خداوند در قرآن در مورد مشاوره می فرماید: وشاوِرْهُمْ فِی الْأَمْرِ :در کارها ، با آنان مشورت کن!(آیه 159 آل عمران)
اگر چه مشورت در امور راه گشای مشکلات بسیاری است؛ اما اگر مشاور صلاحیتهای لازم را دارا نباشد، نه تنها مشورت کننده بهرهای از آن نخواهد برد، بلکه زیانهای آن بیش از منفعتش خواهد بود.
از اینرو اسلام، ویژگیهایی برای مشاور برمیشمرد تا مشورت ثمربخش باشد:
1. خدا ترسی: وجود این خصلت در مشاور او را مورد اعتماد قرار داده و از طرفی خیر خواهی را در شخص بارور میکند که صفاتی مانند منفع اندیشی و خود خاهی را در مشاور میکشد
امام صادق(ع) در این باره میفرماید: «در کار خویش با کسانی مشورت کن که پروای الهی دارند(بحار،ج 75، ص 98)
2. تخصص: مشاور میبایست در زمینه مورد مشورت، تجربه کافی، توانایی درک و تحلیل مشکل را داشته و با استفاده از تجارب گذشتگان، راه حلهای مناسب با شرایط زمانی و مکانی مشورت کننده به او ارائه دهد و به فرموده علی(ع)؛ خداوندان اندیشه و خرد و تجربه و دوراندیشی بهترین افراد برای مشورتاند.( غرر الحکم، ج 1، ص 407)
3. علم و دانش داشتن: ژرف اندیش و واقعنگر و با روحیات مشورت کننده آشنا باشد و با احاطه کافی بر ابعاد گوناگون مشکلات وی و ارائه آگاهیهای نظری و عملی، بهترین راه حل را به مشورت کننده پیشنهاد کند.
امام علی(ع) فرمود: هر که استبداد ورزد نابود شود و هر که با بزرگان مشورت کند، در عقلشان شریک گردد (نهج البلاغه، ص۳۴۲، حکمت۱۶۱)
4. مشاور باید عاقل و آزاد اندیش باشد. همچنان که پیامبر(ص) میفرماید: با انسان عاقل مشورت کنید و از نظرش سرپیچی نکنید که پشیمان خواهید شد(بحار ، ج 75، ص 100)
البته از مشاوره با افراد ترسو،بخیل وحریص نهی شده است(نهج البلاغه؛ نامه 53، ص427.)
خداوند ما را از مشاوران واقعی بهره مند بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد