمله امام خامنه ای کفایت از نماز ظهر نیز میکند حتی اگر در رکعت دوم قبل از رکوع برسد نیز کافی است و رکعت دوم را فرادا انجام دهد. (4)
زائرین و مجاورین گرامی میتوانید با مراجعه به مرکز پاسخگویی به سوالات دینی آستان قدس رضوی (مدرسه پریزاد) پاسخ سوالات دینی خویش را دریافت نمایید.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1)شبیری زنجانی: خواندن نماز ظهر در وقت امکان حضور در نماز جمعه با شرایط معتبر، خلاف احتیاط است، همچنان که اگر نماز جمعه خواند، بنابر احتیاط به آن اکتفا نکند و باید نماز ظهر را هم بخواند. صافی، گلپایگانی: نماز ظهر نیز بنابر احتیاط خوانده شود. (رساله مراجع ص842 م1)
(2)بنابر احتیاط: آیات عظام سیستانی، مکارم، خوئی
(3)رساله مراجع ص 852 مساله 38 و صفحه 858 و 862
(4) (رساله مراجع ص 847)
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: (فَلَمّا نَسوا ما ذُکّروا بِهِ فَتَحنا عَلَیهِم اَبوَاب کُلِّ شَیءٍ): پس هنگامی که فراموش کردند آنچه را به آن تذکر داده شده اند(مثل خدا و قیامت)، درهای همه چیز را به روی آنها گشودیم.(آیه 44 انعام)
خداوند در موردبرخورد با مردم به شیوه ها و سنتهای مختلف برخورد میکند، یکی از سنتها این است که به کفار و افرادی که گناه زیادی می کنند مهلت میدهد و نعمت فراوان میدهد تا آنها یاد خدا را فراموش کنند و با گناه بیشتر در قیامت عذاب بیشتری شوند.
در روایتی از امام صادق علیه السلام نقل شده است که شخصی از امام معنای (سنستدرجهم من حیث لایعلمون-182 اعراف) پرسید. امام در جواب فرمود: این در باره بنده ای است که گناه می کند و در اثر آن نعمتهای تازه ای به او رو می آورد، واین نعمتها او را از استغفار از گناهش باز می دارد(کافی ،ج2،ص452)
پیامبر(ص) فرمودند: «زمانی که بندهای هرچه درخواست انجام دهد و خداوند نیز به او عطا کند، در حالی که آن بنده بر انجام گناه پایبند است؛ این استدراج برای آن بنده است»( کافی، ج۲، ص۹۷)
فلسفه مهلت دادن به کفار و گنهکاران سرکش؛ ازدیاد در گناه و عذاب الهی است. خداوند می فرماید: «وَ لا یَحْسَبَنَّ الَّذینَ کَفَرُوا أَنَّما نُمْلی لَهُمْ خَیْرٌ ِلأَنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْلی لَهُمْ لِیَزْدادُوا إِثْمًا وَ لَهُمْ عَذابٌ مُهینٌ؛ و البته نباید کسانی که کافر شده اند تصور کنند این که به ایشان مهلت می دهیم برای آنان نیکوست، ما فقط به ایشان مهلت می دهیم تا بر گناه خود بیفزایند و آنگاه عذابی خفت آور خواهند داشت.»( آل عمران، آیه 178 ) یعنی خداوند به کفار مهلت می دهد و این مهلت در حقیقت یک بستر آزمایشی است که انها خود را در آن محک بزنند. اما آنها به سوء اختیار خود راه گمراهی را بر می گزینند و فریب امهال الهی را می خورند و غرق در گناه می شوند. به بیان دیگر این ازدیاد گناه، نتیجه و عاقبت غفلت آنها از هشدارهای خداوند است.
خداوند ما را به خودمان وانگذارد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله می فرمایند: ...اَشَدُّ الناسِ اِجتهاداً مَن تَرکَ الذُّنوب... .
کوشا ترین مردم کسی است که گناهان را ترک کند. (من لایحضره الفقیه ج4 ص395)
چند نکته کوتاه درباره احکام عده وفات:
1. خانمی که همسرش فوت می کند، چنانچه بخواهد ازدواج مجدد انجام دهد، باید عده نگه دارد یعنی مدت مشخصی را صبر کند و سپس ازدواج کند. و همچنین اگر از همسرش طلاق بگیرد با شرایطی باید عده نگه دارد و ازدواج کردن در زمان عده برای خانم حرام است. (1)
2. هر خانمی که شوهرش فوت کند، چه ازدواج دائم کرده باشد و چه ازدواج موقت، درصورتی که باردار نباشد، باید بعد از فوت شوهرش، چهار ماه و ده روز عده وفات نگه دارد و در مدت عده وفات برای خانم پوشیدن لباسهای زینتی یا کاری که در نزد مردم زینت محسوب شود، حرام است. (2)
3. به فتوای اکثر مراجع تقلید خواستگاری کردن به صورت صریح از خانمی که در حال سپری کردن در عده وفات می باشد، حرام است. (3)
خداوند متعال صفا و صمیمیت را در میان خانوداه ها بیشتر کند به برکت صلواتی بر محمد وال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع م 2511)
(2) (توضیح المسائل مراجع م 2517 و م 2518)
(3) صرفا جهت اطلاع: تعریض به خواستگاری در عده طلاق بائن اشکال ندارد. مشهور. سیستانی: تصریح و تعریض در طلاق بائن اشکالی ندارد.
خواستگاری کردن از زن در عده طلاق رجعی حرام است(فتوی یا احتیاط)؛ فرقی نمی کند با تصریح باشد یا با کنایه. (سایت أدمین شماره استفتاء624899 ؛ سیستانی منهاج ج3 م199 ؛ مکارم سایت استفتائات احکام ازدواج در عده ؛ زنجانی کتاب نکاح ؛ وحید منهاج الصالحین ج3 م1301)
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: «الذین امنوا وهاجروا وجاهدوا فی سبیل الله باموالهم وانفسهم اعظم درجة عند الله واولئک هم الفائزون ) ; «آنان که ایمان آوردند و هجرت کردند و با اموال و جانهای خود در راه خدا جهاد کردند درجه بزرگتری نزد خدا دارند و آنها رستگارند .»(آیه 20 توبه)
قرآن در بیش از 14 آیه به زبانهای مختلف دستور به هجرت داده است که نشان از اهمیت آن دارد.
در اسلام انواع هجرت وجود دارد که به برخی اشاره می کنیم:
1- هجرت برای فراگیری دانش: قرآن می فرماید: « فلولا نفر من کل فرقة منهم طائفة لیتفقهوا فی الدین ...»; «شایسته نیست مؤمنان همگی (به سوی میدان جهاد) کوچ کنند; چرا از هر گروهی از آنان طایفه ای کوچ [و هجرت] نمی کند تا در دین [و معارف و احکام اسلام] آگاهی یابند و به هنگام بازگشت به سوی قوم خود، آنها را بیم دهند؟» (آیه 122 توبه)
در روایات به مسلمانان دستور داده اند که برای فراگیری علم اگر لازم باشد تا نقطه های دور دست همچون چین مسافرت و مهاجرت کنند . پیامبر فرمودند: «اطلبوا العلم ولو بالصین ( وسائل الشیعه، ج 18، ص 14 )
2- هجرت برای حفظ دین: پیامبر فرمودند:کسی که برای حفظ دین و آئین خود از سرزمینی به سرزمین دیگر هجرت کند، استحقاق بهشت می یابد .» (بحار، ج 19، ص 31)
3- هجرت از دست ظلم ظالمان: قرآن می فرماید: « آنها که مورد ستم واقع شدند، و به دنبال آن در راه خدا مهاجرت اختیار کردند، جایگاه پاکیزه ای در دنیا به آنها خواهیم داد .» (آیه 41 نحل)
4 . هجرت از گناه (هجرت درونی):
اصولا روح هجرت مقدس همان فرار از «ظلمت » به «نور» و از کفر به ایمان، از گناه و نافرمانی به اطاعت خدا است. . امیرمؤمنان علی علیه السلام می فرمایند: « کسی می گوید مهاجرت کردم در حالی که مهاجرت واقعی نکرده است، مهاجران [واقعی] آنها هستند که از گناهان هجرت کنند و مرتکب آن نشوند .» (سفینة البحار، ماده هجر)
خداوند توفیق هجرت از گناه به سمت خدا رابه ماعنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد