سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از حضرت رضا علیه السلام که می فرمایند: إذَا وَعَدتُم الصِّبیَانَ فَفُوا لَهُم فَإنَّهُم یَرَونَ أنَّکُم تَرزُقُونَهُم.
چون به کودکان وعدهای میدهید وفا کنید چرا که به گمان آنها شما روزی ده آنها هستید. ( الکافی، ج 6، ص 50.)
فرزندان ادامه حیات پدر و مادر محسوب می شوند؛ در روایات معصومین علیهم السلام فرزندان را یکی از باقیات الصالحات و چیزهایی که باعث می شود بعد از فوت همچنان پرونده انسان باز بماند و امور خوب و نیک برایشان ثبت شود،معرفی و بیان فرموده اند.
اما چند نکته در مورد کودکان:
1. شایسته است که والدین به فرزندانشان برخی از آموزشها مثل نماز و احترام به والدین و حقوق دیگران را تعلیم دهند تا تربیت دینی شوند لذا تمرین دادنِ کودکی که خوب و بد را میفهمد بر نماز و سایر عبادات مستحب است. ( عروه الوثقی شرائط صحت صوم مساله2)
2. بر ولیَ کودک واجب است که او را از آنچه موجب فساد اخلاق و عقائدش میشود حفظ نماید مانند دیدن فیلم و کتابهای گمراه کننده یا مدارسی که در آنها معلمان فاسدی می باشند و همچنین والدین موظّفاند دختر را از کودکی به رعایت حجاب و دوری از نامحرم عادت دهند و اگر در این امر کوتاهی کنند و دختر را نسبت به نامحرم بی تفاوت نمایند و این امر موجب شود که دختر پس از رسیدن به سنّ تکلیف در رعایتِ حجاب و عفّت و برخورد با نامحرم سهل انگار گردد، شرعاً مسئولخواهند بود. (سیستانی رساله جامع م 1466.)
3. کتک زدن کودک جایز نیست حتی به جهت تربیت فرزند؛ چرا که زدن، غالبا نتیجه معکوس دارد و فقط در صورتی که کار حرامی مرتکب شده یا سبب آزار یا ضرر رساندن به دیگران شده است و تنها راه تآدیب منحصر به زدن باشد؛ ولیَ کودک ( پدر یا جد پدری ) یا کسی که از طرف او مجاز است می تواند به حدی که بدنش سرخ نشود به صورت آهسته به قصد تربیت نه خنک شدن دل بزند. (بیش از سه ضربه نزند) و چنانچه سرخ شود باید دیه بدهد.( سیستانی؛ رساله جامع م 2690بهجت؛ رساله م 1609مرحوم امام:آیا تنبیه بدنى در مورد کودکان در خانه یا مراکز آموزشى مجاز است یا خیر؟ ج- تأدیب به نحو متعارف به طورى که بدن را سرخ یا کبود یا مجروح نکند مانع ندارد. مجمع المسائل (للگلبایگانی)؛ ج3، ص: 266:تنبیه بدنى همسر و کودکان به منظور تأدیب جایز است یا نه؟ در غیر تعزیر و حدّ که اجراء آن وظیفۀ حاکم شرع است زدن زن یا طفل جایز نیست مگر مواردمخصوصه که شرعا اجازه داده شده مثل موردى که امر بمعروف یا نهى از منکر موقوف به آن باشد یا بعض مراتب نشوز زن که بر شوهر جایز است تأدیب یا در تمرین طفل به نماز در ده سالگى و امثال آنها و در موردى که شرعا اجازه داده شده نباید طورى بزند که موجب دیه شود مثلا رنگ پوست بدن سرخ شود.)
4. بر فرزندان واجب است که احترام پدر و مادر را رعایت کنند و با آنها در گفتار و رفتار کمال ادب را داشته باشند هر چند پدر و مادر نسبت به حقوق فرزندان کوتاهی کرده باشند.
خداوند متعال توفیق تربیت فرزندانی صالح رابه همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.